«کفیشه» حلقه اتصال تئاتر و مخاطب
اشاره: آبادان شهری با غنای فرهنگی، از دیرباز. شهری که میراث بزرگی از گذشته را با خود حمل می کند. میراث فرهنگی و هنری که بواسطه 8 سال جنگ زیر آوار جنگزدگی دفن شده بود و در دهه هفتاد با پیدایش نسلی از جوانان عاشق، به مثابه ققنوسی باز هم از خاکستر خود جان گرفت. «فرشید قنبری» متولد 26خرداد ماه 1362 یکی از این جوانان است که از سال 1373 تا کنون در جهت شکوفایی تئاتر آبادان بسیار تلاش کرده و با خلاقیت و ایده پردازی توانسته چندین جشنواره را به نام خودثبت کند.«کفیشه» نخستین جشنواره سراسری نمایشهای کافهای که با هدف گسترش و رونق اجراهای نمایشی در بستری تازه آبان 1403 در آبادان به اجرا درمیآید، تازه ترین فعالیت هنری قنبری است که دبیری آن را برعهده دارد؛ در گفت گویی با او بیشتر در موردش خواهیم دانست.
بعنوان کسی که ایده پردازی و برگزاری بیشترین جشنواره های فرهنگی و هنری را در کارنامه خود دارد، کمی از فعالیت های پیشینت بگو؟
اکثر طرح ها و ایده های جشنواره های خصوصی که تا به امروز برگزار کرده ام بر اساس شرایط اجتماعی و فرهنگی روز جامعه شکل گرفته که از مهم ترین هایش می توانم به جشنواره خاطره نویسی یادباد، شعرخوانی خیام، نفت و ایثار و امروز نمایش های کافه ای کفیشه اشاره کنم. «آبادان» محور اصلی اکثر رویدادهایی است که تا به امروز متولی شان بودی و همیشه نقش پررنگی در آثارت داشته؛ آیا دلیل خاصی دارد؟
تلاش کردم در همه آثارم، آبادان را همانگونه که هست به تصویر بکشم. زیبائی هایش، فرهنگ و پیشینه اش، چراکه معتقد هستم آبادان نقش اثرگذاری در تاریخ و تمدن مدرن ایران داشته و ما بعنوان وارثان این سرزمین می بایست به این مقوله اهمیت دهیم. جشنواره تئاتر «کفیشه» چگونه متولد شد؟
از مدت ها پیش به ایده نمایش های کافه ای فکر می کردم؛ اینکه چرا در دیگر شهرستان ها تئاتر از اقبال عمومی برخوردار است ولی آبادان با این سبقه فرهنگی اجراهای نمایش حتی به کم ترین میزان فروش هم نمی رسد؟ جواب یک جمله بود؛ نداشتن مخاطب! از آنجایی که ما نمی توانیم مخاطب را به دیدن تئاتر مجبور کنیم باید حلقه اتصال بین آنها را ایجاد می کردیم اینگونه بود که جشنواره تئاتر کافه ای «کفیشه» زاده شد. من آرزوهای فرهنگی و هنریم را به هر قیمتی اجرا و زندگی می کنم. هرگز نخواهم گفت ای کاش چنین جشنواره ای برگزار شود؛ ای کاش مسئولین کاری بکنند. و این تازه ابتدای راه است و چندین طرح و ایده در ابعاد ملی دیگر در دست اقدام دارم که به زودی خبرش را خواهم داد. دوست دارم «کفیشه» باعث شود دوباره همه اهالی فرهنگ و هنر و مسئولین دور هم جمع شوند؛ صرفا مباحث مالی مد نظر نیست. هدف این است که یک رویداد فرهنگی همه را کنار هم قرار دهد و یک قاب زیبا ساخته شود. چرا «کفیشه»؟ شاید این اسم برای مردم آبادان آشنا باشد ولی از آنجایی که جشنواره در سطح ملی برگزار می شود قطعا برای بسیاری نا آشنا خواهد بود؟ زمانیکه ایده جشنواره شکل گرفت خیلی برایم مهم بود که نامش آبادانی و با سبک و سیاق جشنواره همخوانی داشته باشد؛ چندین اسم از ذهنم عبور کرد تا نهایتا یک نیمه شبی «کفیشه» در خاطرم نقش بست و از آنجایی که نام کفیشه برای دیگر هموطنان غیر بومی شاید ناآشنا می آمد تیزری تحت معرفی نام و وجه تسمیه کفیشه ساخته و در صفحه اینستاگرام جشنواره منتشر شد. پس از آن نیز در کلیپی دیگر بازهم به این نام پرداختیم و در نهایت بعد از معرفی کامل، فراخوان جشنواره منتشر گردید. کمی در خصوص نحوه اجرای این جشنواره و شرایط شرکت در آن بگو؟
تئاتر کافه ای زیرمجموعه نمایش های محیطی است؛ فضای نمایش می بایست در کافه بگذرد یعنی نمایش نامه طوری نوشته شود که لوکیشن قصه در کافه باشد. اما از آنجایی که این اولین جشنواره کافه ای با نام کفیشه و نوپا است نمایش هایی هم که می توانند در کافه اجرا شوند قابل قبول هستند اما در ادوار و سال های بعد فقط نمایش هایی پذیرفته خواهند شد که لوکیشن آنها در کافه باشد. نقالی و پرده خوانی بعنوان یکی از بخش های مهم این جشنواره نیز فقط منحصر به داستان های شاهنامه نمی شود بلکه موضوعات روز جامعه به شکل پرده خوانی اجرا خواهند شد. موضوع آزاد است اما آثار خلاقانه و دارای دستاوردی تازه و آثاری که شکل اجرایی متناسب با فضای کافه دارند در اولویت قرار خواهند گرفت. حداکثر تعداد نفرات برای گروههای شرکتکننده پنج نفر و مدت زمان آثار حداکثر 30 دقیقه است.
جشنواره از چند بخش تشکیل شده؟
نمایشهای کافهای، نمایشنامهخوانی، نقالی و پردهخوانی بخشهای این جشنوارهاند و نفر ات برگزیده هر بخش جداگانه تقدیر خواهند شد. کافه های محل اجرا مشخص شده اند؟
کافه ها در حال بررسی و انتخاب هستند. فضا و ابعاد کافه بسیار مهم است؛ همچنین کافه دارهایی که عاشق کار فرهنگی و دارای ذوق باشند را به تخصص ترجیح می دهم. طبق جدول برنامه در هرکافه دو اجرا می شود و در چهار روز 64 اجرا در سطح شهر خواهیم داشت و هر گروه یک اجرای داوری و دو موظفی خواهند داشت. احتمالا از بزرگان کشور نیز دعوت خواهیم کرد که برای علاقه مندان اجرای ویژه خارج از داوری داشته باشند. و اما ارگان و یا نهادی بعنوان سرمایه گذار و حمایتگر کنار شما خواهد بود؟
ما جشنواره ها را وابسطه به هیچ ارگانی نمی کنیم ولی خیلی از آنها خودشان پیش قدم شده اند و در حال رایزنی با آنها هستیم؛ چراکه «کفیشه» جشنواره ای پر هزینه است. قطعا هر نهاد دولتی که همراهی کند نامش در تاریخ فرهنگی این شهر ثبت خواهد شد. کفیشه جشنواره ای با هدف گردشگری، رونق اقتصادی، و فرهنگ سازی است و حتی اگر کسی از آن حمایت نکند این جشنواره با ابعاد دیگر به راه خود ادامه و برگزار خواهد شد.
***
پیش از جنگ در آبادان 3 مرکز تئاتر به نام های «تئاتر خوزستان «، «تماشاخانه حافظ» و تئاتر عمومی شهر وجود داشت و شرکت نفت نیز یک مرکز تئاتر جداگانه که وابسته به فعالیت های هنری این شرکت بود در اختیار داشت. مراکزی که هنرمندانی همچون زنده یاد «نعمت اله گرجی» برخاسته از آن بودند. شاید «کفیشه» با نگاه متفاوتش بتواند دوباره فرهنگ تماشای تئاتر را در این دیار زنده کند زیرا که تئاتر لبخند است؛ تئاتر اندیشه زندگی است.