چهارشنبه 18 مهر 1403

چرا لاک پشت های دریایی در خطر انقراض هستند؟

خبرگزاری دانا مشاهده در مرجع
چرا لاک پشت های دریایی در خطر انقراض هستند؟

جمعیت لاک پشت های دریایی طی دو قرن اخیر به علت افزایش جمعیت، مصارف انسانی و دیگر عوامل تهدید کننده رو به انقراض است به طوری که اکنون در فهرست گونه های حفاظت شده سازمان IUCN قرار دارند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از عصرهامون، سواحل شنی و ماسه ای مکران در جنوب سیستان و بلوچستان در محدوده شهرستان چابهار، دشتیاری و کنارک زیستگاه تخم گذاری لاک پشت گونه سبز است و بیش از 20 نقطه از سواحل ماسه ای چابهار از جمله گواتر، لیپار، رمین، تنگ، پزم از مهم ترین زیستگاه های تخم گذاری لاک پشت های سبز هستند. لاک‌پشت‌های دریایی از موجودات در معرض انقراض جهانی و جزو فهرست گونه‌های حفاظت شده «IUCN» هستند که در زنجیره غذایی دارای اهمیت بالایی هستند. جمعیت قابل توجهی از لاک پشت‌های سبز در محدوده آبهای ایران زیست می کنند که زادآوری این گونه خزنده بیشتر در سواحل شهرستان‌های چابهار و کنارک اتفاق می افتد. طول لاک این‌گونه به 110 سانتی متر می‌رسد و از نظر طبقه بندی اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست «IUCN» جزو گونه‌های در حال انقراض به شمار می آید. لاک پشت‌ها در ایجاد تعادل در زنجیره غذایی حائز اهمیت بوده و نقش مهمی در افزایش نرخ بازگشت شیلاتی و پایداری فعالیت های صید و صیادی ایفا می کنند. پایش لاک پشت های دریایی سواحل محمود سینایی؛ رییس مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چابهار در گفت و گو با خبرنگار ما بیان کرد: با توجه به برنامه ریزی دبیرخانه حفاظت از لاک پشت ها دریایی، کار پایش زیستگاه های تخم گذاری لاک پشت های دریایی به صورت مداوم انجام می شود، در سواحل جنوب سیستان و بلوچستان همانند سنوات قبل پایش مناطق تخم‌گذاری لاک پشت های دریایی با همکاری سازمان منطقه آزاد و اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار انجام شد. وی افزود: با توجه به تعدد مناطق تخم گذاری لاک پشت های دریایی در سواحل، برخی از مناطق جدید تاکنون مورد پایش قرار گرفته است، البته با توجه به هزینه بر بودن فعالیت های پایشی در این مناطق، لزوم مشارکت علاقه مندان در حوزه زیست بوم با هماهنگی ادارات استان بسیار مفید است. وی ادامه داد: در سیستان و بلوچستان پایش ها از سال 1393 آغاز و به صورت مرتب در حال انجام است، در سال 1398 دبیرخانه لاک پشت های دریایی با مشارکت منطقه آزاد چابهار تشکیل شد و تمام فعالیت های پایشی در حوزه لاک پشت های دریایی در سواحل کشور به این دبیرخانه منعکس و موجب تجمیع اطلاعات و برنامه ریزی مناسب و تداوم همکاری ها در زمینه پایش در استان های ساحلی جنوب کشور شده است. رییس مرکز تحقیقات محیط زیست دریایی چابهار گفت: هچری سایت ها، مکانی حفاظت شده و محصور هستند که تخم لاک پشت ها را در آن نگهداری می کنند تا به جوجه تبدیل شوند.  خزنده اجتماعی که عمر زیادی دارد وی اذعان کرد: در سالیان اخیر و با کاهش منابع شیلاتی قابل بهره برداری، افزایش قاچاق، افزایش خریداران چینی و پاکستانی سبب شد این گونه هدف صید بسیاری از صیادان سواحل مکران به ویژه در استان سیستان و بلوچستان تغییر کند. وی افزود: بسیاری از گونه ها نظیر سفره ماهی، ماهی مرکب، ماهی یال اسبی و حتی صدف به عنوان گونه صید اصلی و هدف قرار گرفته است و از طرفی هیچ‌گونه ارزیابی مستندی از ذخایر قابل بهره برداری این گونه ها انجام نشده و از سوی دیگر اعمال مدیریت صید بر این گونه ها صورت نمی گیرد. وی با بیان اینکه تعداد قایق های بدون مجوز در سواحل جنوب افزایش یافته است تشریح کرد: صید این آبزیان سبب افزایش شدید تلفات لاک پشت های دریایی به ویژه گونه در معرض خطر انقراض سبز به دلیل گیر افتادن در تورهای صیادی و برخورد