4 معادله موثر در تولید / سرچشمه رشد 1402 مبتنی بر نفت بود

به گزارش خبرگزاری تسنیم، درنشست علمی - تخصصی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری تحت عنوان "راهکارهای عملیاتی مشارکت مردم در جهش تولید" داوود دانش جعفری؛ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رضا وفایی یگانه؛ معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران و محمدرضا رضائی‌نژاد؛ کارشناس حوزه تعاون به عنوان سخنران به ایراد نقطه‌نظرات خود پرداختند.

در ابتدای نشست سیدمحمد شفیعی به عنوان دبیرنشست گفت: مقام معظم رهبری سال 1403 را سال "جهش تولید با مشارکت مردم" نامگذاری کردند و در ابتدای امسال فرمودند: «اگر ما این توفیق را پیدا کنیم که همت مردم، سرمایه‌ی مردم، ابتکار مردم، حضور جدی آحاد مردم را در عرصه‌ی اقتصادی وارد کنیم، در واقع یک بسیج مردمی در امر اقتصاد بکنیم، تولید هم میتواند به جهش برسد». غریب به اتفاقعناوینی کهرهبر انقلاب اسلامی از سال 1387 تاکنون برای شعار سال انتخاب کرده‌اند اقتصادی بوده و به صورت خاص بحث تولید را مطرح کرده‌اند. تأکید مداوم ایشان بر این موضوع، نشان از اهمیت ویژه آن دارد.

سیدمحمدشفیعی در ادامه افزود: هدف از مردمی‌سازی اقتصاد، بسترسازی لازم برای حضور آحاد مردم است تا بر اساس آن، سرمایه‌های اقتصادی مردمی و سرمایههای انسانی فعال، نخبه و توانمند در حوزه اقتصاد وارد شوند. بی‌شک برای عملیاتی کردن این راهبرد، هم حاکمیت باید بستر را فراهم کرده و مردم نیز در اقتصاد و تولید مشارکت داشته باشند. اندیشمندان، متخصصین و کنشگران سطوح مختلف، راهکارهای متعددی برای مشارکت مردم در تولید برشمردهاند و این نشان از آن دارد که بسترهای فکری و توصیهها برای این اقدام بسیار مهم، فراهم است و تنها نیاز به عزم جدی طرفین، یعنی، هم حضور مردم و هم تسهیلگری نظام حکمرانی دارد.

لذا در این نشست با دعوت از متخصصین، بنا داریم از ابعاد مختلف، راهکارهای عملیاتی این امر را به بحث و گفتمان بگذاریم.

در ادامه داوود دانش جعفری؛ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ضمن اشاره به اهمیت موضوع نشست و تبیین راهکارهای مشارکت مردم در جهش تولید، گفت: شعار سال 1403 که توسط مقام معظم رهبری اعلام شد، دو محور اصلی را در بر می گیرد، نخست جهش تولید و دوم مشارکت مردم است.

وی در مورد تولید خاطرنشان کرد: شاید اگر در اقتصاد یک متغیر مهم وجود داشته باشد که با تبیین آن بتوان وضعیت اقتصاد کشور را ترسیم نمود، آن متغیر تولید است. تولید یا تولید ناخالص داخلی بیانگر وضعیت اقتصادی یک کشور است؛ اما سؤال این است که جهش تولید به چه معناست؟ باید اذعان داشت که جهش تولید یعنی این که یک رشد بالا نسبت به روندی که در گذشته در بخش تولید بوده است صورت گیرد و این روند ضمن اینکه پایدار می ماند، بتواند به طور مداوم میزان تولید را نسبت به سال‌های قبل یک مرحله بالاتر ببرد.

 دانش جعفری ادامه داد: آمارهای اقتصادی کشور چین نشان می دهند، شروع اصلاحات اقتصادی از سال 1979 به بعد با رشد بیش از 8 درصد آغاز شد و چند سال پشت سر هم این رشد اقتصادی بالا ادامه پیدا کرد که نتیجه آن افزایش قابل ملاحظه تولید در این کشور بود به طوری که ثبات و پایداری رشد اقتصادی منجر شد که چین اکنون حرف اول اقتصادی دنیا را بزند. بنابراین جهش تولید یعنی اینکه مقدار تولید را نسبت به سال های گذشته با یک میزان با ثبات و پایدار افزایش دهیم.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: رشد اقتصادی و رشد تولید می تواند هم از طریق استفاده از منابع دولتی و هم از طریق استفاده از منابع مردمی صورت گیرد. قسمت دوم شعار سال 1403 که مربوط به مشارکت مردم است، عنوان می کند که ما باید با اتکا به منابع مردم بتوانیم توسعه را رونق دهیم و به رشد اقتصادی بالا دست پیدا کنیم، زیرا سرمایه های خرد مردم دارای ظرفیت بهتری، نسبت به منابع دولت است و اگر دولت بتواند با شرایط مناسب این ظرفیت مردمی را جذب کند، می تواند به افزایش سرمایه‌گذاری مردمی و در نتیجه رشد اقتصادی بیشتر و پایدارتر کمک کند.

