16 نکته‌ای که باید درباره مواد غذایی فوق فرآوری شده بدانید
تقریبا تمام مواد غذایی تا حدی فرآوری می‌شوند. حین آشپزی احتمالا از آرد، روغن زیتون و گوجه فرنگی کنسرو شده استفاده می‌کنید که هیچ کدام به حالت خام نیستند. با این وجود، مواد غذایی فوق فرآوری شده بسیار متفاوت هستند و مواد صنعتی‌ای را شامل می‌شوند که در آشپزخانه خود پیدا نمی‌کنید.
فرارو - آخرین دسته در دسته بندی غذایی نووا که توسط «کارلوس مونتیرو» محقق تغذیه ابداع شده و کم‌ترین ارزش از نظر سلامتی را دارد، مواد غذایی فوق فرآوری شده هستند. این گروه به دلیل مقدار زیاد مواد افزودنی بسیار فرآوری شده تلقی می‌شود. به طور معمول این گروه را به عنوان فرمولاسیون صنعتی در نظر می‌گیرند. این دسته از مواد غذایی حاوی مقادیر بالا روغن، چربی، شکر، نشاسته و پروتئین‌ها و همچنین تقویت کننده‌های طعم و رنگ‌های مصنوعی می‌باشند. مواد غذایی منجمد مانند برگر یا پیتزا از پیش آماده، نوشابه، چیپس و بستنی نمونه‌هایی از این دسته غذایی هستند.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، در ادامه به 16 نکته درباره مواد غذایی فوق آوری شده اشاره می‌کنیم:
1- مواد غذایی فوق فرآوری شده چه هستند؟
تقریبا تمام مواد غذایی تا حدی فرآوری می‌شوند. حین آشپزی احتمالا از آرد، روغن زیتون و گوجه فرنگی کنسرو شده استفاده می‌کنید که هیچ کدام به حالت خام نیستند. با این وجود، مواد غذایی فوق فرآوری شده بسیار متفاوت می‌باشند و مواد صنعتی‌ای را شامل می‌شوند که در آشپزخانه خود پیدا نمی‌کنید. در مواد غذایی فوق فرآوری شده از مواد افزودنی برای خوش طعم کردن آن استفاده می‌شود. به نوعی می‌توان گفت مواد غذایی فوق فرآوری شده یک غذا نیستند بلکه یکم ماده خوراکی تولید صنعتی هستند.
2- منزجرکننده به نظر می‌رسد! ناسالم است این طور نیست؟
در واقع، مواد غذایی فوق فرآوری شده اغلب طعم خوشمزه‌ای دارند. با این وجود، متاسفانه نتیجه دو مطالعه کلان اخیرا انجام شده نشان داد که مواد غذایی فوق فرآوری شده به شکل قابل توجهی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی، حملات قلبی و سکته را افزایش می‌دهند. این مطالعات تازه‌ترین ارزیابی در مجموعه تحقیقات رو به رشدی بودند که نشان می‌دهند مواد غذایی فوق فرآوری شده تا چه اندازه برای سلامتی مضر هستند.
نتیجه تحقیقات دیگر نشان می‌دهند که مصرف بالای مواد غذایی فوق فرآوری شده با چاقی، سرطان، دیابت نوع 2، افسردگی، زوال عقل و پوسیدگی دندان و سایر بیماری‌ها مرتبط است. نتیجه مطالعه‌ای انجام شده در سال 2019 میلادی نشان داد که 57 درصد از رژیم غذایی میانگین در بریتانیا از مواد غذایی فوق فرآوری تشکیل شده و این میزان در میان کودکان و افراد فقیرتر در آن کشور می‌تواند به 80 درصد نیز برسد.
3- چگونه بفهمم در حال خوردن مواد غذایی فوق فرآوری شده هستم؟
هنوز هیچ هشدار بهداشتی‌ای در مورد مواد غذایی فوق فرآوری شده در بریتانیا وجود ندارد. با این وجود، نشانه‌هایی برای شناسایی و تشخیص وجود دارد. آیا روی بسته ماده غذایی واژگانی چون سرشار از فیبر یا منبع پروتئین نوشته شده است؟ آیا حاوی روغن پالم است؟ آیا توسط یک شرکت چند ملیتی ساخته شده است؟ این علائم همگی نشانه‌های مواد غذایی فوق فرآوری شده هستند.
