آزادسازی سهام عدالت در مجلس 2 ساله شد

لایحه آزادسازی سهام عدالت، دی‌ماه سال 96 به مجلس تقدیم شد و با وجود گمانه‌زنی ها مبنی بر تصویب آن در آبان 99، مشخص نیست مجلس جدید چه نظری در مورد لایحه مذکور خواهد داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، 12 سال از زمان ورود سهام عدالت با شعار «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشرهای مختلف جامعه» و «گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران» به اقتصاد ایران می‌گذرد.

سهام عدالت که به معنای واگذاری بلاعوض سهام شرکت‌های دولتی به مردم و افراد کم توان جامعه و شریک شدن آنها در درآمدهای دولت است، 49 میلیون و 226 هزار و 193 ایرانی را تحت پوشش خود قرار داده و البته از این تعداد، بیش از 2 میلیون نفر فوت شده اند؛ اگرچه با توجه به اینکه افراد فوت شده نیز، کماکان سهامدار سهام عدالت هستند و ورثه آنها حق استفاده از سهام عدالت متوفیان را دارند، فهرست مشمولان سهام عدالت همان عدد 49 میلیون و 226 هزار و 193 نفر است.

البته تاکنون سهام عدالت نتوانسته است چندان در مسیر اصلی خود قرار گیرد، چراکه طی 12 سال گذشته این سهام ارزش انتقال (خرید و فروش) و ارزش مدیریت نداشته و اگر هم سودی به آن تعلق گرفته، بسیار ناچیز بوده است؛ ضمن اینکه هنوز مشمولان سهام عدالت، صرفا ثبت نام شده سهام عدالت هستند و سازمان خصوصی سازی به صورت مجازی، سود را از 49 شرکت سرمایه پذیر دریافت و به صورت علی السویه میان سهامداران تقسیم می‌کند.

حمیدرضا فولادگر رئیس کمیسیون ویژه تولید ملی و اصل 44 مجلس نیز با انتقاد از شیوه فعلی اداره سهام عدالت، می گوید: شیوه فعلی اداره سهام عدالت توسط دولت، ایراد دارد، چون دولت از طریق تعاونی‌های سهام عدالت شهرستان شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و کانون سهام عدالت مستقر در استانها، اعمال مدیریت و نفوذ می‌کند و تنها 49 میلیون نفر سهامدار عدالت که هرکدام ابتدا یک میلیون تومان سهام عدالت داشته‌اند، اما بعدا گفته شد بعد از ده سال دهک‌هایی که تخفیف‌دار بودند و دولت 50 درصد قیمت سهام را پرداخت کرد، مالک کامل سهام عدالت می‌شوند و بقیه دهک‌ها 534 هزار تومان از یک میلیون تومان سهام عدالت را مالک خواهند شد.

سهام عدالت در مجلس 2 ساله شد

گسترش دامنه انتقادات موجب شد، از سه سال پیش پروژه آزادسازی سهام عدالت کلید خورد تا از این طریق، مالکیت سهام به مردم منتقل شود که پس از برگزاری جلسات مختلف، لایحه ساماندهی سهام عدالت با موضوع اصلاح مواد 34 تا 38 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی پس از تصویب هیات وزیران در 18 دی 96، به مجلس ارسال شد.

با این حال و با گذشت 2 سال از ارائه لایحه مذکور به مجلس، نمایندگان در خصوص ساز و کار آزادسازی سهام عدالت نتوانستند به جمع بندی برسند؛ این در حالی است که نمایندگان در مصاحبه‌های مختلف از تمایل مجلس و نهادهای حاکمیتی به آزادسازی هرچه سریع تر سهام عدالت خبر می دادند و هر بار، تاریخی را برای تصویب لایحه اعلام می کردند و حتی مسئولان دولتی نیز از این وعده ها می دادند؛ به گونه ای که فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی، از آزادسازی سهام عدالت تا شروع سال 98 خبر داده بود، اما این اظهارنظر تنها در حد یک گفته باقی ماند.

بر این اساس، مطابق با تازه ترین اخبار، علیرضا صالح که پس از عزل میرعلی اشرف پوری حسینی، به عنوان رئیس کل سازمان خصوصی سازی انتخاب شد، گفته است که «سهام عدالت حداکثر تا آبان ماه سال 99 آزادسازی می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد.»

در این بین آن طور که مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان کرمانشاه هم اعلام کرده است: «آزادسازی سهام عدالت به صورت تدریجی و مرحله به مرحله صورت خواهد گرفت و یکباره برای همه سهام‌داران آزاد نخواهد شد که بازار سرمایه را به هم بریزد. مردم با برگه‌هایی که اکنون در دست دارند امکان خرید و فروش نخواهند داشت و در صورت آزادسازی باید به کارگزاری‌ها مراجعه کنند.»

تمام این گمانه زنی ها در حالی است که سال آینده مجلس جدید روی کار خواهد آمد و مشخص نیست نظر نمایندگان تازه وارد به مجلس درباره این لایحه چه خواهد بود و آیا سهام عدالت در سال 99 به واقع به مرحله آزادسازی خواهد رسید یا خیر.

گفتنی است؛ ثبت‌نام جدید برای سهام عدالت در برنامه نیست و همچنان همان حدود 50 میلیون نفر سهامدار این طرح هستند؛ ارزش سهام عدالت نیز نسبت به روز اول حدود پنج برابر شده است.