کهگیلویه و بویراحمد گنجینه جاذبه های مردم شناسی
گچساران - ایرنا - در کنار مناظر طبیعی هزار رنگ مناطق گرمسیری و سردسیری کهگیلویه و بویراحمد جاذبه های مردم شناسی این استان چون گنجینه ای ارزشمند، ظرفیتی بی نظیر برای رونق گردشگری محسوب می شود.
به گزارش ایرنا، آئین ها، سنت ها، موسیقی و ابزار مورد استفاده در زندگی مردمان مناطق روستایی و عشایر کهگیلویه و بویراحمد جلوه های از جاذبه های مردم شناسی این دیار است.
جاذبه های زندگی عشایر، پوشش لباس محلی زنان و مردان، غذاهای محلی و صنایع دستی از مهمترین جاذبه های مردم شناسی کهگیلویه وبویراحمد است که در صورت توجه بیشتر می تواند جاذب گردشگران باشد.
عشایر
کهگیلویه و بویراحمد با داشتن 70 هزار نفر جمعیت عشایری در کنار 72 اثر مردم شناسی که در فهرست آثار ملی ثبت شده اکوموزه ای از جاذبه های فرهنگی است.
برگزاری جشن نوروز، سیاه چادر بافی و مسیرهای کوچک عشایر این استان درفهرست آثار ملی ثبت شده است که نشانگر اهمیت فرهنگ غنی مردمان این مناطق است.
غذاهای محلی
غذاهای سنتی در کنار رنگ و بوی دلپذیرشان، در بردارنده پیشینه فرهنگی مردمانی است که دسترنج مزرعه را با هنر کدبانوی خانه در هم می آمیزند تا سفره های ساده اما سرشار از سلامتی را نثار مهمانان خود کنند.
آش دوغ، شله بادامی، آش کارده، شله لیزک، آبگوشت و دنگو از مهمترین غذاهای محلی مردم کهگیلویه و بویراحمد است که کمتر برای درآمد زایی از آن بهره وری شده است.
کارشناسان حوزه گردشگری می گویند: از آنجا که یک سوم درآمدهای گردشگری برای تامین غذا هزینه می شود و با توجه به اهمیت کسب تجربه های نو غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد ظرفیت های فراوانی برای سرمایه گذاری دارد. لباس های محلی پوشیدن لباس محلی و سنتی زنان استان کهگیلویه و بویراحمد از دیرباز در دیار آریوبرزن مرسوم بوده که از سه بخش اصلی سرپوش، بالاتنه و پایین تنه تشکیل شده است. سرپوش لباس محلی زنان کهگیلویه و بویراحمد، شامل یک پارچه روپوش یا همان روسری به نام میناست که به طور معمول دارای بیش از یک متر طول و بین 60 تا 70 سانتیمتر عرض است. بر روی این روپوش مینا یک سربند پارچه‌ای به نام چارقد یا لچکی پوشیده می‌شود که زیبایی آن را دو چندان می‌کند. همچنین یک کلاه کوچک زیر مینا قرار می‌گیرد تا پوشش دهنده موهای جلو سر زنان باشد و به طورمعمول زیورآلات سنتی و ظریف به آن متصل می‌شود. گردن آویزهای خوش بوی سنتی ساخته شده از میخک زینت دهنده این لباس است که در سال‌های اخیر استفاده از آن احیا شده است. بخش بالاتنه لباس محلی زنان کهگیلویه و بویراحمد، همان پیراهن است که به گویش محلی جامه نامیده می‌شود و از زیر گردن تا کف پای زنان را از جلو و پشت می‌پوشاند. بخش پایین تنه که به شکل دامن است تنبان نامیده می‌شود و پنج تا 12متر پارچه برای دوخت آن بکار می‌رود به‌طوری که این دامن از بالا کشدار و کاملا چین خورده است و در پایین آن تزیین‌هایی مانند نوار دوزی یا پارچه‌های پلیسه دار به کار می‌رود. رنگ و جنس پارچه این لباس‌ها معمولا بنا به طبیعت این استان در مناطق گرمسیری و سردسیری، نوع بافت عشایری و روستایی، تنوع باورها و گرایش قومی و قبیله‌ای و سن زنان انتخاب می‌شود.