با شناورهای صیادی شده است. وی ادامه داد: متولیان امر در این خصوص باید به صورت جدی ورود پیدا کرده و ضمن بررسی ذخایر این آبزیان از صید بی‌رویه آنها جلوگیری کرده و یا اینکه برنامه های کاهش صید ضمنی لاک پشت های دریایی برای ادوات مختلف صید به صورت جدی پیگیری و انجام شود. مصطفی حسنیان، مدیر موسسه موج و مرجان زیست محیطی و دانش آموخته اقیانوس شناسی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار در رابطه با تلفات لاک پشت های دریایی بیان کرد: بیشتر تلفات لاک پشت های دریایی در دریا اتفاق می افتد چون لاک پشت های دریایی بیشتر عمر خود را در دریا سپری می کنند و فقط لاک پشت های ماده در «فصل تولیدمثل» برای تخم گذاری به خشکی می آیند. وی گفت: مهمترین عواملی که باعث تلفات لاک پشت ها در دریا می شود، برخورد با قایق های عبوری، برخورد با پروانه قایق های موتوری و به دام افتادن در تور صیادان است. وی ادامه داد: تاکنون چند مورد از تلفات لاک پشت ها که در تورهای ماهیگیری خفه شده بودند، توسط همیاران محیط زیست ما گزارش شده است اما بیشتر تلفات لاک پشت های دریایی مربوط به «لاک پشت سبز» است. مدیر موسسه موج و مرجان زیست محیطی تصریح کرد: یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر لاک پشت های دریایی، صید ضمنی؛ آبزیانی که به طور اتفاقی در هنگام صید گونه های تجاری و لاک‌پشت‌هایی که در حال برگشتن به دریا هستند، توسط تورهای ماهیگیری رهاشده در ساحل به دام می‌افتند. وی افزود: تورهای نامرئی، خطر به دام افتادن لاک پشت ها خیلی بیشتر است، این تورهای پلاستیکی نه‌تنها به خاطر چشمه‌های ریزی که دارند به‌آسانی قابل تشخیص نیستند بلکه به خاطر نازک بودن بندهای تور به پای لاک‌پشت‌ها می‌پیچند و باعث تلف شدن آنها در ساحل می‌شوند. حسنیان گفت: لاک پشت سبز با داشتن رنگ سیاه یا زیتونی مایل به قهوه ای تیره دارای سر کوچک به عنوان موجود طبیعی پاک کننده زیست بوم و آلودگی دریا شناخته می شود. وی تخریب لانه‌های تخم گذاری لاک پشتها و برداشت تخم ها توسط افراد سودجو را از جمله مشکلات مهم در حوزه نگهداری، حفاظت و کم شدن جمعیت این گونه با ارزش عنوان کرد و افزود: حفظ و حضور لاک پشت ها برای زیست بوم بسیار مفید هستند و تاثیر بسیار زیادی برای جلوگیری از آلودگی های سواحل دارند و خوردن تخم های لاک پشت‌ها توسط روباه، سگ و شغال یکی از مشکلات و موانع افزایش جمعیت لاک پشت‌هاست. دانش آموخته اقیانوس شناسی از دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار تشریح کرد: فعالیت‌های حفاظتی قابل توجهی نظیر تهیه برنامه پایش، گشت میدانی شبانه به طور همزمان در سواحل ماسه ای روستاهای مورد نظر، ثبت اطلاعات تخم‌گذاری، بیومتری و تگ‌گذاری لاک‌پشت‌های ماده، ساخت هچری سایت، مراقبت از تخم ها، لانه ها و رهاسازی نوزادان لاک پشت توسط کارشناسان محیط زیست دریایی با مشارکت جوامع محلی با هدف حفاظت از تخم‌های لاک پشتان تا رسیدن به مرحله نوزاد آوری در طول فصل تخمگذاری در سواحل چابهار انجام می شود. وی ادامه داد: برنامه های متعددی با هماهنگی دبیرخانه ملی حفاظت از لاک‌پشت‌ها، توسط موسسه موج و مرجان و اداره محیط حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار در زمینه پایش، مطالعاتی، بازدید های میدانی و راه اندازی گشت های سیار سواحل، برگزاری دوره های آموزشی برای جوامع محلی، صیادان و دریانوردان منطقه برای حفاظت و نحوه برخورد با گونه های لاک پشت های گرفتار شده در تور های صیادی برگزار شده است. حسنیان خاطرنشان کرد: هرساله سمپوزیوم لاک پشت های دریایی ایران در کشور به میزبانی شهرستان چابهار برگزار می شود که مباحثی همچون پراکندگی لاک پشت ها و زاد ولد و تک گزاری آنها و همچنین مسائل و مشکلات زیست محیطی این گونه دریایی مورد بحث و بررسی مسئولان و دوستداران محیط زیست قرار گیرد. انتهای پیام /