کاهش 15 درصدی تولید زغال‌سنگ؛ بحران نقدینگی و ایمنی، معادن را زمین‌گیر کرد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، معادن زغال‌سنگ یکی از مهم‌ترین منابع معدنی کشور به شمار می‌روند که نقش قابل‌توجهی در تأمین انرژی، مواد اولیه صنایع فولاد و ایجاد اشتغال ایفا می‌کنند. این معادن عمدتاً در استان‌هایی مانند کرمان، مازندران و گلستان واقع شده‌اند. با وجود ظرفیت‌های قابل‌توجه این معادن، مشکلات متعددی از جمله نبود تجهیزات ایمنی کافی، فرسودگی ماشین‌آلات، نظارت ضعیف و کمبود سرمایه‌گذاری باعث شده که بهره‌برداری از این منابع با دشواری‌های فراوانی همراه باشد.

بخش معادن زغال‌سنگ همواره یکی از پرحادثه‌ترین حوزه‌های صنعتی کشور بوده است. انفجار گاز متان، ریزش تونل، نبود تهویه مناسب و کمبود تجهیزات ایمنی، از جمله عوامل اصلی بروز حوادث در این معادن به شمار می‌روند. در سال‌های اخیر، چندین حادثه مرگبار از جمله انفجار در معدن زمستان‌یورت گلستان و وقوع حوادث مشابه در کرمان، جان ده‌ها کارگر معدن را گرفته و خانواده‌های زیادی را داغدار کرده است. این حوادث اغلب ناشی از رعایت نشدن اصول ایمنی، نبود آموزش کافی برای کارگران و ضعف نظارت‌های فنی و قانونی هستند.

افزایش نگرانی‌ها از ایمنی معادن زغال‌سنگ در کشور؛ ادامه‌دار بودن حوادث مرگبار

براساس گزارش‌های منتشرشده، بسیاری از این حوادث در معادنی رخ داده‌اند که به‌دلیل فرسودگی تجهیزات و نبود نظارت کافی، فاقد شرایط ایمنی استاندارد بوده‌اند. معدن زمستان‌یورت در استان گلستان و برخی از معادن استان کرمان از جمله مناطقی هستند که در سال‌های اخیر شاهد حوادث تلخ و مرگباری بوده‌اند.

کارشناسان حوزه معدن معتقدند که برای کاهش این حوادث، علاوه بر نوسازی تجهیزات و اعمال نظارت‌های سخت‌گیرانه‌تر، آموزش مستمر نیروهای کار و ارتقای سطح فرهنگ ایمنی در محیط‌های کاری ضروری است.

افت تولید زغال‌سنگ و بحران ایمنی در معادن؛ چالش‌های عمیق یک صنعت راهبردی

براساس آمار تولید زغال‌سنگ کشور در دو ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 15 درصدی مواجه بوده، واردات گسترده با قیمت‌های چند برابری و کمبود تجهیزات ایمنی، چالش‌های جدی پیش‌روی این صنعت راهبردی را آشکار کرده است.

سعید صمدی دبیر انجمن زغال سنگ کشور در همین ارتباط به خبرنگار تسنیم می‌گوید: سال گذشته حدود 500 میلیون دلار زغال‌سنگ با قیمت هر تُن 21 میلیون تومان وارد کشور شده است؛ نکته مهم این است که قیمت هر تُن زغال‌سنگ داخلی حدود 7 میلیون تومان برآورد می‌شود. به نوعی ما به جای احیای معادن خود زغال را گران تر وارد کرده‌ایم.

وی افزود: حدود 11 میلیون تُن پروانه بهره‌برداری معادن زغال سنگ صادر شده که اگر بخشی از آنها فعال بود با تولید 5 میلیون تُن زغال سنگ می‌توان تا 90 درصد نیاز کشور را از منابع داخلی تأمین کرد.

دبیر انجمن زغال سنگ کشور، مهم‌ترین مشکل معادن زغال‌سنگ را در دو محور اصلی قیمت پایین فروش داخلی و فقدان تجهیزات ایمنی دانست و گفت: به‌عنوان نمونه، در حادثه تلخ سال گذشته معدن زغال‌سنگ طبس که به جان‌باختن 50 نفر انجامید، نبود سیستم‌های مانیتورینگ و تشخیص گاز به‌عنوان یکی از عناصر کلیدی ایمنی در معادن، نقش مهمی در شدت حادثه داشت.

وی افزود: پس از این حادثه، تلاش‌هایی برای خرید تجهیزات ایمنی از شرکت‌های خارجی، به‌ویژه چین، صورت گرفت. اما با گذشت بیش از 10 ماه هنوز تخصیص ارز برای واردات این تجهیزات حیاتی انجام نشده است؛ موضوعی که به گفته کارشناسان، تنها یکی از مصادیق مشکلات ساختاری معادن زغال‌سنگ در تأمین ملزومات ایمنی و فنی به‌شمار می‌رود.

به باور صمدی، اصلاح قیمت‌گذاری، تسهیل واردات تجهیزات ایمنی و تسریع در نوسازی فناوری معادن، سه راهکار فوری برای جلوگیری از تکرار فجایع انسانی در این حوزه است.