کانون به وجود آورنده سلایق جدید است

آیین رونمایی از مجموعه پادکست‌های نجومی «کُجا مُجا» صبح امروز از سوی مرکز تجربیات هنری و ایده‌های نو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در کتابخانه مرجع کانون برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، آیین رونمایی از مجموعه پادکست‌های نجوم کانون با عنوان «کُجا مُجا» با حضور مروجان علم و لیلا صادقی، احمد کریمی، عرفان خسروی، محمد حسین جهان پناه، محمدرضا کریمی صارمی و... در کتابخانه مرجع کانون برگزار شد.

در ابتدای این آیین فرزانه ایران‌پاک مدیر پروژه «کُجا مُجا» با خوشامدگویی به حاضران گفت: امروز من و همکارانم در تیم علمی پژوهشی اجرایی «کجا مجا» در کنار همکاران ارزشمند کانون گردهم آمده‌ایم تا تولد مجموعه‌ای را جشن بگیریم که تار و پود آن با عشق به کودکان و نوجوانان این سرزمین از کرانه‌های خزر تا سواحل آفتابی خلیج همیشه فارس بافته شده است. مسیری را رفتیم که در ژرف‌ترین لایه‌های خود، دغدغه‌ای روشن دارد؛ تقویت عدالت آموزشی در ایران عزیزمان.

وی افزود: «کجا مجا» تنها یک پادکست نیست؛ پاسخی است به نیاز روز و ضرورتی که در زندگی امروز کودکان و نوجوانان ما وجود دارد؛ ضرورتی به نام فضای مجازی. این «شرِ ضروری» که دیگر نمی‌توان از آن چشم پوشید، اما می‌توان آن را نجیب نگاه داشت و به مسیر درست هدایت کرد.

او ادامه داد: در این‌جا نقش ما آغاز می‌شود؛ نقش نهادهای تربیتی، فرهنگی و علمی؛ نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به‌عنوان پناه و پشتوانه نسلی که آینده این کشور را خواهد ساخت. ما باور داریم کنترل فضای مجازی تنها با محدودیت ممکن نیست. راه‌حل اصلی، ساختن و ارائه محتوای امن، شریف، علمی و الهام‌بخش است. محتوایی که کودکان و نوجوانان را از هیاهوی بی‌انتهای فضای مجازی جدا نمی‌کند، بلکه به او معیار و سلیقه می‌دهد و قدرت تشخیص می‌بخشد.

او با اشاره به این‌که این اثر حاصل سه سال کار مداوم پژوهش، نوشتن، بازنویسی، آزمایش و مشورت علمی است گفت: «کجا مجا» در همین نقطه شکل گرفت؛ از دل این اندیشه که اگر می‌خواهیم کودکان‌مان در جهان امروز ایستاده و آگاه قدم بردارند، باید برای‌شان جایگزینی باکیفیت بسازیم. جایگزینی که خیال‌شان را زنده و ذهن‌شان را تقویت کند و مسیرشان را روشن سازد. پشت این کار یک تصمیم لحظه‌ای نیست؛ بلکه وسواس علمی، عشق به آینده روشن کودکان و همت جمعی از شایسته‌ترین منجمان، مروجان علم و استادان دانشگاهی ایستاده است تا محتوایی درخور کودکان ایران ساخته شود.

ایران‌پاک با بیان علت چرایی انتخاب محتوای صوتی تصریح کرد: صدا کودک را منفعل نمی‌کند. وقتی تصویر آماده در برابر او نیست، مغز باید خودش بسازد، تجسم و تحلیل کند. یعنی فعالانه یاد بگیرد.

مجموعه «کُجا مُجا» هدیه کانون به فرزندان ایران

مدیر پروژه «کُجا مُجا» ادامه داد: یافته‌های علوم شناختی نشان می‌دهد داستان‌پردازی علمی، قدرت تصویرسازی ذهنی و هوش انتزاعی کودک را تقویت می‌کند؛ تحریک حافظه شنیداری، مهارت‌های اجرایی مغز را رشد می‌دهد؛ روایت و شخصیت‌پردازی، همدلی و نظریه‌ذهن را بالا می‌برد و پیوند خیال و دانش، جرقه کنجکاوی علمی را روشن می‌کند. این همان چیزی است که روان‌شناسی رشد از آن به‌عنوان تقویت توجه پایدار، حافظه کاری، هوش فضایی، تخیل و تمرکز عمیق یاد می‌کند.

