20 درصد بودجه بنیاد ملی نخبگان تا پایان شهریور محقق شد
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان اعلام کرد که تا پایان شهریورماه امسال، تنها حدود 20 درصد از بودجه مصوب بنیاد محقق شده است؛ رقمی که معادل نزدیک به 100 میلیارد تومان بوده و هنوز بخش عمده‌ای از اعتبارات طرح‌های حمایتی پرداخت نشده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سعید خدایگان، قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان، در حاشیه مراسم تجلیل از مدال‌آوران المپیادهای علمی جهانی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: بنیاد ملی نخبگان در مسیر شناسایی استعدادهای برتر از ابزارهای متنوعی استفاده می‌کند. یکی از مهم‌ترین این ابزارها «شناسه فعال» است؛ بدین معنا که برخی آزمون‌های استاندارد توسط نهادهای داخلی و بین‌المللی برگزار می‌شود و نتایج آن نشان‌دهنده دارا بودن استعداد ویژه در برخی افراد است.
وی افزود: یکی از این مسیرها، المپیادهای علمی است که مسئولیت اجرایی آن بر عهده «باشگاه دانش‌پژوهان جوان» قرار دارد. خروجی این المپیادها چه در سطح ملی و چه بین‌المللی، در زمره‌ی ورودی‌های بنیاد ملی نخبگان محسوب می‌شود.
خدایگان ادامه داد: امسال نیز همچون سال گذشته از مدال‌آوران تجلیل شد و ضمن دعوت از آنان، اطلاعاتشان در سامانه‌های بنیاد ملی نخبگان بارگذاری می‌شود؛ حتی اگر خودشان هنوز ثبت‌نام نکرده باشند.
وی با تأکید بر استقبال بنیاد از این جوانان گفت: بنیاد تلاش دارد این نخبگان را به ورود رسمی در فرآیندهای بنیاد تشویق کند. در این مسیر، بنیاد و باشگاه دانش‌پژوهان جوان همکاری بسیار نزدیکی دارند و امیدواریم این ارتباط در ادامه تقویت شود تا شناسایی استعدادها دقیق‌تر انجام گردد و در حوزه توانمندسازی نیز برنامه‌های مؤثر‌تری دنبال شود.
خدایگان خاطرنشان کرد: آن دسته از استعدادهای برتر که توانایی خود را در المپیادهای علمی جهانی نشان داده‌اند، در واقع وارد مسیر نخبگی شده‌اند و استمرار این مسیر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و حمایت مستمر است.
ورود مدال‌آوران به طرح شهید وزوایی
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: همان‌طور که در این نشست نیز مطرح شد، درگاه ورود دارندگان مدال‌های المپیادهای علمی به بنیاد، طرح شهید وزوایی است. بر اساس این طرح، امتیاز ویژه‌ای برای مدال‌آوران در نظر گرفته شده و آنان عملاً برگزیدگان این طرح محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: ماهیت طرح شهید وزوایی، حمایت و توانمندسازی استعدادهای برتر در دوره دانشجویی است. در صورت ثبت‌نام و ورود این افراد به فرآیند بنیاد، مطابق برنامه‌های جاری، بنیاد روند فعالیت علمی آنان را به‌صورت پیوسته پایش می‌کند و در صورت حفظ کیفیت علمی، مسیر رشد و حمایت تا مراحل بعدی ادامه خواهد داشت.
خدایگان توضیح داد: پس از آن، این افراد می‌توانند در طرح‌های پیشرفته‌تر مانند آموزشیار، پژوهشیار و طرح جهت و همچنین طرح‌هایی مشابه طرح‌های مرحوم کاظمین شرکت کنند.
### برنامه بنیاد در حوزه مسکن نخبگان
وی در ادامه درباره وضعیت مسکن نخبگان اظهار کرد: بر اساس آخرین بررسی‌ها، بنیاد ملی نخبگان ساختاری هرمی برای حمایت از استعدادهای برتر طراحی کرده است که شامل سه لایه دانش‌آموزی، دانشجویی و دانش‌آموختگی است و در رأس آن نیز اساتید جوان دانشگاهی قرار دارند.
وی افزود: با توجه به میزان حقوق و مزایای این افراد، بخش عمده هزینه‌های آنان صرف مسکن می‌شود. برپایه بررسی‌های انجام‌شده، حدود 550 نفر از نخبگان کشور واجد شرایط دریافت تسهیلات مسکن هستند.
خدایگان گفت: از این تعداد، نزدیک به 1250 نفر در دانشگاه‌های تهران مشغول فعالیت‌اند. از یک سال گذشته تاکنون، کمیته مسکن نخبگان در استان‌های مختلف کشور نزدیک به 2800 واحد مسکونی را تا مرحله تقسیم پیش برده است.
وی تصریح کرد: البته در تهران پیشرفت کمتری حاصل شده است. در جلسه‌ای که با حضور استاندار تهران، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و رئیس بنیاد ملی نخبگان برگزار شد، توافق گردید که زمین ساخت 1250 واحد مسکونی ویژه نخبگان تهران توسط استانداری و با همکاری وزارت راه و شهرسازی تأمین شود.
وی ادامه داد: برنامه‌ریزی بر اساس همین تعداد 1250 واحد انجام شده، اما از آنجا که مسئله مسکن مسئله‌ای پیچیده و پرهزینه است، نمی‌توان بازه زمانی دقیقی برای تحویل آن اعلام کرد.
