3 ماهواره سنجشی ایران آماده پرتاب است

حسن سالاریه در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره کاربرد‌های صنعت فضایی گفت: حوزه‌های علوم فضایی با توجه به مداری که ماهواره‌ها در آن قرار می‌گیرند، دارای کاربرد‌های بسیار متنوعی است و ماهواره‌هایی که در مدارات پایین قرار می‌گیرند کاربرد‌های سنجشی آن‌ها بسیار حائز اهمیت است.

وی گفت: کاربرد‌های سنجشی ماهواره‌ها عمدتاً به بحث‌های پایش زمین از فضا مربوط می‌شود و با توجه به اینکه سرعت گردش ماهواره در مدار بسیار بالاست و تقریباً در ارتفاع پایین (حدودا 500 کیلومتر) قرار می‌گیرند، این ماهواره طی هر 60 تا 100 دقیقه، زمین را یک بار پیمایش می‌کند. می‌توانیم با کمک این ماهواره، تصاویر بسیار به روز، دقیق و در لحظه‌ای را از سطح زمین داشته باشیم.

رئیس سازمان فضایی ایران افزود: علوم فضایی کاربرد‌های مختلفی در حوزه‌های متفاوت از جمله پایش مخاطرات طبیعی، برآورد سطح زیر کشت محصولات کشاورزی، پایش مرزها، ترافیک جاده ای، دریا‌ها و بنادر، پایش منابع آبی، اکتشافات معدنی و... دارد که این کاربرد‌ها برای این کلاس از ماهواره‌ها متصور است.

وی گفت: همچنین در مدارات با ارتفاع بالاتر ماهواره‌های ناوبری قرار می‌گیرند که معمولاً برای تعیین موقعیت و زمان یابی دقیق استفاده می‌شود که فناوری خاص خودش را دارد و در مدارات با ارتفاع 36 هزار کیلومتری هم ماهواره‌های مخابراتی قرار می‌گیرند که خدمات رادیو تلویزیونی، ارتباطی و اینترنت ماهواره‌ای را ارائه می‌کند.

سالاریه گفت: البته در سال‌های اخیر مفاهیم جدیدتری هم مطرح شده که نمونه آن، استفاده از منظومه‌های ماهواره‌ای مخابراتی است که خدمات اینترنت به صورت پهن باند از طریق این ماهواره‌ها انجام می‌شود.

رئیس سازمان فضایی ایران افزود: با توجه به کاهش ارتفاع ماهواره، سرعت انتقال داده از این طریق شاید از سرعت انتقال داده با فیبر هم بیشتر شود و این نوع کاربرد ماهواره‌ای می‌تواند برای ارائه خدمات اینترنتی در مناطق صعب العبور و نقاطی که امکان خدمت فیبر نوری نباشد موثر باشد.

سالاریه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ما چه تعداد ماهواره در حال ساخت و پرتاب داریم، گفت: برنامه فضایی بسیار منسجم و مفصلی داریم که از سال‌های گذشته نوشته و دائم به روز می‌شده است و جدیدترین برنامه فضایی 10 ساله ما باید تا سال 1410 اجرا شود که در حوزه ماهواره‌های سنجشی، مخابراتی، ناوبری و منظومه‌های ماهواره‌ای ارتباطی برنامه‌های بسیار مدون و دقیقی وجود دارد.

رئیس سازمان فضایی ایران گفت: ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در همه این حوزه‌ها بتوانیم هم بخش دانش بومی را توسعه دهیم و ماهواره‌هایی با اتکاء کامل دانش بومی و شرکت‌های دانش بنیان که خودمان در کشور داریم داشته باشیم و هم بحث تامین ماهواره‌های کاربردی را با بهره گیری از مشارکت‌های بین المللی در برنامه داریم. به هر حال نیاز‌های حوزه فضا یک نیاز حال است و یک توانمندی که باید در آینده حاصل شود.

سالاریه افزود: نیاز حال را باید برطرف کرد که در این بخش ما دو برنامه تامینی ماهواره را داریم که معمولا یا مشارکت داریم یا ماهواره را خریداری می‌کنیم.

وی گفت: درباره وضع فعلی کشور باید بگویم که تعدادی ماهواره سنجشی و مخابراتی داریم که تکمیل شده و آماده پرتاب است که معمولاً دقتشان حدود 10 متر، 15 متر و 5 متر و در این طیف دقت و وضوح تصویر برداری است که از سال‌های گذشته، کار طراحی و ساخت انجام شده و آماده پرتاب است.

وی گفت: بر همین اساس 3 ماهواره سنجشی آماده پرتاب داریم که امیدواریم هر چه زودتر عملیات پرتاب آن انجام شود.

