پیش‌بینی کاهش جمعیت پلیکان پاخاکستری با تداوم کاهش آب تالاب‌ها در سال آینده

مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با اشاره به پیش‌بینی تداوم کاهش آب تالاب‌های کشور در سال آینده گفت: بر این اساس جمعیت پرنده‌های تالابی بخصوص گونه در معرض خطر انقراض پلیکان پاخاکستری کاهش می‌یابد.

به گزارش عصرخبر، مهری اثنی عشری با اشاره به این که روند کاهش سطح آب تالاب‌های کشور از سال گذشته آغاز شده است گفت: این روند را به طور ملموس در تالاب‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه قابل مشاهده است.

وی با بیان این که پلیکان پاخاکستری دریاچه ها و تالابهای بزرگ ولی کم عمق که در حاشیه فاقد پوشش گیاهی هستند و همچنین آبهای ساحلی دارای پناه را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند گفت: این پرنده جزو پرندگان آسیب‌پذیر (VU) محسوب می‌شود و در ضمیمه یک کنوانسیون منع تجارت بین المللی گونه های درمعرض انقراض (CITES) قرار دارد.

به گفته مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران پلیکان پاخاکستری در ایران جزو پرندگان در معرض خطر انقراض است که از مهمترین عوامل تهدیدکننده آن در مقیاس بین‌المللی می‌توان به از دست دادن، تخریب و تغییر کاربری زیستگاهها، شکار برای تجارت سنتی منقار، ناامنی ناشی از فعالیتهای صیادی و گردشگری، کاهش منابع غذایی ناشی از بهره برداری بیش از حد از ذخایر ماهیان، مسمومیت ناشی از آلودگی آبها و برخورد با خطوط انتقال برق اشاره کرد.

وی گفت: در کشور ما نیز تهدیدات انسانی شامل ساخت و سازها و دست‌اندازی در منظر طبیعی مناطق و برهم‌زدن تعادل اکولوژیکی تالاب‌ها و زیستگاه‌های تاریخی گونه، برداشت از جمعیت‌های زمستان گذران و شکار غیرمجاز پرندگان و به دنبال آن ایجاد آشفتگی در سایت‌های زمستان‌گذرانی، کوچک شدن یا ازدست‌رفتن کامل زیستگاه در اثر کاهش بارش‌ها و خشکسالی، پدیده تغییر اقلیم و مدیریت نادرست منابع آب و بیماریهای حیات وحش و یا مسمومیت‌ها که گاه محصول تغییرات ناخواسته و نامناسب در کمیت و کیفیت آب تالابهاست از مهمترین عوامل تهدید این گونه منحصر به فرد به حساب می‌آید.

مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران به آخرین سرشماری انجام شده اشاره کرد و یادآور شد: بیش از 5 هزار و 100 پلیکان پاخاکستری در تالاب‌های کشور مشاهده شده است.

به اعتقاد وی تداوم کاهش سطح آب تالاب‌های کشور جمعیت این گونه در معرض خطر انقراض را تهدید می‌کند به شکلی که شمار پلیکان پاخاکستری در تالاب‌های استان آذربایجان غربی به 213 عدد رسیده که پیش بینی می‌کنیم این میزان در سال آینده هم کمتر شود.

مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران افزود: در سالهای اخیر، پدیده تغییرات اقلیمی منطقه، خشکسالی و کاهش نزولات جوی، اهمیت مدیریت منابع آب در دسترس را دو چندان کرده است لذا حفظ سطح آب تالاب‌ها در بالاترین میزان ممکن، تنها با اجرای برنامه های مدیریتی سختگیرانه و کنترل آب‌های ورودی و برداشت‌ها از حوضه‌های آبی امکان‌پذیر است. این امر نیازمند هماهنگی دستگاه های دولتی مرتبط و تعهد همه‌جانبه به حفاظت از پهنه‌های آبی طبیعی و درک ضرورت حیاتی آن برای ساکنان اطراف آنهاست.

وی تصریح کرد: در این راستا جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز و مدیریت برداشت آب در بخش کشاورزی در حوضه‌های آبریز، تأمین حقابه سالانه و فصلی دریاچه‌ها و تالاب‌ها برجسته‌ترین اقدام در بخش مدیریت منابع آبی است.

مدیر طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با بیان این که فعالیت‌های توسعه‌ای و اقتصادی دارای اثرات مخرب زیست‌محیطی نیز اکوسیستم آسیب‌دیده تالاب‌های کشور را به خطر می‌اندازد تاکید کرد: جلوگیری از ساخت و ساز و دخالت‌های مخرب انسانی در حوضه‌های آبریز بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر حضور شکارچیان و برداشت از جمعیت‌های پرندگان مهاجر آبزی که از یک‌سو به جهت شرایط بد زیستگاهی در فشار هستند نیز تهدیدی مضاعف برای گونه‌های تالابی محسوب می‌شود. در عین حال اجرای بموقع برنامه‌های کنترل تلفات در موارد لزوم از قبیل بیماری یا مسمومیت هم از جمله بایدهای حفاظت گونه‌های تالابی کشور است که سازمان حفاظت محیط زیست این موارد را به طور جدی پیگیری می‌کند.

وی ابراز امیدواری کرد که با همکاری بین بخشی و مشارکت جوامع محلی بتوان ضمن حفاظت از تالاب‌های کشور و پرندگان آنها معیشت مردم محلی نیز تامین شود.