چرا ماه مبارک رمضان دارای منزلت فراوانی است؟
یک کارشناس گفت: امام محمد باقر (ع) فرموده‌اند: «هر کس ماه رمضان بر او وارد شود و روزهایش را روزه بدارد مثل روز تولد از مادر از گناه پاکیزه می‌شود.»
حجت الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی درمورد عظمت ماه رمضان از زبان امام باقر علیه السلام بیان کرد: بعضی از روایات منقول از حضرات معصومین علیهم‌السلام در عین اینکه انسان را به اوج امید و شادی درونی می‌رساند، اما در عین حال انسان را مات و مبهوت می‌نماید، من جمله روایتی که حضرت باقر آل محمد صل الله علیه وآله والسلم برای پیر مرد با معرفت و عارفی همچون جابر بن عبدالله انصاری نقل نمودند.
امام باقر علیه السلام درباره عظمت ماه مبارک رمضان به جابر فرمودند: «هر کس ماه رمضان بر او وارد شود و روزهایش را روزه بدارد و پاسی از شب را به نیایش برخیزد و زبانش را نگهدارد و چشم خود از حرام بربندد و آزار به کسی نرساند، مثل روز تولد از مادر از گناه پاکیزه می‌شود.»
بعد جابر می‌گوید رو به حضرت گفتم: چه حدیث خوبی!
حضرت علیه السلام به من فرمودند: چه شرایط دشواری!
در شرح این حدیث باید به این مطلب اشاره نمود که جابر دارای جایگاه ویژه‌ای از نظر معرفتی بود و مطمئناً به امساک‌های وارده در روایت عمل می‌کرد، اما امام علیه السلام با این حدیث شریف می‌خواستند او را به مرتبه‌ای بالاتر و یا بُعدی عمیق‌تر از روزه رهنمون سازند. زیرا یک موقع انسان روزه دار آنقدر غرق در انجام ندادن مبطلات روزه می‌شود که حقیقت روزه را فراموش می‌کند یا اصلا راجع به حقیقت روزه فکر نمی‌کند.
روزه برای خداست این کارشناس مذهبی گفت: از قول حضرت امام صادق علیه السلام روایت شده است که پروردگار عالم می‌فرمایند: «الصَومُ لِی وَ أَنَا أَجزِی عَلَیهِ»«روزه ویژه من است، اختصاص، اتصال و به من ربط دارد، و پاداش آن بر عهده من است.»
این روایت امام صادق دو قسمت دارد:
1- روزه ویژه و برای خداست.
2- پاداش روزه نیز بر عهده خداست.
حقیقت و ذات این دو جمله چیست؟ چه مسأله‌ای در کلام پروردگار قرار دارد؟
مگر نماز، فرمان او نیست، چرا نفرموده «الصلوه لی»؟ «الحج لی»؟ و «الجهاد لی»؟ مگر همه این موارد فرمان خداوند نیستند؟ مگر جهاد با دشمن و شهید و مجروح شدن که از عوارض جهاد است، فرمان خود او نیست؟
چگونه روزه برای خداست؟
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی تصریح کرد: به نظر می‌رسد اگر در جمله «الصوم لی» تحقیق شده و با یک دید نورانی به آن نظر شود، سه حقیقت را می‌توان در این کلام خداوند مشاهده کرد.
ترک شهوات حلال
در هیچ عبادتی ترک شهوات حلال نیست. حتی برخی از شهوات حلال، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها و ترک بخشی از لذائذ، در طول زمان عبادت، لحاظ نشده است. مانند «مجاهد فی سبیل الله» که در حال جهاد، می‌تواند بخورد و بیاشامد و در روز جهاد از غریزه جنسی به طریق حلال بهرمند شود.
شاید بعضی بگویند: در مراسم حج نیز غریزه جنسی حرام می‌شود که در پاسخ باید گفت: هنگامی که انسان وارد مناسک حج می‌شود، زمانی که محرم است، از غریزه جنسی محروم است، ولی در حال احرام، می‌تواند خنک‌ترین آب را بنوشد و خوشمزه‌ترین غذا را تناول کند یا لذت‌های دیگر حلال برای او بلامانع هستند، اما خداوند روزه دار را دعوت می‌کنند که در مقابل شهوات، خواسته‌ها، و لذائذ حلال از اذان صبح تا اذان مغرب ایستادگی نماید.