وزیر پیشین اقتصاد در ادامه گفت: معادله تولید در اقتصاد کلان ایران دارای 4 مولفه مهم است که برای افزایش تولید باید به همه این مولفه ها توجه داشت. نخست اقتصاد نفتی که متغیر با ثباتی نیست، کاهش و افزایش قیمت نفت و مقدار فروش نفت بر میزان کاهش و افزایش رشد اقتصاد تاثیر مستقیم دارد. تحریم های بین المللی، میزان و مقدار صادرات را هدف قرار می دهند و با افزایش تحریم ها میزان صادرات کاهش پیدا می کند. دوم بهره‌وری است که به معنی استفاده از امکانات موجود کشور برای افزایش تولید بیشتر می‌باشد. سوم اشتغال است که اگر میزان اشتغال بیشتر باشد در نتیجه موجب افزایش تولید خواهد شد. چهارم میزان انباشت سرمایه‌گذاری است که افزایش سرمایه گذاری موجب افزایش تولید و افزایش کیفیت تولید خواهد شد.

داوود دانش جعفری در ادامه در مورد عملکرد اقتصادی ایران در سال 1402 گفت: در سال 1402 بر اساس گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، رشد تولید کشور با احتساب نفت برابر با 5.1 درصد بوده و بدون احتساب نفت برابر با 2.5 درصد بوده است. این نشان می دهد که سرچشمه اصلی رشد اقتصاد ایران در سال 1402 مبتنی بر نفت بوده است. رشد کشاورزی در سال 1402 برابر با 1- درصد بوده که به دلیل کاهش بارندگی های سال گذشته بود، اما امسال با افزایش بارش ها امیدواریم شاهد رشد مثبت در بخش کشاورزی باشیم. رشد بخش صنعت در سال 1402 برابر با 1.3 درصد بوده و رشد بخش ساختمان و مسکن در سال 1402 علی رغم توجه جدی دولت به بخش مسکن برابر با 0.4 درصد بوده است.

در ادامه این نشست رضا وفایی یگانه؛ معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران، گفت: در خصوص بحث مشارکت مردم و مدل‌های عملیاتی این مسئله باید بیشتر و دقیق‌تر فعالیت شود. باید مدل‌های مشارکت مردم در بخش‌های مختلف اقتصاد با سیاست‌گذاری‌های صحیح تدوین شود و سیاست‌های این امر در نظام‌ها و دستگاه‌های تصمیم گیر و سیاست‌گذار مورد توجه قرار گیرد.

وفایی یگانه ادامه داد: مردم در چند شکل می‌توانند در جهش تولید مشارکت کنند که روشهای تأمین مالی، بازار سرمایه، ساختارهایی مثل تعاونی‌ها، مشارکت در شرکت‌های سهامی و... نمونه‌های آن هستند.

در ادامه نشست محمدرضا رضائی‌نژاد؛ در مورد مشارکت مردم در اقتصاد و جهش تولید گفت: ایده بدون سرمایه و سرمایه بدون ایده باعث رشد اقتصادی نخواهد شد و از طرفی نیز سرمایه‌داران بزرگ به دنبال سودهای بزرگ در سرمایه‌گذاری هستند و به دنبال سودهای 20 الی 30 درصدی مرسوم نیستند، این در حالی است که سرمایه های خرد مردمی با سودهای کمتر می توانند وارد عرصه سرمایه گذاری شود؛ بنابراین باید به دنبال مشارکت دادن سرمایه های خرد مردمی در مسیر افزایش تولید باشیم. این سرمایه‌ها می‌تواند از طریق مشارکت مردم و سرمایه‌گذاری مردمی وارد مدار تولید و توسعه شود.

رضائی‌نژاد ضمن ارائه مدلی کاربردی که در چند پروژه ملی با مشارکت مردمی موفق عمل کرده افزود: امروز در مباحث اقتصادی کشور، موضوع تعاونی ها بیش از پیش مورد توجه واقع شده است. وقتی از مردمی‌سازی و تعاونی ها صحبت می کنیم باید یک مدل خاصی برای مشارکت مردم در اقتصاد در نظر داشت و ضرورت دارد این مدل، رگولاتوری و سیاست های مناسب برای مشارکت مردم در اقتصاد را داشته باشد.