کودکان بدسرپرست، قربانیان خاموش بحران‌های خانوادگی
آرزو حقیقت مددجو اجتماعی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: کودکان بدسرپرست یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه هستند که با مشکلات و چالش‌های متعددی در زندگی خود مواجه می‌شوند. در ایران، این مسئله به دلایل مختلف از جمله مشکلات اقتصادی، اعتیاد والدین، طلاق، خشونت خانگی و ناآگاهی والدین از وظایف تربیتی، به یک معضل جدی تبدیل شده است. کودکانی که در خانواده‌های بدسرپرست زندگی می‌کنند، اغلب با بی‌توجهی، سوءاستفاده جسمی و روانی و محرومیت‌های مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند که این امر تاثیرات جبران‌ناپذیری بر زندگی حال و آینده آنها دارد.
تعریف و آمار کودکان بدسرپرست
او ادامه داد: کودکان بدسرپرست به کودکانی اطلاق می‌شود که والدین یا سرپرستان آنها به دلیل مشکلات مختلف قادر به فراهم کردن محیطی امن و مناسب برای رشد و پرورش آنان نیستند. این کودکان ممکن است در معرض خشونت، سوءاستفاده جنسی، بی‌توجهی یا سایر انواع بدرفتاری قرار گیرند. بر اساس آمار‌های موجود، تعداد کودکان بدسرپرست در ایران به طور دقیق مشخص نیست، اما برخی تخمین‌ها نشان می‌دهد که هزاران کودک در کشور تحت شرایط نامطلوب زندگی می‌کنند.
علل و دلایل بدسرپرستی
حقیقت تصریح کرد: عوامل مختلفی در ایجاد وضعیت بدسرپرستی کودکان نقش دارند. یکی از مهمترین این عوامل، فقر اقتصادی است که خانواده‌ها را در تامین نیاز‌های اساسی کودکان ناتوان می‌سازد. همچنین، اعتیاد والدین به مواد مخدر یکی از مهمترین دلایل بدسرپرستی است. والدینی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، اغلب قادر به ارائه محبت، توجه و مراقبت مناسب از فرزندان خود نیستند و این امر منجر به آسیب‌های جدی به روح و روان کودکان می‌شود. افزون بر این، مشکلات روانی و اختلالات رفتاری در والدین نیز می‌تواند به بدسرپرستی کودکان منجر شود.
تاثیرات روانی و اجتماعی
او ادامه داد: کودکان بدسرپرست اغلب دچار مشکلات روانی و عاطفی جدی می‌شوند. احساس ناامنی، اضطراب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس از جمله مشکلات رایج در این کودکان است. این مشکلات روانی می‌تواند به نوبه خود منجر به مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری، انزوا، ترک تحصیل و حتی گرایش به بزهکاری در سنین بالاتر شود. از سوی دیگر، کودکان بدسرپرست در بسیاری از موارد از دسترسی به فرصت‌های آموزشی، تفریحی و اجتماعی محروم می‌شوند که این امر بر رشد و پیشرفت آنها تاثیر منفی دارد.
حقیقت بیان کرد: در ایران، سازمان بهزیستی مسئولیت اصلی حمایت از کودکان بدسرپرست را بر عهده دارد. این سازمان با ارائه خدمات مختلف از جمله نگهداری در مراکز شبانه‌روزی، خدمات مشاوره‌ای و روان‌شناسی، و همچنین حمایت‌های مالی و آموزشی تلاش می‌کند تا از آسیب‌های بیشتر به این کودکان جلوگیری کند. اما با وجود این تلاش‌ها، کمبود منابع مالی و انسانی، تعداد زیاد کودکان نیازمند حمایت، و نبود هماهنگی‌های لازم بین نهاد‌های مختلف، از جمله چالش‌های مهم در این زمینه هستند.
او ادامه داد: برای بهبود وضعیت کودکان بدسرپرست، نیاز به اقداماتی جامع و فراگیر است. آموزش والدین و افزایش آگاهی عمومی درباره حقوق کودکان و اهمیت تربیت صحیح، می‌تواند به کاهش موارد بدسرپرستی کمک کند. همچنین، تقویت و گسترش برنامه‌های حمایتی برای کودکان بدسرپرست، از جمله ارائه خدمات مشاوره‌ای و روان‌شناسی و ایجاد فرصت‌های برابر آموزشی و اجتماعی، از دیگر اقداماتی است که می‌تواند به بهبود شرایط زندگی این کودکان کمک کند.
حقیقت تصریح کرد: در نهایت، همکاری میان نهاد‌های دولتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و جامعه در کلیت آن، برای حمایت از کودکان بدسرپرست و ایجاد آینده‌ای بهتر برای آنها ضروری است. توجه به این کودکان، نه تنها وظیفه‌ای اخلاقی و انسانی است، بلکه سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای پایدار و سالم‌تر برای جامعه به شمار می‌رود.
خبرنگار: عطیه رضایی