چگونه با مصرف برق پول کمتری بدهیم؟

با توجه به تعرفه‌بندی جدید وزارت نیرو، عدم افزایش قیمت برق و بهره‌مندی از پاداش مصرف بهینه به شناخت دقیق منطقه مصرفی و الگوی بهینه بستگی پیدا کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، ابتدای ماه جاری وزارت نیرو در راستای اجرایی کردن بند (ی) تبصره هشت قانون بودجه سال 1400 تعرفه‌های جدید مصرف برق را ابلاغ کرد.

علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو در این باره گفته است: افرادی که الگو را رعایت کنند نه تنها شامل هیچ‌گونه افزایش نرخی نخواهند شد بلکه در صورت صرفه‌جویی نرخ برق آن‌ها به شدت کاهش پیدا کرده و چه بسا رقمی را از دولت بگیرد.

همچنین به گفته مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق تعرفه‌های جدید که به منظور جریمه مشترکین پرمصرف و تشویق مشترکین کم‌مصرف ابلاغ شده، از ابتدای بهمن‌ماه امسال اعمال می‌شود بنابراین لازم است مشترکین شناخت دقیق‌تری از الگوی مصرف خود با توجه به محل سکونتشان پیدا کنند.

الگوی مصرف برق مناطق مختلف کشور متناسب با وضعیت آب و هوایی و تمرکز بر نیازهای ساکنان هر منطقه به خصوص در دوره‌های گرم سال پیش بینی شده است، تا توزیع عادلانه ای در مصرف برق مورد نیاز و رفاه و آسایش مردم در اقلیم‌های مختلف حاکم باشد.

طبق آمار بیش از 80 درصد مردم ایران در مناطق معتدل کشور به سر می‌برند و «الگوی مصرف» آن‌ها 200 کیلوات ساعت در ماه‌های غیر گرم سال و 300 کیلوات ساعت برای ماه‌های گرم در نظر گرفته شده است، این ارقام میزان منطقی برق مورد نیاز یک خانوار است که می‌تواند در چارچوب آن همه نیازهای یک زندگی مناسب را تأمین کند و تعرفه آن نیز به قیمت یارانه‌ای محاسبه می‌شود.

در عین حال ساکنان بخش‌هایی از نوار جنوبی، نواحی شمالی و حتی بخش‌هایی از مناطق مرکزی کشور در ماه‌هایی از سال با شدت دمای بالایی مواجه هستند و طبیعتاً با مصرف مضاعف برق در استفاده از لوازم سرمایشی و خنک کننده رو به رو می‌شوند.

به همین دلیل الگوی مصرف برق متناسب با اقلیم‌های آب و هوایی کشور متفاوت است تا با اجرای طرح‌های محاسبه پلکانی تعرفه که عمدتاً مشترکان دارای مصرف بی رویه را هدف قرار می‌دهد، مشمول افزایش تعرفه نشوند.

بنابراین کشور به 5 اقلیم آب و هوایی تقسیم شده است؛ همانگونه که ذکر شد 83 درصد مشترکان در مناطق آب و هوایی معتدل به سر می‌برند که از آن به عنوان مناطق عادی یاد می‌شود، اما سایر مناطق کشور بنا بر شدت دما به مناطق گرمسیر 1 تا 4 تقسیم شده اند.

این در حالی است که حتی تعریف چارچوب مناطق گرم نیز مطلق نبوده و بر اساس شدت دما تعیین می‌شود، به عنوان مثال شهری چون کازرون طی مرداد و شهریورماه در منطقه گرمسیر 1 قرار می‌گیرد و در ماه‌های گرم از الگوی مصرف مناطق گرمسیر 1 یعنی تا 3000 کیلووات ساعت از مصرف برق بهره می‌برد، در عین حال الگوی مصرف آن در ماه‌های خرداد و تیر در منطقه گرم دو قرار داشته و در این ماه‌ها از 2000 کیلووات ساعت برق برخوردار است.