صنایع دستی
جاجیم بافی، سفره بافی، نمدمالی، نی چیت بافی، مشته بافی، رندبافی، گچمه بافی، ریسندگی، سوزن دوزی، سبد بافی، رودوزی‌های سنتی و سیاه چادر بافی از مهمترین دست بافته‌های سرپنجه هنرمندان کهگیلویه و بویراحمد است.
صنایع دستی احتمالا مهمترین جاذبه مردم شناسی است که هم تجربه مشاهده بافت آن و هم خرید آن جهت سوغات برای گردشگران می تواند ارزشمند باشد.
کهگیلویه و بویراحمد به دلیل فعالیت 35 هزار هنرمند صنایع دستی و تولید سالانه 218 هزار متر مربع انواع صنایع دستباف، یکی از مناطق فعال در حوزه صنایع دستی است اما با وجود این، هنرمندان صنایع دستی استان در عرضه و فروش محصولات خود در بازار موفقیت چندانی ندارند.
ظرفیت های گردشگری مردم شناسی
مدیر کل میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: این استان در زمینه غذاهای محلی، صنایع دستی و لباس محلی فرصت های زیادی برای سرمایه گذاری دارد.
مجید صفایی افزود:72 اثر مردم شناسی کهگیلویه و بویراحمد در زمینه های مختلف ثبت ملی شده اند که نشان دهنده جایگاه جاذبه های فرهنگی معنوی این استان در صنعت گردشگری است.
وی اظهار داشت:6 هزار نفر از هنرمندان صنایع دستی از سال 1394 تاکنون در کهگیلویه و بویراحمد کارت شناسایی دریافت کرده اند و تعداد 115 کارگاه صنایع دستی فعال در این استان فعالیت دارند.
مدیر کل میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: با وجود تسهیلات خوبی که در سال های اخیر برای حمایت از صنعتگران صنایع دستی استان پرداخت شده اما بازار فروش مهمترین مشکل هنرمندان این حوزه است.
صفایی با اشاره به طبخ غذاهای رنگارنگ محلی در کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: با وجود این ظرفیت هنوز سرمایه گذاری قابل توجهی در این حوزه انجام نشده است.
وی لباس های محلی زنان و مردان و زیور آلات محلی را از دیگر بسترهای سرمایه گذاری در این خطه ذکر کرد و افزود: بسیاری از گردشگران راغب به گرفتن عکس یادگاری با این لباس های زیبا هستند.
صفایی گفت:22 اثر معنوی مردم این استان در زمینه های میراث فرهنگی و آداب و رسوم در پنج سال اخیر در فهرست آثار ملی ثبت شده است. صفایی یادآور شد: تاکنون 10 خوراکی و غذای محلی مردم کهگیلویه و بویراحمد در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
وی بیان کرد: کلگ و گوشت، تنقلات شب عید، آش ماست (لبنی)، آش کنگر، دونگو، نان تیری، نان بل بلی، نان شل شلی، دمپخت گوشت از جمله غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است که در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
صفایی عنوان کرد: گلیم بافی، میخک، لباس محلی زنانه و مردانه، مهارت ساخت جاقرآنی، جاجیم بافی، ساخت جا نمکی، گلیم مشته، گهواره (تته)، عروسک لیلی، گلیم نقش برجسته، سب بافی (سله بافی) شله بافی، مشک آب، خیش کشاورزی، میلو، سیاه چادر بافی، سفره بافی، خورجین بافی از جمله آثار صنایع دستی است که در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
وی تاکید کرد: شالی کاری، بازی کل کله برد، جشن انار و آئین های ازدواج از دیگر آثار معنوی ثبت ملی شده در این استان است. مدیرکل میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: جشن نوروز در عشایر، مقامخوانی شیخ علی مراد تنهایی، آئین برداشت شالی، رنگرزی سنتی نواهای کار از دیگر آثارمردم شناسی ثبت ملی شده در استان است.
استان کهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن سردار نامی ایران در دوره هخامنشی می‌شناسند.
این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آرایی‌ها جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.
این استان در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته شده است.
کهگیلویه و بویراحمد با داشتن 250 تفرجگاه طبیعی، 300 بقعه متبرکه و مواهب طبیعی چشم نواز مکانی مناسب برای مسافران و گردشگران در ایام مختلف سال است.
این استان با بیش از 723 هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار دارد و این استان بیش از 16 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد.
*س_برچسب‌ها_س*