گواهی ضد تورمی / وقتی مردم واقعا در اقتصاد سهیم می‌شوند

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: عرضه نفت در بورس در کشور‌های مختلف تجربه شده و کارآیی خود را نشان داده است. این مهم می‌تواند تحرک خوبی در اقتصاد ایجاد کند و حتی در بحث فروش نفت نیز تاثیر گذار باشد. پس از تشدید تحریم‌های اقتصادی در دهه 90 فروش نفت و بازگشت ارز حاصل از این تجارت، تبدیل به یکی از مشکلات کشور شده است. ورود نفت به بازار سرمایه و اجازه به بخش خصوصی برای سرمایه گذاری و فعالیت در این زمینه، می‌تواند ضمن کمک برای حل معضل، پویایی خوبی را در اقتصاد کشورمان ایجاد کند. از آنجائیکه گواهی سپرده کالایی نفتی طرح جدیدی است، باید ریسک‌های آنرا تا حد امکان کاهش داد. یکی از جنبه‌های مثبت گواهی سپرده کالایی نفتی مشوق‌هایی است که در این طرح پیش بینی شده است. امکان وثیقه سازی برای فاینانس، اخذ وام از بانک‌ها و معامله بر روی گواهی‌ها جنبه‌های تشویقی در نظر گرفته شده برای سرمایه گذاران است. انتشار گواهی سپرده نفت خام و عرضه نفت در بورس انرژی می‌تواند مزایای قابل توجهی برای ایران در چند زمینه داشته باشد. یکی از مهمترین این مزایا خنثی کردن تحریم‌های تجاری نفت است. با انتشار این گواهی دولت ایران می‌تواند با استفاده از بازاریابی شرکت‌ها در بخش خصوصی علاوه بر تنوع بخشی به مبادی صادراتی خود، بازار جدید و بدون ریسکی در بورس انرژی ایجاد کند. یکی دیگر از مزیت‌های انتشار اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام، مردمی کردن اقتصاد است. در این طرح مردم و سرمایه گذاران می‌توانند بخشی از اکوسیستم نفتی کشور شوند و ضمن تامین مالی طرح‌های نفتی از سود مناسبی بهره ببرند. علاوه بر این، انتشار گواهی سپرده نفت خام و اطلاعات عرضه نفت نیز می‌تواند اقدام ضد تورمی موثری باشد. دولت ایران با ارائه یک منبع سرمایه گذاری پایدار و قابل اعتماد برای مردم، می‌تواند به کاهش تاثیر تورم بر اقتصاد کمک کند. این امر می‌تواند به بهبود وضعیت کلی اقتصادی کشور کمک کند. هدایت نقدینگی به بخش‌های مولد اقتصاد و تعمیق بازار سرمایه حمید بهزادی‌بخش کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو با اشاره به تحریم‌های حوزه تجارت نفت خام ایران و لزوم متنوع سازی مبادی فروش اظهار کرد: طی سال‌های اخیر به دلیل انحصار در فروش نفت خام توسط وزارت نفت، متاسفانه فروش نفت ایران کاملا رصد می‌شد و امکان گسترش یا خنثی کردن تحریم‌ها وجود نداشت. با این وجود با روی کار آمدن دولت سیزدهم، روش‌های جدید و متنوعی برای خنثی کردن تحریم‌های نفت خام ایران اتخاذ شد. وی افزود: صادرات خدمات فنی و مهندسی به پالایشگاه نیمه فعال ونزوئلا و بازسازی این پالایشگاه‌ها جهت پالایش نفت خام ایران یکی از رویکرد‌های جدید جهت بازارسازی نفت خام ایران بود که نتیجه آن افزایش حدود 200 هزار بشکه‌ای صادرات نفت خام بود. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: روش جدید دیگری که دولت سیزدهم برای متنوع سازی مبادی فروش نفت به کار طراحی شده فروش نفت در بورس انرژی از طریق اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام است. اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام یکی از ابزار‌های مالی است که امکان خرید و فروش و سرمایه گذاری در نفت خام ایران برای مشتریان داخلی و خارجی را فراهم می‌کند. وی ادامه داد: این ابزار به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا به صورت غیرمستقیم در بازار نفت حضور داشته باشد، بدون اینکه نیاز به خرید و نگهداری نفت به صورت فیزیکی داشته باشد. بهزادی‌بخش گفت: یکی از مزیت‌های این ابزار، تنوع بخشی به شیوه‌های فروش ریالی نفت است. با خرید اوراق گواهی سپرده، سرمایه گذاران می‌توانند به صورت غیرمستقیم در بازار نفت شرکت کنند و از تغییرات قیمت نفت بهره‌مند شوند، بدون اینکه نیاز به خرید و نگهداری نفت فیزیکی داشته باشند. بهزادی‌بخش در رابطه با اهمیت اوراق گواهی سپرده نفت در تعمیق بازار سرمایه افزود: هدف دیگری که با ایجاد اوراق گواهی سپرده در بازار نفت دنبال می‌شود، هدایت نقدینگی به سمت بخش‌های مولد اقتصادی است. با این ابزار، سرمایه گذاران می‌توانند به صورت غیرمستقیم در شرکت‌هایی که در زمینه تولید نفت و سایر کالا‌های انرژی فعالیت می‌کنند، سرمایه گذاری کنند و به این شرکت‌ها کمک کنند تا بتوانند سرمایه گذاری‌های لازم را برای توسعه فعالیت‌های خود انجام دهند. این کارشناس اقتصادی گفت: ایجاد بستر شفاف برای ورود سرمایه گذاران به حوزه فروش نفت، عمق بخشی به بازار سرمایه و هموار ساختن مسیر تهاتر نفت با کالا‌های مختلف از مسیر اوراق گواهی سپرده نیز از دیگر مزیت‌های این ابزار است. امکان هدایت نقدینگی به سمت توسعه صنعت نفت و تولید واقعی حسن مرادی، پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در خصوص گواهی سپرده کالایی نفتی گفت: ویژگی‌هایی مانند وثیقه‌گذاری برای فاینانس، اخذ وام از بانک‌ها، امکان تهاتر و انجام معامله روی گواهی‌ها برای سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی بسیار جذاب است.