مناطق گرمسیر 1

دوره ماه‌های گرم سال در مناطق «گرمسیر 1» از 2 ماه تا 9 ماه متغیر است. به طور مثال تمامی شهرهای خوزستان، بوشهر، هرمزگان، و شهرستان‌های چابهار، کنارک، انگوری، دشتیاری و شهرستان‌های دهلران از ابتدای فروردین تا پایان آذر ماه به مدت 9 ماه با بالاترین شدت گرما در سطح کشور مواجه هستند، در برخی شهرستان‌ها مانند شهرستان پل‌دختر دوره شدت گرمای منطقه گرمسیر 1 از از دو ماه فراتر نمی‌رود.

بر این اساس الگوی مصرف برای ماه‌های غیرگرم مناطق گرمسیر 1 عمدتاً 200 کیلو وات ساعت در نظر گرفته شده است و این در حالی است که در ماه‌های گرم این الگو به 15 برابر یعنی 3000 کیلووات ساعت می‌رسد.

مناطق گرمسیر 2

در مناطق گرمسیر 2 دوره ماه‌های گرم از 1 تا 6 ماه متغیر است. ماه‌های گرم در مناطقی چون ارزوئیه، شهداد، بم، فهرج از اول اردیبهشت آغاز شده و تا پایان مهرماه ادامه دارد، این در حالی است که شهرستانهایی چون لارستان، خنج، گراش تنها با 1 ماه گرم یعنی اردیبهشت ماه در دسته مناطق گرمسیر 2 جای گرفته اند.

الگوی مصرف این مناطق نیز در ماه‌های غیرگرم عمدتاً 200 کیلووات ساعت است و در ماه‌های گرم به 10 برابر یعنی 2000 کیلووات ساعت می‌رسد.

مناطق گرمسیر 3

الگوی مصرف برق این مناطق نیز در ماه‌های غیرگرم عمدتاً 200 کیلووات ساعت بوده اما در ماه‌های گرم 1000 کیلووات ساعت پیش بینی شده است.

همچون دیگر مناطق گرمسیر، مناطق متعددی از کشور در این گروه تعریف می‌شوند، به عنوان مثال در شهرهایی چون گیلانغرب، سرپل ذهاب، قصرشیرین و نفت شهر با 6 ماه گرم سال یعنی آغاز اردیبهشت تا پایان مهر ماه در منطقه گرمسیر 3 قرار می‌گیرند، در این گروه نیز تعداد ماه‌های گرم از 1 تا 6 ماه متغیر بوده و برخی شهرستان‌ها مانند سرباز و راسک تنها با یک ماه گرم یعنی مهر ماه در این گروه قرار دارند.

مناطق گرمسیر 4

ماه‌های گرم سال برای مناطق گرمسیر 4 نیز از 3.5 تا دو ماه متغیر است. برخی شهرهای نوار شمالی کشور مانند استان گلستان، اغلب شهرهای استان گیلان و برخی از دیگر مناطق کشور مانند طبس، ممسنی و نورآباد و... مناطق گرمسیر 4 محسوب می‌شوند، الگوی مصرف این مناطق نیز در ماه‌های غیرگرم عمدتاً 200 کیلوات ساعت و در ماه‌های گرم 400 کیلووات ساعت است.

نگاهی به روند مصرف برق نشان می‌دهد که در طراحی و اجرای الگوی مصرف، شرایط آب و هوایی مناطق مختلف کشور مورد توجه قرار گرفته است و الگوی مصرف خانواری که در منطقه سرد اردبیل یا کردستان زندگی می‌کند با شرایط خانوار خوزستانی و هرمزگانی به هیچ عنوان یکسان دیده نشده است.

بر این اساس چنانچه مردم در هر نقطه جغرافیایی کشور الگوی مصرف برق خود را به درستی شناخته، نسبت به آن آگاهی پیدا کرده و مصرفشان را در چارچوب آن برنامه ریزی کنند، نه تنها مشمول پرداخت افزایش تعرفه و هزینه‌های بیشتر در قبوض نخواهند بود که در صورت کاهش مصرف از پاداش‌های مصرف بهینه نیز بهره مند خواهند شد.

لازم به تأکید است منابع عظیم و خدادادی انرژی در کشور موجب ایجاد نظام یارانه‌ای انرژی شده است، و همین نظام موجب رعایت نکردن الگوی مصرف از جانب 15 درصد مشترکین شده است که نتیجه‌ای جز خاموشی صنایع، الودگی‌های محیط زیستی و کاهش رشد اقتصادی کشور در پی نداشته است.