گذر ایران از موج هفتم کرونا / الزامات بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها

دکتر مسعود یونسیان - اپیدمیولوژیست، درباره وضعیت کرونا در کشور، گفت: بر اساس آنچه در روند بیماری می‌بینیم، موج هفتم کووید 19 را در کشور پشت سر گذاشته‌ایم و بر همین اساس هم تعداد مرگ‌های ناشی از بیماری ان‌شاءالله باید طی این هفته کاهش یابد. اکنون بیش از دو هفته است که تعداد موارد جدید ابتلا و بستری‌مان کاهشی شده و ان‌شاءالله مرگ‌ها هم به زودی کاهش می‌یابند. در سایر نقاط دنیا هم به جز کشورهایی که در منطقه غرب اقیانوس آرام هستند که شرایط‌شان با کل دنیا متفاوت است چراکه دیرتر وارد پاندمی شدند، کرونا در مابقی کشورهای دنیا و مناطق و از جمله کشور ما رو به کاهش است.

تزریق 2 دز واکسن کرونا در 80 درصد جمعیت دانش‌آموزی

وی با اشاره به نزدیکی بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، افزود: نکته‌ای که در پیش داریم، بحث بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها است که طی هفته‌های آینده انجام می‌شود. خبر خوب این است که گفته می‌شود، بیش از 80 درصد از دانش‌آموزان دو دز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و بنابراین قسمت اعظم جمعیت دانش‌آموزی ما دو نوبت واکسن‌شان را دریافت کرده‌اند. حال اگر سه واقعیت را کنار هم بگذاریم؛ یکی اینکه اصولا بیماری در کودکان و نوجوانان بسیار بسیار خفیف‌تر از بزرگسالان است، دوم اینکه قسمت اعظم جمعیت دانش‌آموزی و سایر افراد کشور دو نوبت واکسن دریافت کرده‌اند و سوم اینکه ما در حال حاضر با واریانت اُمیکرون مواجهیم که کشندگی بسیار پایین‌تری دارد؛ اگر این سه واقعیت را کنار هم قرار دهیم، می‌توانیم بگوییم که نگرانی بابت اکثریت جمعیت کودک و نوجوان‌مان نداریم.

مدارس، پایگاه واکسیناسیون علیه کرونا شوند

یونسیان ادامه داد: البته سه موضوع دیگر هم وجود دارد که باید آن‌ها را مورد توجه قرار دهیم؛ اول کودکان و نوجوانانی که ممکن است بیماری‌های سیستم ایمنی داشته و در نتیجه خیلی نتوانند از واکسن استفاده ببرند. نکته دوم اینکه به طور کلی در کودکان، واکسن از شدت بیماری و مرگ ناشی از کرونا جلوگیری می‌کند، اما تاثیر واکسن در پیشگیری از ابتلا به ویروس کمتر از قدرتش در پیشگیری از فرم‌های شدید و کشنده است و در نتیجه کودکان می‌توانند برای سالمندان و افراد پرخطر، حامل ویروس باشند. موضوع سوم هم این است که طبیعتا انتظار داریم که نوبت سوم واکسیناسیون علیه کرونا بتواند دو نوبت قبلی را تقویت کند.

وی با بیان اینکه آماری از تزریق نوبت سوم واکسن کرونا در مدارس نداریم، گفت: فرصت طلایی که اکنون تا پایان شهریور ماه در اختیار داریم، بسیار مهم است و اگر در این مدت کودکان نوبت سوم واکسن کرونا را دریافت کنند، بسیار مناسب خواهد بود. زیرا در مدت یک هفته بعد از تزریق نوبت سوم واکسن، سیستم ایمنی تقویت می‌شود و اثرات مثبت‌تری را خواهیم دید. حتی یکی از پیشنهاداتم این است که مدارس در روزهای آغازین، خودشان به پایگاه‌های واکسیناسیون برای کودکانی که واکسن تزریق نکردند، تبدیل شوند. شاید اعلام این پیش شرط که کودکان واکسن کرونا زده باشند تا بتوانند در سر کلاس حاضر شوند، پیش شرط معقول و منطقی باشد.

یونسیان درباره احتمال مواجهه با موج جدید کرونا در کشور، گفت: پاسخ به این سوال بستگی به شرایط بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها دارد. تکرار می‌کنم که در زمینه ابتلای کودکان به کووید 19 بنابه دلایلی که ذکر کردم، نگران نیستیم، اما از آنجایی که کودکان می‌توانند ویروس را منتقل کنند و تماس‌شان با هم در مدارس زیاد است، ممکن است منجر به تاثیری در کل جامعه باشد. بر همین اساس تزریق نوبت سوم واکسن کرونا در جمعیت عادی کشور هم حائز اهمیت است که متاسفانه در جامعه بزرگسال هم پوشش نوبت سوم واکسیناسیون علیه کرونا، به خوبی نوبت‌های اول و دوم نیست.

لزوم تمهیداتی برای رعایت پروتکل‌های ضدکرونایی در مدارس

وی با بیان اینکه آموزش و پرورش هم بیان نکرده که آیا تمهیدی برای رعایت و افزایش تهویه و فراهم کردن ماسک در مدارس اندیشیده است یا خیر، گفت: بالاخره با اطلاعاتی که از وضعیت مدارس غیر دولتی‌مان داریم که بسیاری از آن‌ها حتی در یک منزل مسکونی کلاس تشکیل می‌دهند، طبیعتا نمی‌توانیم انتظار فضاهای استانداردی را داشته باشیم.

