کتاب «دختر مرد چاهکن» اثر مارسل پانیول
مارسل پانیول یکی از موفقترین چهره های ادبی - سینمایی دوران طلایی سینمای فرانسه دهههای 1920 تا 1940 است. او از جمله نمایشنامهنویسان و فیلمسازانی است که با وجود تمام دشواریهای سالهای جنگ و اِشغال، همچنان به فعالیتهایشان ادامه دادند.
نمایشنامه «دختر مرد چاه کن»، اثری است که در زمان تسخیر فرانسه توسط آلمان نازی، به رشته تحریر در آمده است. زمان وقوع داستان نمایشنامه، اندکی پیش از آغاز جنگ، و در بحبوحه آشوب و کشمکش های سال 1939 است. بااینوجود اگر اثر «دختر مرد چاه کن» را مورد واکاوی قرار دهیم در مییابیم که با وجود شکلگیری داستان در سالهای بحبوحه آغاز جنگ جهانی دوم، عنصر جنگ به حاشیه رانده می شود و در عوض عناصری چون روابط اجتماعی، رویارویی طبقات اجتماعی با هم، و تقابل فرهنگ روستایی - شهری بیشتر برجسته می شوند. و این نه به خاطر عدم اهمیت جنگ و حواشی آن برای مارسل پانیول، بلکه از جهت میهندوستی و پاسداری از صلح اجتماعی در چهارجوب منظومه فکری وی است. این کتاب روند اجتماعی - تاریخی طبقات میانی جامعه و تودههای مردم را که اتفاقا، اکثر اوقات صدایشان در جامعه شنیده نمیشود را به خوبی توصیف می کند. در این نمایشنامه مفاهیم عمیق انسانی چون عشق، وفاداری و صلح در مواجهه با رویِ تاریک خصائل انسانی مورد توجه قرار میگیرد و علیرغم سقوط مقطعی قهرمان زن داستان، شاهد رشد و پختگی او، از خلال گمشدگی و ابهام هستیم.
لازم به ذکر است که ترجمه روان این اثر توسط احسان دستِغیب، که پیش از این نیز توانایی و تبحر خود را در زمینه اشراف بر زبان و ادبیات فرانسه با کتاب «رساله ای در باب مدارا و بردباری» از وُلتر نشان داده بود، ستودنی است، و از این رو خواندن این نمایشنامه از ادبیات فرانسه بلاخص برای علاقهمدان به ادبیات نمایشی میتواند مطلوب و دلچسب باشد.
همچنین بخوانید