خدایگان با اشاره به این‌که محل پیش‌بینی‌شده برای احداث این واحدها منطقه 22 تهران است، گفت: ترجیح می‌دهم زمان دقیق اعلام نشود تا خدایی نکرده وعده‌ای تحقق‌نیافته داده نشود. ما تمامی تلاش خود را برای پیگیری مستمر این پروژه انجام می‌دهیم، اما بخشی از اجرای آن خارج از حوزه اختیارات بنیاد است و وابسته به همکاری دستگاه‌های دیگر خواهد بود.
وی تأکید کرد: بنیاد ملی نخبگان با جدیت روند اجرایی طرح را دنبال می‌کند و امیدوار است با همکاری سایر نهادها، پروژه تأمین مسکن نخبگان هرچه سریع‌تر محقق شود.
طرح‌های آموزشیار و پژوهشیار؛ مسیر حمایت از دانشجویان دکتری
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در ادامه نشست خبری مراسم تجلیل از مدال‌آوران المپیادهای علمی جهانی درباره طرح‌های جدید بنیاد توضیح داد: طرح پژوهشی که سال گذشته برای اولین‌بار مطرح و اجرا شد، با استقبال قابل توجه جامعه مخاطب بنیاد، یعنی دانشجویان دوره دکتری روبه‌رو شد.
وی افزود: امسال این طرح با یک مکمل جدید تحت عنوان طرح آموزشیار مجدداً در حال اجراست. طرح‌های آموزشیار و پژوهشیار دو برنامه حمایتی هستند که به‌ترتیب بر دو سال نخست و دو سال دوم دوره دکتری نظارت دارند. در واقع، طرح آموزشیار مربوط به دو سال ابتدایی دوره دکتری است و طرح پژوهشیار شامل دو سال پایانی می‌شود، زمانی که دانشجو پروپوزال خود را دفاع کرده و وارد فاز پژوهشی شده است.
خدایگان توضیح داد: هر دو طرح دارای شرایط ورودی خاص هستند و تنها افرادی که آن شرایط را احراز کنند، تأیید می‌شوند. بر اساس مقررات جدید، قرار است در این طرح‌ها هر سه ماه یک بار تسهیلاتی معادل ماهانه 20 میلیون تومان به شرکت‌کنندگان پرداخت شود.
وی ادامه داد: در پایان هر دوره، این مبالغ در صورت تأیید شرایط اعلامی، بلاعوض می‌شوند و عملاً نقش حقوق پژوهشی و آموزشی را خواهند داشت. بدین ترتیب، در طرح آموزشیار پرداخت نهایی در پایان ترم چهارم (دو سال نخست) انجام می‌شود و در طرح پژوهشیار در پایان ترم هشتم.
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم درباره میزان تحقق این پرداخت‌ها گفت: در حال حاضر، ضریب تحقق تخصیص بودجه بسیار محدود بوده است؛ به‌طور تقریبی تنها 20 درصد از کل تعهدات محقق شده است.
وی افزود: در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز این میزان حتی کمتر است و حدود 6 درصد رقم خورده است.
خدایگان با اشاره به فصل جدید بودجه تأکید کرد: اکنون با در پیش بودن فصل بودجه، انتظار جدی وجود دارد که دستگاه‌های ذی‌ربط و ذی‌صلاح با همکاری و حمایت بیشتر، امکان اجرای کامل این طرح‌ها را فراهم سازند.
وی گفت: بودجه بنیاد ملی نخبگان باید متناسب با دامنه بسیار گسترده پوشش نخبگان و استعدادهای برتر باشد. جامعه مخاطب بنیاد به‌درستی انتظار دارد که مأموریت‌های بنیاد با حجم کاری و منابع متناسب باشد تا خدمات مورد انتظار محقق شود؛ موضوعی که امروز نیز در همین نشست مورد مطالبه شرکت‌کنندگان قرار گرفت.
خدایگان خاطرنشان کرد: تحقق کامل این پرداخت‌ها و اجرای پایدار طرح‌های آموزشیار و پژوهشیار در گرو تخصیص واقعی بودجه و تعامل نهادهای مرتبط است.
وی در ادامه از برنامه‌های بنیاد برای جامعه هنری کشور خبر داد و اظهار کرد: برای جامعه هنری دو طرح مستقل تعریف شده است.
وی گفت: نخستین طرح، طرح مرحوم فرشچیان است که معادل طرح شهید وزوایی به‌شمار می‌آید و ویژه دانشجویان رشته‌های هنری یا افرادی است که اگرچه رشته تحصیلی‌شان هنر نیست، اما در عرصه هنر دارای درخشش ویژه‌ای هستند. این طرح به‌تازگی ابلاغ شده و این گروه از هنرمندان را تحت پوشش قرار می‌دهد.
خدایگان ادامه داد: طرح دوم برای نخبگان هنری طراحی شده و معادل طرح مرحوم علامه طباطبایی است؛ یعنی بالاترین جایزه علمی بنیاد ملی نخبگان. معادل هنری این طرح را با نام پیشنهادی طرح کمال‌الملک در دست تدوین داریم.
وی گفت: این طرح هنوز به‌صورت رسمی تصویب نشده و زودتر از موعد اطلاع‌رسانی می‌شود، اما در صورت نهایی‌شدن مصوبه، برنامه‌ریزی‌ها به‌گونه‌ای است که در زمستان 1404 نخستین دوره جایزه ملی کمال‌الملک برگزار خواهد شد.
خدایگان در پایان تأکید کرد: این مسیرها بخشی از برنامه جامع بنیاد برای پوشش نخبگان علمی، پژوهشی و هنری در کشور است تا توانمندسازی واقعی استعدادهای برتر ایران در تمام عرصه‌ها محقق شود.