10 داروی رایج که باعث افزایش وزن می‌شوند

به گزارش مشرق به نقل از مدیکال اکسپرس، داروهای ضدافسردگی، استروئیدهای خوراکی و داروهای فشار خون تنها چند مورد هستند که ممکن است در تغییر مقیاس مقصر باشند.

اگر در حال شروع به مصرف داروی جدید هستید، حتما در مورد عوارض جانبی احتمالی مانند افزایش وزن با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید. برای هرکسی که تبلیغات دارویی را تماشا کرده است، جای تعجب نیست که بسیاری از داروها دارای یک لیست طولانی از عوارض جانبی هستند که برخی از آن‌ها ممکن است شما را مجبور به ترک مصرف کامل آن‌ها کند. یکی از خطرات رایج در این لیست‌ها افزایش وزن است. در حالی که این اثر ممکن است به خودی خود خطرناک نباشد، بسته به اهداف سلامتی شما، تعداد بیشتر در مقیاس می‌تواند ناراحت کننده باشد. به همین دلیل مهم است که آماده باشید، درک کنید که چرا افزایش وزن اتفاق می‌افتد و اطمینان داشته باشید که این چیزی نیست که شما باید با آن کنار بیایید. در واقع ممکن است گزینه‌های دیگری در دسترس باشد.

اشلی الیس، مدیر عملیات بالینی در Compwell در تنسی، می‌گوید: هر زمان که یک داروی جدید را شروع می‌کنید، از پزشک خود بخواهید اطلاعات اولیه را مانند این که این دارو برای چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد و عوارض جانبی آن چیست، بخواهید. او می‌گوید اگر افزایش وزن محتمل است و از این بابت ناراحت نیستید، از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید دوز کمتری مصرف کنید یا گزینه‌های دیگری وجود دارد یا خیر. البته شما هنوز هم می‌خواهید عادات غذایی سالم و ورزش را حفظ کنید.

چه دارویی برای درمان اضطراب یا افسردگی مصرف می‌کنید، چه استروئیدی برای تسکین درد آرتروز یا آنتی هیستامین برای کنترل عطسه و حساسیت‌ها مفید است؛ در اینجا نحوه تاثیر آن‌ها بر وزن شما آمده است.

1. داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای

این داروها عبارتند از آمی تریپتیلین (ایلاویل)، دوکسپین (سیلنور)، نورتریپتیلین (پاملور). جسیکا نوهاوندی، مدیرعامل و بنیانگذار Honeybee Health، در کالور سیتی کالیفرنیا می‌گوید: به عنوان یک کلاس، این داروها ممکن است اشتها را افزایش داده و موجب اضافه وزن شوند. اگر از داروهای ضد افسردگی استفاده می‌کنید، مصرف ناگهانی آن‌ها را متوقف نکنید. سازمان دیده بان بهداشت هاروارد تاکید می‌کند ابتدا آن را با پزشک خود در میان بگذارید و طرحی را تهیه کنید که از سلامت روانی شما به بهترین نحو حمایت کند. اگر افزایش وزن باعث می‌شود که مصرف داروهای خود را متوقف کنید، می‌توانید با پزشک خود در مورد تغییر نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی صحبت کنید. دکتر نوهاوندی می‌گوید: بوپروپیون (Wellbutrin XL یا SR) یا دولوکستین (Cymbalta) بیشتر با کاهش وزن مرتبط هستند، در حالی که فلوکستین (Prozac) از نظر وزنی خنثی است.

2. کورتیکواستروئیدها

دکتر الیس می‌گوید، کورتیکواستروئیدهای خوراکی، مانند پردنیزون (که با نام‌های تجاری مانند Rayos، Deltasone و Prednicot فروخته می‌شود)، طیف وسیعی از بیماری‌ها، از آسم و آرتریت گرفته تا کمردرد و لوپوس را درمان می‌کند. او توضیح می‌دهد: این‌ها عوارض جانبی زیادی دارند که یکی از آن‌ها افزایش اشتها، احتباس مایعات و تغییر متابولیسم است. داروسازان مصرف کورتیکواستروئیدها را همراه با غذا توصیه می‌کنند و الیس یک میان وعده سالم و متعادل مانند بادام یا یک ظرف ماست را پیشنهاد می‌کند. استروئیدهای خوراکی معمولا برای مدت کوتاهی (به عنوان مثال، دوز یک هفته یا دو هفته) توصیه می‌شوند که عوارض جانبی را محدود می‌کند. او می‌گوید اگر باید آن‌ها را در دراز مدت مصرف کرد، کنترل افزایش وزن دشوارتر است و شما باید در رژیم غذایی و ورزش بیشتر کوشا باشید.