او مطرح کرد: یک بُعد ارزشی روزه به خاطر ترک بسیاری از این امور حلال است؛ در روزه، بحث حرام در کار نیست، در این بخش بحث لذت‌ها، شهوات و امیال حلال در کار است. انسانی که بر انجام ندادن حلال خدا صبر می‌کند و در مقابل دعوت خدا خاکساری می‌نماید به دایره محبوبیت حق خواهد رسید. «وَ اللَهُ یُحِبُ الصَابِرِینَ»
همرنگ شدن با خدا
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی ادامه داد: روزه همرنگ خداست، اما حج، جهاد و نماز همرنگ خدا نیستند. زیرا مردم در حج مناسک به‌جا می‌آورند، در جهاد اسلحه به روی دشمن می‌کِشند، در نماز، رکوع و سجود می‌کنند. اما روزه یک امر غیبی و پنهانی است، یک امر سلبی است؛ یعنی همرنگ با صفات سلبیه پروردگار و غیبی است؛ زیرا خداوند متعال نمی‌خورند، روزه دار هم نمی‌خورد، خدا نمی‌آشامند، روزه دار هم نمی‌آشامد و...، انسان هر جایی‌که نماز می‌خواند، همه می‌فهمند مشغول نماز خواندن است، در مکه انسان را می‌بینند که مشغول مناسک حج است، شخص را در جبهه می‌بینند که برای خدا اسلحه به دست می‌گیرد، اما شما نمی‌توانید از روزه یکدیگر با خبر شوید. پس در میان جمع می‌توان روزه را آشکار نکرد و روزه در غیب و پنهان بودن هم، همرنگ ذات حق است. پس اینکه می‌فرماید: «الصوم لی»؛ یعنی مانند من غیب و پنهان است، دارای صفت سلبی است.
روزه؛ اعلان محبت واقعی به خدا
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی در مورد این سوال که روزه اعلان محبت واقعی به محبوب است، آیا نماز اعلان محبت نیست؟، گفت: خیر، نماز منافقین اعلان محبت نیست، ممکن است نماز کینه باشد، در پوشش نماز می‌روند، اما هیچ منافقی در پوشش روزه نمی‌رود، در تمام ماه رمضان‌های مدینه، منافقین مخفیانه غذا می‌خوردند و بعد پشت سر پیامبر 6 می‌آمدند و به عنوان روزه‌دار اقتدا می‌کردند، چون روزه را قبول نداشتند، نماز می‌خواندند، اما به خاطر نیرنگ به مسلمین نماز می‌خواندند، و اینکه بتوانند اسرار مسلمان‌ها را کشف کنند یا زمینه ضربه زدن را فراهم کنند، هیچ منافقی روزه نمی‌گیرد. روزه مختص مؤمن محب است، به مؤمن می‌گویند چرا غذا نمی‌خوری؟ می‌گوید: محبوبم گفته نخور؛ یعنی می‌خواهد یک روز مرا گرسنه و تشنه ببیند، می‌خواهد مرا به میهمانی دعوت کند و از من با گرسنگی و ترک شهوات پذیرایی نماید.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: «الصوم لی»؛ یعنی عشق و محبت من در این نقطه می‌جوشد، آن کسی که عاشق صادق است، اهل روزه است، کسی که عاشق نیست، اهل روزه هم نیست، عاشق شکمش است، ولی کسی که از شکم و عوارض آن کناره‌گیری کند، به عشق امر محبوب از لذایذ کناره‌گیری کرده است.
اتصال به شش منبع معنوی
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی بیان کرد: چقدر خوب است در این ماه با عظمت، ما نیز در کنار امساک از مبطلات روزه، خود را به شش منبع معنوی هر انسان مؤمنی در دنیا و آخرت متصل گردانیم تا ان شاءلله خداوند کمی از حقیقت روزه را به همه ما بچشانند.
اتصال به این شش منبع معنوی انسان را در دنیا و آخرت به درجات معنوی می‌رساند.
منبع اول، «بِسمِ اللَهِ الرَحمنِ الرَحِیمِ»
منبع دوم: «الحَمدُ لِلَهِ رَبِ العالَمِینَ»
منبع سوم: «استغفر الله العظیم»
منبع چهارم: «لاحول و لا قوه الا بالله العلی العظیم»
منبع پنجم: «اِنَا لِلَهِ وَ اِنَا اِلَیهِ راجِعُونَ»
منبع ششم: «لا اله الا الله»
ثواب ذکر لااله الا الله
این کارشناس مذهبی افزود: در ماه مبارک رمضان به همه این شش منبع که ریشه روایتی و قرآنی دارند متصل شوید بخصوص ذکر «لا اله الا الله» که همانند روزه پنهان است و در حال گفتن این ذکر لب‌ها تکان نمی‌خورد و کسی متوجه ذکر گفتن ما نمی‌شود.
پیامبر فرمودند: خداوند عز و جل به موسی بن عمران فرمودند: ای موسی! اگر آسمان‌ها و تمام ساکنینش و مجموع زمین‌های هفت گانه را در پیشگاه من به یک طرف ترازو و «لا اله الا الله» را در طرف دیگر بگذارند، به راستی که کفه «لا اله الا الله» بر آن کفه ترجیح خواهد داشت.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت