یادداشت | نگاه فانتزی مسئولان به بحران کسری برق
در شرایطی که امسال عمیق‌ترین ناترازی نیم قرن اخیر برق را در ایران شاهد هستیم و بیم‌خاموشی‌های گسترده‌تر از بهار، در تابستان می‌رود، به نظر می‌رسد مسئولان ارشد دولت در جریان عمق این بحران نیستند و نگاهی بعضا فانتزی به این معضل فراگیر در کشور دارند.
خبرگزاری تسنیم - محمدرضا کیاشمشکی - سال 1404 با خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده و سراسری آغاز شد؛ برای نخستین بار در میانه فروردین، وزارت نیرو تشخیص و ترجیح داد تا با اعمال خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده در بخش خانگی، شبکه برق را پایدار نگه دارد.
میزان ناترازی یا بهتر بگوییم کسری برق در میانه اردیبهشت به 10 هزار مگاوات رسید و در میانه خرداد از 12 هزار مگاوات گذشت و در برخی روزها به گفته معاون اجرایی رئیس جمهور، به 15 هزار مگاوات هم رسید.
ریشه قطعی‌های برق کجاست؟این میزان کسری تأمین برق نسبت به تقاضای لحظه‌ای برق در کشور، در تابستان از مرز 20 هزار مگاوات هم عبور می‌کند و نگرانی اصلی، عبور این کسری از مرز 25 هزار مگاوات است؛ آنجاست که برای حفظ پایداری شبکه برق، خاموشی‌ها شدیدتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، اعمال می‌شود.
امسال بدون شک، یکی از سخت‌ترین سال‌های تأمین برق کشور را شاهد هستیم و عمق کسری برق نسبت به تمامی دهه‌های قبل، در اوج قرار گرفته؛ یعنی با شدیدترین ناترازی برق مواجه‌ایم.
در چنین شرایطی و در روزهایی که خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده برق آغاز شده بود، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در تاریخ 19 فروردین 1404 طی اظهاراتی اعلام کرد که کشور در سال جاری با ناترازی برق مواجه نخواهد شد. وی با اشاره به مشکلات ناشی از قطعی برق در سال‌های گذشته و خسارات واردشده به بخش‌های صنعتی و خانگی، مدعی شد: «ناترازی برق در سال‌های اخیر چالش‌های فراوانی ایجاد کرده بود، اما امسال شاهد این مشکل نخواهیم بود.»
امروز هم (18 خرداد 1404) محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس جمهور اظهار امیدواری کرد که امسال سال آخری باشد که کشور درگیر ناترازی و کسری برق است.
به‌نظر می‌رسد با بحرانی عمیق‌تر از بحران کسری برق مواجه‌ایم و آن بحران، بی‌اطلاعی مسئولان ارشد کشور از عمق فاجعه ناترازی‌هاست. این سوال ایجاد می‌شود که وزیر نیرو، مگر در جلسات هیئت وزیران، گزارش کاملی از شرایط بحران ناترازی برق ارائه نمی‌دهد که مسئولان ارشد دولت، نسبت به این مسئله مهم و این چالش فراگیر کشور، انقدر خوشبینانه و به‌دور از واقعیت صحبت می‌کنند؟
آیا وزیر نیرو، گزارش‌های خود به مسئولان بالاتر را تعدیل شده و با ظاهری آراسته، که از عمق بحران کاسته، و شرایط را گل‌وبلبل نشان می‌دهد، ارائه می‌کند؟ اگر اینگونه نیست و گزارش‌های وزیر نیرو، مبتنی بر شرایط واقعی کشور در بحث کسری فزاینده برق نسبت به تقاضای موجود است، چرا و به‌چه علت، مسئولانی در رده معاون اول و معاون اجرایی رئیس جمهوری، انقدر نگاهی فانتزی به موضوع کسری برق کشور دارند.
پیش از این نیز، از جمله راهکارهای مدیریت شرایط کسری برق و اعمال خاموشی‌ها، شروع مدارس در ساعت 6 صبح اعلام و اجرایی شد؛ مسئله‌ای که باز هم از نگاه فانتزی مسئولان به بحران فراگیر کسری برق حکایت دارد؛ به‌قول سیدهاشم اورعی، استاد دانشگاه شریف، "راهکارهای مسئولان با میزان بحران برق، همخوانی ندارد".
کسری فزاینده برق در ایران، به‌جز آنکه میلیاردها دلار عدم‌النفع به بخش مولد اقتصاد کشور تحمیل می‌کند و به‌جز آنکه نارضایتی عمومی از قطعی‌های متوالی برق به‌دنبال دارد؛ آینده توسعه کشور را هم با خطر جدی مواجه خواهد کرد؛ چرا که هر توسعه‌ای نیاز مضاعف به وجود پایدار زیرساخت مهمی به نام برق دارد.