3. آنتی هیستامین‌ها

اگر حساسیت دارید یا بثورات خارش دار دارید، احتمالا آنتی هیستامین مصرف کرده‌اید. الیس می‌گوید: مطالعات نشان داده است افرادی که به طور منظم از آنتی هیستامین‌ها استفاده می‌کنند، وزن بدن و دور کمر بالاتری نسبت به افرادی که مصرف نمی‌کنند، دارند. تحقیقات قبلی در مجله Obesity این ارتباط را با آنتی هیستامین‌های گیرنده H1 ستیریزین (Zyrtec)، فکسوفنادین (Allegra) و desloratadine (Clarinex) نشان داده است. چرا؟ الیس توضیح می‌دهد: هیستامین در بدن سیگنال‌های گرسنگی را خاموش می‌کند، در مقابل، آنتی هیستامین‌ها ممکن است به نوعی با سیگنال‌های پری تداخل داشته باشند. یک جایگزین، اسپری‌های استروئیدی بینی مانند فلوتیکازون پروپیونات (فلوناز) است. این داروها متفاوت از استروئیدهای خوراکی عمل می‌کنند و عموما با افزایش وزن ارتباطی ندارند.

4. داروهای صرع

نوهاوندی می‌گوید: داروهایی که تشنج را درمان می‌کنند، از جمله گاباپنتین (گرالیس)، پرگابالین (لیریکا) و ویگاباترین (سابریل) ممکن است اشتهای شما را افزایش دهند. کالری اضافی ناشی از مصرف بیشتر غذا می‌تواند در نهایت منجر به افزایش وزن شود. اگر بیمار یکی از این داروها را مصرف می‌کند، مهم است بداند که افزایش وزن ممکن است یک نتیجه باشد. اگر احساس می‌کنید که این دارو برای شما مناسب نیست، با پزشک خود در مورد تغییر داروهای صرعی که با کاهش وزن همراه بوده یا خنثی هستند، مشورت کنید. در مورد فلبامات (فلباترول)، توپیرامات (توپاماکس) یا لاموتریژین (لامیکتال) سوال کنید.

5. مسدود کننده‌های بتا

آرون امل، PharmD، بنیانگذار PharmacyTechScholar.com در سنت آگوستین، فلوریدا می‌گوید که داروهای مسدود کننده بتا معمولا برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود. به گفته کلینیک مایو، برخی از آن‌ها به احتمال زیاد باعث افزایش وزن می‌شوند، از جمله آتنولول (تنورمین) و متوپرولول (لوپرسور). دکتر امل می‌گوید دلیل افزایش مقیاس مشخص نیست، اما مسدود کننده‌های بتا می‌توانند شما را خسته کنند، به ویژه هنگامی که برای اولین بار مصرف دارو را شروع می‌کنید. او می‌گوید: ضربان قلب شما را کند می‌کند و می‌تواند تحمل ورزش شما را کاهش دهد. خستگی و ناراحتی در حین فعالیت ممکن است باعث شود شما بیشتر بی‌تحرک بمانید و همین امر باعث افزایش وزن می‌شود. مطالعه‌ای که در مجله Gastroenterology در مه 2017 منتشر شد نشان داد که این دارو ممکن است متابولیسم را نیز کاهش دهد. به همین دلیل، محققان پیشنهاد می‌کنند افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند، نباید داروهای مسدود کننده بتا را به عنوان درمان خط اول تجویز کنند. در عوض، مهار کننده‌های ACE ممکن است گزینه بهتری باشد، اما با پزشک خود مشورت کنید.

6. SSRI‌ها

کلینیک مایو توضیح می‌دهد که SSRI‌ها مهارکننده‌های بازجذب سروتونین هستند، نوعی ضد افسردگی که سطح انتقال دهنده عصبی سروتونین را در مغز افزایش می‌دهد. به عنوان مثال می‌توان به اسکیتالوپرام (لکساپرو)، پاروکستین (پاکسیل)، سرترالین (زولوفت) اشاره کرد. این‌ها ممکن است با تاثیر بر اشتهای شما باعث افزایش وزن شوند. همچنین با کاهش علائم اختلالات خلقی، ممکن است بر عادات غذا خوردن یا ورزش نیز تاثیر بگذارد. اگر افزایش وزن دارید، با پزشک خود مشورت کنید. افزایش وزن معمولا زود رخ می‌دهد و این نشان می‌دهد که می‌تواند برای شما به یک مشکل طولانی مدت تبدیل شود.