او اضافه کرد: «کُجا مُجا» با همین نگاه خلق شد. برای آن‌که خیال کودکان بال بگیرد، ذهن‌شان روشن شود و عدالت آموزشی یک قدم به تحقق نزدیک‌تر شود. این مجموعه، هدیه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به همه فرزندان ایران است؛ هدیه‌ای از کرانه‌های خزر تا سواحل آفتابی خلیج همیشه فارس. امروز جشن تولد یک پادکست نیست؛ جشن آغاز یک جریان علمی - تربیتی نو در کشور است.

فرزانه ایران‌پاک در پایان گفت: از همه استادان، پژوهشگران، همکاران و عزیزانی که با عشق، این مسیر را ساختند، سپاسگزاریم. امید داریم که «کجا مجا» سال‌ها چراغی روشن در مسیر دانایی کودکان این سرزمین باشد. هم‌چنین از آقای علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری، که با روشن‌گری، نگاه آینده‌ساز و تصمیم‌های راهبردی‌شان، مسیر جریان علمی در دوران مدیریت‌شان گشوده شد و انسجام تازه‌ای یافت قدردانی می‌کنم. ثمره‌ی این نگاه، در تأسیس «کانون علوم و فناوری‌های نوین ایران» به زیباترین شکل متجلی شد؛ نهادی که امروز به پشتوانه آن، گام‌های تازه‌ای در عدالت آموزشی و ترویج علم برداشته می‌شود. از بزرگوارانی که با اعتماد، حمایت و اعتقادشان، پایه‌گذاری این پروژه را ممکن ساختند صمیمانه سپاسگزارم.

پادکست‌های «کُجا مُجا» شبیه به نمایش رادیویی علمی است

سپس کوروش پارسانژاد مدیر مرکز تجربیات هنری و ایده‌های نو کانون پرورش فکری و مدیر تولید پروژه با تشکر از عوامل حاضر در تولید این مجموعه بیان کرد: مجموعه پادکست‌های نجوم «کُجا مُجا» از مرز پادکست فراتر رفته و شبیه به نمایش رادیویی علمی است. درواقع ویژگی نمایش رادیویی را دارد که شبیه به یک اجرای علمی است.

او ادامه داد: در سلطه دنیای سایبری فرصت خوبی است تا بچه‌ها با این تولیدات خوراک فرهنگی بهتری داشته باشند. امیدوارم ادامه پیدا کند و فصل‌های بعدی هم منتشر شود.

پارسانژاد در پایان صحبت‌های خود با بیان خاطرات خود از دیدن فیلمهایی که آثار ارزشمند سینمای ایران اند، از حضور چنگیز صیاد در این پروژه به عنوان پیشکسوت و اعظم بزرگی رییس کتابخانه مرجع و مجتبی دانشور سرپرست اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون برای برگزاری این آیین قدردانی کرد.

پادکست برای مستندسازی

محمدجواد ترابی روزنامه‌نگار و مروج علم نجوم درباره تولید این مجموعه گفت: خوشحال هستم این فضا شکل گرفت. این کار با آزمون و خطا و تلاش بسیار پیش رفت. ما بارها نوشتیم و بخش‌های زیادی را کنار گذاشتیم؛ همچنین ضبط‌های متعددی انجام شد که بسیاری از آن‌ها نیز حذف شدند. در این میان، از حمایت و همراهی تمامی مدیران کانون صمیمانه سپاسگزاریم، زیرا در بخش‌هایی که نقش‌آفرینی داشتیم، لطف آن‌ها مشهود است.

وی افزود: من خودم سابقه 15 سال فعالیت در رادیو، سردبیری برنامه‌های تلویزیونی و حدود 400 تا 500 اجرای تلویزیونی را داشته‌ام، اما با این حال تجربه بازیگری نداشتیم. به همین دلیل، پس از ضبط قسمت 13، دیگر تمایلی به شنیدن قسمت اول نداشتیم. قسمت‌های 1 و 2 و 3 و 4 بارها ضبط شدند تا در نهایت کار به یکدستی و کیفیت مطلوب برسد. دوست دارم مجموعه پادکست «کجا مجا» تبدیل به فضایی شود که با مستندسازی، دورهمی و گردهمایی شود درباره این تجربه صحبت کرد و خطاها اصلاح شود. امیدوارم این 13 قسمت شنیده شود.

ترابی ادامه داد: از همراهی النا دوستی و آدریان پورهمزه دو نوجوانی که خیلی خوب با کار همراهی کردند تشکر می‌کنم.

در ادامه النا دوستی یکی از نوجوانان عضو کانون پرورش فکری که در تولید پادکست‌های نجوم حضور داشته، پشت تریبون قرار گرفت و با اجرای بخشی از گلستان سعدی حکایتی در وصف علم را برای حاضران اجرا کرد.