وی ادامه داد: میزان اثرگذاری این روش ها، به این موضوع بستگی دارد که چقدر افراد به این طرح دولت اعتماد کنند. اطمینان به حصول منافع در این موضوع اهمیت زیادی دارد و اگر این احساس به وجود بیاید، این سازوکار‌ها موفق عمل خواهند کرد.

این پژوهشگر اقتصادی ادامه داد: در این طرح پیش بینی شده است که سررسید‌ها 36 ماهه باشد و سرمایه گذاران برای 18 ماهه اول هزینه انبارداری پرداخت نکنند و در 18 ماهه دوم نیز هزینه اندکی بپردازند. امیدواریم این موارد بتواند مشوقی برای سرمایه گذاران باشد و افراد بیشتری را به سرمایه گذاری در گواهی سپرده کالایی نفتی کشور ترغییب کند.

مرادی گفت: سازوکار‌هایی مانند تسویه به صورت ریالی با بهای روز ارز در این طرح پیش بینی شده است که موفقیتش در گروی این موضوع است که دولت تلاشش را برای جذب شرکت‌های معتبر و معتمد به این طرح به کار بگیرد. باید شرایطی ایجاد شود که این مجموعه‌ها در طرح گواهی سپرده کالایی نفتی مشارکت کنند.

وی تأکید کرد: گواهی سپرده کالایی نفتی می‌تواند به عنوان یک ابزار قیمت گذاری و کشف قیمت نیز عمل کند و تسویه ریالی با بهای روز ارز به نفع سرمایه گذاران است و می‌تواند تا حد مناسبی ریسک سرمایه گذاران را پوشش دهد. همچنین یک بازار جدید در بورس انرژی ایجاد خواهد شد که علاوه بر عمق بخشی به بازار سرمایه، امکان هدایت نقدینگی جامعه به سمت خرید اوراق گواهی سپرده نفت خام فراهم خواهد شد این سازوکار‌ها به نفع سرمایه گذاران هستند.

این پژوهشگر اقتصادی در پایان گفت: گواهی سپرده ابزار ارزشمندی برای سرمایه گذاران و کشور‌های تولیدکننده نفت است. عرضه نفت در بورس انرژی به این روش می‌توانند به تنوع منابع فروش نفت، هدایت نقدینگی به سمت تامین مالی پروژه‌های نفتی، پایان تجارت فروش نفت از انحصار وزارت نفت و ارتقای سطح سرمایه کمک کنند.