7. MAOI

MAOI مخفف مهارکننده مونوآمین اکسیداز است که در مقاله اوت 2020 در StatPearls ذکر شده است که با مسدود کردن آنزیم مغزی که تجزیه کننده‌های عصبی متعادل کننده خلق و خو مانند سروتونین و دوپامین را تجزیه می‌کند، افسردگی را درمان می‌کند. همچنین ممکن است برای کاهش علائم میگرن استفاده شود. نوهاوندی می‌گوید که ممکن است اشتها را تحریک کنند، او تاکید می‌کند فنلزین (ناردیل) بیشترین افزایش وزن را در این دسته از داروها ایجاد می‌کند. اگر این مورد برای شما نگران کننده است، از پزشک خود بپرسید که آیا گزینه‌های جایگزین وجود دارد یا خیر.

8. انسولین

اگر برای درمان دیابت انسولین مصرف می‌کنید، بدانید که ممکن است باعث افزایش وزن شود، زیرا هورمون به بدن شما کمک می‌کند تا گلوکز را از جریان خون شما جذب کند. میچل هوارد، فارمد، استادیار بالینی در کالج داروسازی دانشگاه تولدو در اوهایو می‌گوید: گلوکز چیز خوبی است سلول‌های بدن شما از آن برای عملکرد بهتر استفاده می‌کنند. گفته می‌شود، پس از جذب قند از جریان خون و انتقال آن به سلول‌ها، اگر بدن شما از آن برای انرژی استفاده نکند، به چربی تبدیل می‌شود. او می‌گوید اگر بیش از حد غذا می‌خورید، به ویژه غذاهای پر قند (آب نبات، دسر)، وزن خود را افزایش می‌دهید. اگر مبتلا به دیابت نوع 1 هستید، باید انسولین مصرف کنید. با این حال، اگر شما مبتلا به دیابت نوع 2 هستید، تغییر شیوه زندگی به بهبود عملکرد انسولین کمک می‌کند و ممکن است بتوانید از رژیم غذایی و ورزش برای کاهش (یا در نهایت حذف) انسولین خود استفاده کنید.

9. سولفونیل اوره‌ها

یک مطالعه عمومی دیگر از داروهای دیابت، سولفونیل اوره، سطح قند خون را تا 20 درصد کاهش می‌دهد، اما باعث افزایش وزن به طور متوسط بین 4 تا 5 پوند می‌شود. سولفونیل اوره شامل گلیکلازید (دیامیکرون) و گلی بن کلامید (گلیناز) است. این داروها سلول‌های بتای لوزالمعده را برای ترشح انسولین تحریک می‌کنند. هاوارد می‌گوید: انسولین بیشتر در جریان خون شما قند را وارد سلول‌های شما می‌کند. در نهایت آن‌ها مانند انسولین تزریقی باعث افزایش وزن می‌شوند. هاوارد می‌گوید داروهای دیابت از جمله متفورمین یا مهار کننده‌های SGLT2 وجود دارد که باعث کاهش وزن می‌شوند یا از نظر وزن خنثی هستند. او می‌افزاید نوع دارویی که برای شما مناسب است بستگی به سابقه پزشکی، وضعیت سلامتی فعلی و ملاحظات هزینه شما دارد.

10. داروهای ضد روان پریشی

از این داروها می‌توان برای درمان اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده کرد. هاوارد می‌گوید یکی از آن‌ها اولانزاپین (Zyprexa) در مقایسه با سایر داروهای ضد روان پریشی با بالاترین پتانسیل افزایش وزن همراه است. علاوه بر این این نوع داروها عملکرد گلوکز را مختل کرده و کلسترول و تری گلیسیرید را افزایش می‌دهند و بیماران را در معرض خطر ابتلا به سندرم متابولیک قرار می‌دهند، او می‌گوید اوت 2017 در بیماری و درمان بیماری‌های عصبی و روانی موثر است. لوراسیدون (لاتودا) و زیپراسیدون (جئودون)، دو داروی ضد روان پریشی دیگر، شانس کمتری برای افزایش وزن دارند.