سه‌شنبه 6 آذر 1403

کودتای کمونیستی و پیروزی مجاهدین سرآغاز خشونت و آوارگی افغان ها

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
کودتای کمونیستی و پیروزی مجاهدین سرآغاز خشونت و آوارگی افغان ها

کابل - ایرنا - بسیاری از افغان ها کودتای کمونیستی هفتم اردیبهشت 1357 و پیروزی مجاهدین در هشتم اردیبهشت سال 1371 را منشا جنگ های داخلی و دخالت خارجی در افغانستان می دانند که اثرات آن همچنان پس از گذشت بیش از چهار دهه در کشور باقی مانده است.

به گزارش ایرنا، در هفتم اریبهشت سال 1357 حزب دموکراتیک خلق افغانستان کودتایی را علیه دولت جمهوری سردارمحمدداود نخستین رئیس جمهوری این کشور به راه انداخت و با ساقط کردن دولت باعث شد که مردم افغانستان هزینه سنگینی بواسطه این کودتا بپردازند.

این کودتا منجر به مداخله نظامی ارتش سرخ شوروی در این کشور شد، که زمینه کشتار و مهاجرت های میلیونی و بی پایان را رقم زد و باعث شد که مردم همچنان در حسرت دولتی مردم سالار بسر ببرند.

پس از هفتم اردیبهشت سال 1357، در هشتم اردیبهشت سال 1371 مجاهدین افغانستان که علیه ارتش سرخ می جنگیدند به پیروزی رسیدند که از این منظر دستاورد بزرگی به شمار می رود اما اینکه مجاهدین نتوانستند دولت وسیع با پایه‌های مردم سالار را بنیانگذاری کرده و برای توسعه و پیشرفت کشور کار کنند، مشکلات زیادی را به این کشور تحمیل کرد.

رهبران مجاهدین و احزاب آن وقت که مهمترین آنها حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار، جمعیت اسلامی به رهبری برهان الدین ربانی، جنبش ملی اسلامی به رهبری مارشال عبدالرشید دوستم، حزب وحدت اسلامی به رهبری عبدالعلی مزاری بودند برای گرفتن قدرت درگیر شدند و شهرهای این کشور بویژه کابل پایتخت را بطور کامل به ویرانه مبدل کرده و هزاران نفر در این کشور کشته و زخمی شدند.

پیامد این جنگ نیز مهاجرت‌های گسترده افغانها را به کشورهای همسایه بویژه جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در پی داشت که تا امروز نیز ادامه دارد.

همین روحیه سازش ناپذیر رهبران سابق جهادی باعث شد که گروه طالبان با شعار نجات مردم و تأمین امنیت ظهور کند و با شعارهای فریبنده طی چند سال موفق به گرفتن 95 درصد خاک افغانستان شد و کابل پایتخت را نیز تصرف کردند.

طالبان نیز وقتی به کاخ ریاست جمهوری رسیدند، کشتارهای وسیع قومی و مذهبی در این کشور را آغاز و آثار فرهنگی و شکوهمند کشور از جمله بامیان را منفجر کردند.

حرکت های تروریستی طالبان و پناه دادن به القاعده فرصت و بهانه جویی را به دست آمریکایی‌ها داد که به این کشور لشگر کشی کنند و اکنون پس از دو دهه حضور در افغانستان، این کشور را در وضعیتی بدتر از زمان لشکر کشی به حال خود رها کنند.

در چنین وضعیتی رهبران سابق جهادی که در پیروزی هشتم اردیبهشت نقش داشتند امروز با انتشار تصاویری از خود در سنگرهای جنگ این روز را به مردم تبریک گفته اند.

عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان که خود یکی از افراد مجاهدین در آن زمان بود. امروز با انتشار اطلاعیه ای با تبریک پیروزی مجاهدین با اعتراف به پیامدهای بد خاطر نشان کرد مجاهدین خواستار بسیاری از وقایع نبودند.

اما بیشتر مردم افغانستان و بویژه نسل جوان روزهای هفتم و هشتم اردیبهشت را روز سیاه و تاریک برای مردم این کشور دانسته و از این روزها بعنوان سرآغاز کشتار میلیونها افغان، مهاجرت و ویرانی زیربناها یاد می کنند.

«سالار سالاری» یکی از کاربران فضای مجازی در افغانستان به مناسبت هشتم اردیبهشت سالروز پیروزی مجاهدین نوشت مردم عادی بر این باورند که هشتم اردیبهشت روزی سیاه و سرآغاز کشتار و آوارگی مردم افغانستان است.

وی نوشته است مردم باید از چهل سال جنگ و بدبختی درس بگیرند تا باردیگر شاهد کشتار و ویرانی کشور نباشند.

به گفته وی، چهل سال پس از کودتای هفت ثور و پیروزی هشت ثور (اردیبهشت) افق روشنی برای صلح و زندگی مسالمت آمیز در کشور وجود ندارد.

شاه حسین مرتضوی مشاور ارشد رئیس جمهوری افغانستان نیز به این مناسبت سالروز پیروزی مجاهدین نوشت پیروزی هشتم اردیبهشت بزودی در کام مردم تلخ شد و کابل به میدان جنگ و جزیره های مختلف تقسیم شد.

وی افزوده است که عوامل مهم و متعدد سبب شد تا گروه‌های جهادی موفق به ایجاد نظم و حکومت‌داری در افغانستان نشوند و احزاب متخاصم بدون تلاش برای حل مشکلات سیاسی به قصد تصرف بخش های بیشتر وارد پایتخت شوند.

به گفته مرتضوی، تمامیت‌خواهی شماری از رهبران وقت و عدم انعطاف پذیری سیاسی برای همکاری مشترک مهمترین عامل این درگیری ها بود.

مشاور ارشد رئیس جمهوری افغانستان ، وقایع بعد از پیروزی مجاهدین را تلخ ترین و دشوارترین مرحله تاریخ سیاسی افغانستان دانست و گفت جنگ های داخلی در افغانستان باعث ظهور طالبان شد زیرا هسته اصلی طالبان اعضا و فرماندهان گروههای جهادی بودند.

وی افزود: رقابت های احزاب سیاسی سبب شد تا مسیرهای بیشتری برای طالبان باز شود.

مرتضوی گفته است که هشت ثور درس بزرگی را برای رهبران سیاسی، طالبان و کشورهای دخیل در قضیه افغانستان به همراه دارد که نباید تکرار شود.

*س_برچسب‌ها_س*