4- دقیقا چه چیزی را باید روی برچسب محصول جستجو کنید؟
بر روی برچسب محصولات غذایی در ابتدا منابع پروتئینی (پروتئین‌های هیدرولیز شده، پروتئین سویا، گلوتن، کازئین، پروتئین آب پنیر)، قندها (فروکتوز، شربت ذرت با فروکتوز بالا، کنسانتره آب میوه، مالتودکسترین، دکستروز، لاکتوز)، فیبر محلول یا نامحلول، و روغن‌های اصلاح شده (روغن هیدروژنه یا اینتراستریفیه) نوشته شده اند. افزودنی‌ها در انتهای لیست مواد تشکیل دهنده ظاهر می‌شوند. افزودنی‌هایی که برای خوش‌طعم‌تر یا جذاب‌تر کردن محصول نهایی استفاده می‌شوند شامل طعم دهنده ها، تقویت کننده‌های طعم، رنگ ها، امولسیفایر ها، نمک‌های امولسیون کننده، شیرین کننده ها، غلیظ کننده‌ها و عوامل ضد کف، حجیم کننده، ژل کننده و لعاب دهنده هستند.
5- کدام مواد غذایی قطعا فوق فرآوری شده نیستند؟
در سیستم طبقه مواد غذایی نووا که توسط «کارلوس مونتیرو» محقق تغذیه ابداع شده مواد غذایی این گونه دسته‌بندی شده اند:
مواد غذایی فرآوری نشده - حداقل فرآوری شده: این گروه شامل مواد غذایی‌ای مانند میوه‌ها، سبزیجات، تخم مرغ، گوشت و شیر هستند.
مواد غذایی فرآوری نشده کاملا طبیعی تلقی می‌شوند و معمولا به طور مستقیم از گیاهان و حیوانات به دست می‌آیند. مواد غذایی کم‌تر فرآوری شده نیز مواد غذایی طبیعی هستند که تغییرات بسیار جزئی در آن صورت گرفته است.
مواد آشپزی فرآوری شده: این گروه از مواد غذایی حاوی طعم دهنده‌ها و موادی است که از مواد غذایی طبیعی استخراج شده اند. این مواد در خانه‌ها و رستوران‌ها برای چاشنی و پخت سوپ، سالاد و شیرینی استفاده می‌شوند. بسیاری از این مواد استخراج شده را می‌توان برای استفاده‌های بعدی ذخیره کرد.
فرآوری شده: اکثر مواد غذایی فرآوری شده دارای دست کم دو یا سه ماده افزودنی مانند نمک، شکر و روغن هستند. این گروه را ترکیبی از دو گروه اول در نظر بگیرید.
فوق فرآوری شده: آخرین دسته در دسته‌بندی نووا که کم‌ترین ارزش از نظر سلامتی را دارد و مواد غذایی فوق فرآوری شده هستند. این گروه به دلیل مقدار زیاد مواد افزودنی بسیار فرآوری شده تلقی می‌شود. به طور معمول این گروه را به عنوان فرمولاسیون صنعتی در نظر می‌گیرند. این دسته از مواد غذایی حاوی مقادیر بالا روغن، چربی، شکر، نشاسته و پروتئین‌ها و همچنین تقویت کننده‌های طعم و رنگ‌های مصنوعی می‌باشند. مواد غذایی منجمد مانند برگر یا پیتزا از پیش آماده، نوشابه، چیپس و بستنی نمونه‌هایی از این دسته غذایی هستند.
6- تقریبا درباره فوق فرآوری شده بودن کدام مواد غذایی اطمینان داریم؟
برترین متخلفان در دسته چهارم مواد غذایی فوق فرآوری شده نوشابه‌های گازدار، تنقلات بسته‌بندی شده، شیرینی و شکلات، بستنی، بیسکویت، کیک و شیرینی، سوسیس و برگر، کیک و پیتزای بسته‌بندی شده و ناگت مرغ را شامل می‌شوند.
7- مطمئنا هیچ کس فکر نمی‌کند این مواد غذایی سالم هستند؟
درست است اما دسته مواد غذایی فوق فرآوری شده اکثر قریب به اتفاق نان‌ها را شامل می‌شوند. غلات صبحانه و میله غلات، ماست‌های طعم دار، نوشیدنی‌های میوه ای، محصولات رژیمی و غذای کودک نیز در این زمره قرار می‌گیرند و بیش از 95 درصد سوپرمارکت‌ها نان‌های چند غله‌ای را می‌فروشند که با استفاده از خمیر ترش به روش صنعتی تهیه شده و ترکیبی از افزودنی‌ها به آن افزوده می‌شوند.
8- آیا مواد غذایی راحتی وحود دارند که فوق فرآوری شده نباشند؟
بسیار زیاد! غلاتی که فوق فرآوری شده نباشند وجود دارند. برخی از مواد غذایی آماده سوپرمارکت‌ها از جمله بسیاری از لازانیاها فوق فرآوری شده نیستند. اغلب مواد غذایی ارگانیک مانند لوبیا یا سس گوجه فوق فرآوری شده نیستند اگرچه طبیعتا بدلیل ارگانیک بودن گران قیمت‌تر هستند. این بدان معنا نیست که تمام مواد غذایی بر شمرده لزوما سالم هستند بلکه صرفا بدان معناست که فوق فرآوری شده نیستند.