سالاریه درباره ماهواره‌های مخابراتی هم گفت: ما در مسیر توسعه هستیم و هنوز ماهواره مخابراتی که بتواند در مدار ژئو قرار بگیرد و در آن مدار به ما خدمت دهد نداریم، اما در مسیر توسعه هستیم و گام‌های میانی را طی می‌کنیم.

وی افزود: در کلاس ماهواره‌های مخابراتی هم اکنون یک ماهواره را تکمیل کرده ایم که برای آزمایش ارتباطات در باند کی یو استفاده می‌شود واز باند‌های فرکانسی مهم برای ارتباطات مخابراتی فضا پایه است. یک ماهواره هم در حال تکمیل داریم که آن هم تا آخر سال به اتمام می‌رسد و آماده پرتاب می‌شود.

رئیس سازمان فضایی ایران گفت: ماهواره‌های دیگری هم در کلاس ماهواره سنجشی و هم در کلاس‌های مخابراتی در دست تکمیل داریم که در سال‌های آینده به تدریج تکمیل می‌شوند.

وی گفت: در حوزه‌های اکتشافات فضایی هم بلوک‌های زیرمداری را داریم که برای آزمایش‌های زیست فضا استفاده می‌شود و همچنین آزمایش سایر تجهیزات و ادوات فضایی. معمولاً قبل از اینکه در ماهواره قرار بگیرد و آزمایش شود فرآیند آزمایش‌های زیرمداری انجام می‌شود تا اطمینان پیدا کنیم که به لحاظ فناوری ما مشکلی نداریم.

رئیس سازمان فضایی ایران گفت: کشورمان در زمینه توسعه ایستگاه فضایی هم در کنار ماهواره ها، در حال توسعه است و ایستگاه فضایی را به صورت بومی در خیلی از بخش‌ها خودمان تولید می‌کنیم و در زمینه پرتابگر‌ها هم چنین شرایطی را داریم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تا چه حد از تجربه و مشاوره‌های بین المللی سایر کشور‌ها در امور مرتبط با ماهواره‌ها بهره می‌گیرید، افزود: با توجه به این که شرایط خاصی داریم و به شدت در حوزه‌های با فناوری بالا تحت تحریم‌های بین المللی قرار داریم طبیعتاً در بخش مشاوره‌ای دستمان خالی است و به سختی مشاوره‌های بین المللی را دریافت می‌کنیم که البته این برای ما، فرصتی ایجاد کرد که همان اتکا به دانش بومی است.

سالاریه افزود: عمدتاً صنعت فضایی ما چه در بخش پرتابگر و چه در بحث طراحی و ساخت ماهواره و چه در بحث ایستگاه‌های زمینی و... به دانش بومی خودمان متکی است.

وی گفت: این که یک مشاوره بین‌المللی داشته باشیم و به راحتی بتوانیم از ظرفیت آن استفاده کنیم برخلاف بسیاری از کشور‌ها برای ما امکان پذیر نیست که البته این برای ما در سال‌های اخیر باعث سربلندی و توسعه کشور شد.

رئیس سازمان فضایی ایران افزود: معمولاً در کشور‌هایی که شرایط ما را دارند توسعه بومی در ابتدا ممکن است باعث کندی و عقب افتادگی شود، اما اگر توسعه بومی انجام شود در سال‌های آینده بعد از توسعه می‌توانیم کشوری صاحب سبک و ایده و محصول متکی به خود باشیم و رشد را در آینده برای ما خیلی سریعتر خواهد کرد.

وی گفت: حتی اگر در شرایطی قرار بگیریم که بتوانیم از مشاوره‌های بین المللی استفاده کنیم، شرایط کشور ما دست برنده را خواهد داشت، چون کشوری که به لحاظ دانش بومی نقطه ضعف دارد طبیعتا اگر وارد عرصه‌های با فناوری بالا مانند فضا شود و بخواهد از مشاوره‌های بین المللی استفاده کند معمولا دست پایین را دارد و خیلی هم نمی‌تواند از آن مشاوره‌ها استفاده خاصی ببرد. ضمن اینکه مشاور بر اساس توان علمی کسی که مشورت می‌گیرد وارد می‌شود و اگر ببیند توان علمی طرف مقابلش پایین و دستش خالی است طبیعتاً شاید خیلی مشاوره قابل توجهی که باعث توسعه کشور شود ارائه نکند.

وی گفت:، اما کشوری که توسعه دانش بومی را خودش طی کرده باشد از مشاوره‌های بین المللی بهتر می‌تواند استفاده کند و اگر هم مجموعه‌ای بخواهد مشاوره دهد و نیمه کاره رها کند آن کشور آن قدر هم آسیب نخواهد دید و این از مزایای توسعه دانش فضایی در ایران است؛ بنابراین شاید در ابتدای مسیر، پیشرفت کند باشد، اما برای ما آورده‌هایی خواهد داشت.