نخستین سازنده انیمیشن مستند یک خانم ایرانی است

سپس محمدرضا کریمی‌صارمی با بیان این‌که کانون به وجود آورنده سلایق جدید است خاطره جالبی را بیان کرد و گفت: در جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران، خانمی برای ما ایمیلی ارسال کرد و نوشت که استاد دانشگاهی از ایالات متحده است و قصد دارد برای تدریس «انیمیشن مستند» به ایران بیاید. در ابتدا با خود گفتیم «انیمیشن مستند دیگر چه ژانری است؟» تا اینکه ایشان، خانم گِرِت، به ایران آمدند. ایشان اجازه ورود دوربین به کارگاه خود را نمی‌دادند، اما کارگاه بسیار پربار و حرفه‌ای برگزار شد.

وی افزود: من پیش از آن، دو سه نمونه فیلم در کانون داشتم. به ایشان گفتم نمونه‌ای از فیلم‌های موجود را داریم؛ اثری که زنده‌یاد نفیسه ریاحینخستین انیماتور زن ایرانیدر سال 1351 ساخته است. آن زمان سال 1395 بود و ایشان اظهار می‌کردند چنین نمونه‌ای از انیمیشن مستند وجود ندارد. پیشنهاد دادم فیلم را ببینیم. به همین استودیو آمدیم و فیلم «تهران تا تهران» را تماشا کردیم؛ اثری مستند که بر پایه حدود 400 تابلوی نقاشی ساخته شده بود و خانم ریاحی آن را انیمیت کرده بودند. خانم گرت پس از دیدن فیلم همان‌جا اعلام کرد که دیگر خود را خالق ژانر «انیمیشن مستند» در جهان نمی‌داند و تمام کتاب‌هایش را اصلاح خواهد کرد، چرا که در ایران بسیار پیش‌تر از او به این سبک پرداخته شده است. به‌دنبال این ماجرا، همان گفته‌های ایشان بعدها در قالب کتابی با عنوان «انیمیشن مستند» توسط مرکز گسترش منتشر شد.

او ادامه داد: می‌توانیم از این پادکست‌ها برای مستندسازی استفاده کنیم چون پژوهش‌های خوبی جمع‌آوری شده که می‌شود به 13 مستند علمی تبدیل شود.

رونمایی از پوستر و امضای آن

در پایان این آیین از پوستر مجموعه پادکست‌های نجوم «کُجا مُجا» با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری رونمایی شد و حاضران عکس دسته جمعی گرفتند. لیلا صادقی پژوهش‌گر اخترفیزیک در مرکز پژوهش‌های بنیادی IPM، عرفان خسروی دیرینه‌شناس، نویسنده و مروج علم، محمدحسین جهان‌پناه نویسنده و روزنامه‌نگار حوزه علم و فناوری از چهره‌های فعال در حوزه ترویج علم بودند که در این آیین حضور داشتند.

هم‌چنین حامد علامتی مدیرعامل، مسعود زین‌العابدین مشاور مدیرعامل، محمدرضا کریمی‌صارمی معاون تولید، عباس محمددینی مدیرکل نظارت بر انتشارات، مجتبی دانشور سرپرست اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری از مدیران کانونی حاضر در این برنامه بودند.

«کُجا مُجا» در 13 قسمت نخست، سفری روایی از آغاز جهان و تاریخ زمین تا ستارگان، سیارات، قمرها و مفهوم زمان را پیش روی مخاطبان جوان می‌گذارد. ترکیب روایت هنری، محتوای علمی دقیق و حضور مهمانان متخصص، این مجموعه را به اثری متمایز در عرصه ترویج علم کودک و نوجوان تبدیل کرده است.

عوامل اصلی تولید پادکست عبارتند از: کوروش پارسانژاد، مدیر تجربیات هنری و ایده‌های نو در کانون در مقام مدیر تولید پروژه؛ محمدرضا کریمی صارمی معاون تولید؛ محمدجواد ترابی روزنامه‌نگار و مروج علم نجوم؛ حامد آبکنار نویسنده و سردبیر؛ آرش دانش ناظر علمی؛ اختر فیزیک‌دان و پژوهش‌گر؛ چنگیز صیاد صدابردار، صداگذار و تدوین‌گر؛ امیرحسین رحمانی مدیر استودیو.

آیین رونمایی از مجموعه پادکست‌های نجومی «کُجا مُجا» صبح روز چهارشنبه 12 آذر 1404 از سوی مرکز تجربیات هنری و ایده‌های نو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سالن احمدرضا احمدی کتابخانه مرجع کانون برگزار شد.