9- چه میان وعده‌ای مصرف کنیم که فوق فرآوری شده نباشد؟
بر روی بادام زمینی، سیب، هویج و نان با کره بادام زمینی یا عسل تمرکز کنید. تنقلات طعم دار همواره فوق فرآوری شده هستند.
10- اگر گیاهخوار باشیم احتمال دارد مقدار زیادی مواد غذایی فوق فرآوری شده مصرف کنیم؟
اگر رژیم غذایی خود را بر پایه میوه ها، سبزیجات، حبوبات، غلات و آجیل قرار دهید مقدار زیادی مواد غذایی فوق فرآوری شده نخواهید خورد. جایگزین گوشت برای گیاهخوران سویا، قارچ و توفو (پنیر سویا) هستند. در شیرهای گیاهی، اگر حاوی امولسیفایر، تثبیت کننده یا طعم دهنده باشند فوق فرآوری شده هستند.
11- در مورد غذاهای اغذیه فروشی ها، غذای آماده و غذای رستوران‌ها وضعیت چگونه است؟
مواد غذایی‌ای که کم‌ترین احتمال وجود دارد که فوق فرآوری شده باشند غذاهای کامل مانند استیک هستند. هر آن چه دارای پوشش، خمیر یا سس است احتمالا حاوی امولسیفایر است در نتیجه فوق فرآوری شده محسوب می‌شود.
12- آیا نمی‌توانم برای مقابله با مواد غذایی فوق فراوری شده ورزش کنم؟
ورزش بخش مهمی از یک سبک زندگی سالم است و فواید بی‌شماری جسمی و روانی دارد. با این وجود، شما نمی‌توانید به طور جادویی از شر اثرات نامطلوب مواد غذایی فوق فرآوری شده در باشگاه ورزشی خلاص شوید همان طور که نمی‌توانید با دویدن پرخوری را از بین ببرید.
13- برای مقابله با مواد غذایی فوق فرآوری شده باید چه کرد؟
مواد غذایی فوق فرآوری شده برای پرخوری مصرف کنندگان طراحی شده‌اند و در برخی از افراد اعتیادآور هستند. افراط در خوردن آن ربطی به «قدرت اراده» یا «طمع» ندارد. مشکل سیستم غذایی صنعتی است نه افراد مصرف کننده. باید در مورد مواد غذایی فوق فرآوری همان گونه که با سیگار رفتار می‌شود دستورالعمل‌هایی اتخاذ شود.
می‌توان با وضع مالیات سنگین، ممنوعیت از ارائه به مدارس و با ایجاد محدودیت در بازاریابی آن محصولات برای کودکان این کار را انجام داد. این رویکرد مشابه دستورکار کشور شیلی در مورد مواد غذایی سرشار از قند، نمک و چربی است که طبق آن برای هشدار به مصرف کنندگان برچسب‌های مشکی رنگ بر روی آن محصولات زده شد. چیپس، پاپ کورن، چوب شور، شیرینی و مجموعه‌ای از تنقلات شیرین و شور دیگر جزو مواد غذایی فوق فراوری شده هستند.
14- اگر بخواهم مواد غذایی فوق فرآوری شده را ترک کمک چه کاری باید انجام دهم؟
هر هفته وقت بگذارید و تا جایی که می‌توانید درباره مواد غذایی فوق فرآوری شده اطلاعات کسب نمایید. و همزمان هر قدر دوست دارید از آن بخورید! در صورتی که اطلاعات لازم را کسب کرده باشید در پاین کار از مواد غذایی فوق فرآوری شده منزجر خواهید شد و دیگر نمی‌خواهید آن را بخورید درست شبیه آن است که پشت سر هم حین خواندن کتاب «راه آسان ترک سیگار» سیگار بکشید!
15- یک تغییر آسان برای ترک مواد غذایی فوق فرآوری شده چیست؟
نوشیدن نوشابه‌های گازدار حتی نوشابه‌های رژیمی را ترک کنید. نوشیدنی‌های گازدار چه کالری داشته باشند و چه نداشته باشند باعث پوسیدگی دندان های‌تان شده و اگر اسید فسفریک در آن وجود داشته باشد استخوان‌های شما را نیز حل می‌کند.
16- آیا مشروبات الکلی نیز مواد غذایی فوق فرآوری شده هستند؟
آبجو و شراب را می‌توان مواد فرآوری شده در نظر گرفت. با این وجود، هیچ مقدار الکلی برای سلامت جسمانی شما مفید نیست.
از دست ندهید