یونسیان ادامه داد: مولفه دیگری که می‌تواند تعیین کند که آیا خیز جدیدی از کرونا خواهیم داشت یا خیر، جهش‌هایی است که ممکن است در سایر نقاط دنیا رخ دهد و طبیعتا به کل دنیا منتشر شده و می‌تواند کشور ما را هم درگیر کند، اما همه این موارد مانع و نافی از ضرورت بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها نیست. آسیب شدیدی از تعطیلی مدارس دیدیم و برخلاف آسیب‌های کرونا که سریع ظاهر می‌شوند، بسیاری از آسیب‌های ناشی از تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، ممکن است دهه‌ها طول بکشد تا خودش را نشان دهد و نسل بعدی که قرار است جامعه را اداره کنند، آسیب جدی خوردند. جدای بحث‌های آموزشی و فنی که تعطیلی مدارس به همراه داشته است، مسائل اجتماعی مانند ترویج فرهنگ تقلب، عادی‌انگاری تقلب و... معضلاتی هستند که اثرات درازمدتی خواهند داشت.

وی تاکید کرد: بنابراین تردیدی نیست که مدارس و دانشگاه‌ها باید بازگشایی شوند. نگرانی چندانی هم برای این بازگشایی نداریم. با این حال نباید هم بیکار نشست، بلکه باید واکسیناسیون علیه کرونا را در دانش‌آموزان و کل جامعه پیش بُرد و در نهایت هم تمهیدات حداقلی که شامل رعایت فاصله، تهویه و استفاده از ماسک در مدارس است، در نظر بگیریم تا مشکل جدی نداشته باشیم. در عین حال تصمیم بازگشایی یا بستن مدارس باید یک تصمیم پویا باشد و به محض اینکه سیگنال جدی از بروز یک خیز جدید را مشاهده کردیم، قطعا باید تمام نهادها از جمله آموزش و پرورش و وزارت علوم بر اساس پیشنهادات کارشناسان مربوطه و تصمیماتی که در ستاد ملی اتخاذ می‌شود، تمکین کنند تا خدایی نکرده معضل جدی نداشته باشیم.

توصیه‌هایی برای اربعین

یونسیان با اشاره به در پیش بودن ایام اربعین نیز گفت: به طور کلی مهمترین نکته فاصله فیزیکی و حضور در فضای باز است. وقتی در فضای باز قرار داشته باشیم، امکان انتقال ویروس کمتر می‌شود. در فضاهای بسته طبیعتا نمی‌شود فاصله فیزیکی را رعایت کرد و ترجیحا باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که حضور افراد در مراسم‌ها در فضای بسته به حداقل برسد. استفاده از ماسک و تزریق واکسن هم دو نکته مهمی است که باید مد نظر باشد. در محرم مشکل جدی نداشتیم و امیدواریم در راهپیمایی اربعین هم مشکلی نداشته باشیم.

فعلا واریانت نگران‌کننده‌ای در دنیا نداریم

وی درباره واریانت‌های جدید کرونا در دنیا که مورد توجه قرار گرفته‌اند، گفت: در هند یک زیرگونه‌ای از اُمیکرون داشتیم که سرعت انتقالش بیش از BA5 بوده است، که BA2.75 نام‌گذاری شده است، اما به دلایلی که هنوز مشخص نیست، از هند خارج نشده است. هنوز هم دنیا آن را به عنوان واریانت نگران‌کننده نمی‌شناسد، بلکه به عنوان واریانتی مورد توجه به آن نگاه می‌کنند. بنابراین فعلا در حال حاضر واریانت نگران‌کننده‌ای در دنیا نداریم.

از داروهای مولنی‌پیراویر و پکسلووید چه خبر؟

یونسیان در ادامه درباره آخرین بحث‌ها درباره دو داروی پکسلووید و مولنی‌پیراویر در کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا، گفت: درباره این داروها بحث‌های زیادی در گرفت و در این مباحث موضوع اصلی که اقتصاد دارو و اقتصاد سلامت است، باید مد نظر قرار گیرد. اساتید مختلفی درباره این داروها مطالعه کرده و نتایج مطالعات‌شان را نشان دادند. این داروها بسیار گران قیمت بوده اما فوایدی که دارند در برابر هزینه‌ای که به جامعه تحمیل می‌کنند، اصلا قابل مقایسه نیست. به طوری که اگر این هزینه را صرف اقدامات پیشگیرانه چه برای بیماری کووید و چه برای سایر بیماری‌ها و یا هزینه اقدامات درمانی برای سایر جنبه‌ها کنیم، به مراتب ارزش بیشتری خواهد داشت. اگرچه البته تولیدکنندگان و واردکنندگان این دارو شروع به تبلیغات می‌کنند، اما غاطبه دانشمندانی که در کمیته علمی حضوری داشتند و با استناد به منابع علمی و مطالعاتی که ارائه شد، دال بر این بود که ورود این داروها چه به فرم وارداتی و چه به فرم تولید داخلی تا زمانیکه هزینه‌هایش به مقدار قابل توجهی کاهش نیابد، به صلاح سلامت جامعه نیست. اگر قیمت تمام شده این دارو حدودا 20 برابر شرایط فعلی کاهش یابد، در آن زمان قابل طرح و ورود به چرخه دارویی کشور باشند. در حال حاضر به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست. اگر این داروها در کشورهای دیگر مصرف می‌شود، باید توجه کرد که شرایط هر کشور و جامعه را باید با خودش مقایسه کرد.

بیشتر بخوانید:

خبر مهم سازمان جهانی بهداشت درباره کووید19

4747