آشنایی با هدیه مرگبار کاخ سفید به اوکراین / عکس

پاتریوت نخستین سامانه پدافندی با رادار آرایه فازی است. رادار این سامانه AN/MPQ-53 است که در فرکانس 4 تا 8 گیگاهرتز (باند C) کار کرده با 170 کیلومتر برد، آسمان را برای یافتن اهداف از فاصله نزدیک تا دور و از ارتفاع پست تا بالا جستجو می‌کند. رادار 5161 ماژول فرستنده / گیرنده دارد که هر یک مثل رادار کوچکی کار کرده و می‌توان آن‌ها را برای 32 حالت محتلف برنامه ریزی کرد. ماژول‌ها در هر ثانیه به دفعات بالایی پرتوی باریک و بسیار چابک می‌تابند. رادار تا 125 هدف همزمان را کشف، شناسایی، دسته بندی و تعقیب می‌کند. همچنین قابلیت تشخیص دوست از دشمن، فیلتر ناهنجاری الکترومغناطیسی و مقاومت برابر جنگ الکترونیک دارد.

یکی از مزایای سامانه پاتریوت این است که پرتابگر آن می‌تواند همزمان پذیرای چند مدل موشک باشد. بدین ترتیب یک آتشبار با ترکیب‌های متنوع، انواع موشک‌های پک 2 و 3 را داشته و بسته به هدف مورد نظر، موشک مناسب برای رهگیری آن را شلیک می‌کند. جا دارد اشاره کنیم که با ورود به خدمت موشک‌های MSE، مدل ERINT که با نام پک 3 معرفی می‌شود، به مدل PAC-3 CRI تغییر یافت و نخستین بار در سال 2011 آزمایش شد. CRI نسبت به ERINT اولیه برد بیشتری دارد و در سال 2019 توانست در شکار هدف هوایی با موتور جت در فاصله دور رکورد شکنی کند که البته رقم آن محرمانه است و اعلام نشد.

در سال 2017 نیز سامانه پاتریوت پک 3 موفق شد یک کوادکاپتر کوچک را سرنگون کند که شاهکاری در دنیای پدافند محسوب می‌شود. چرا که کوادکاپتر بسیار کوچک است، در ارتفاع فوق العاده کم و با سرعت بسیار پایینی پرواز می‌کند. کشف و تعقیب چنین هدفی که سطح مقطع رادرای به شدت کمی دارد و تمایز قائل شدن بین آن با فضای زمینه و دیگر پدیده‌ها همچون باد، پرندگان و درخت و در نهایت برخورد موشک به آن بزرگی با هدفی به آن کوچکی همگی گواه بر توانمندی و دقت بسیار بالای این سامانه پدافندی هستند. کوادکاپتر از جمله تهدیدهای امروزی در میدان نبرد مدرن هستند و گرچه موشک پاتریوت برای آن گران است، اما باید سرنگون شوند.

البته نمونه‌های دیگر موشک پاتریوت نیز در این مدت ارتقا یافتند. برای مثال در سال 2018 موشک‌های +GEM طی یک بروزرسانی به تراشه‌های ساخته شده با فناوری گالیوم نیترید مجهز شدند که عملکرد بسیار بهتری داشته و نتیجتا سبب افزایش دقت و مرگباری موشک می‌شود. رادارها، واحد فرماندهی و کنترل ECS، مجموعه دکل‌های آنتن OE-349 AMG و دیگر اجزا و بخش‌های پاتریوت نیز بروزرسانی دریافت کردند که البته بیشتر نرم افزاری بود. بهینه شدن الگوریتم‌های کشف، شناسایی، دسته بندی، تعقیب، درگیری و... سبب می‌شود سامانه در مقابل تهدیدهای نوین کارآمدی بالای خود را حفظ کرده و اهداف کلاسیک را نیز با موفقیت بیشتری بهتری از بین ببرد.

همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد پاتریوت امکان یکپارچه سازی با دیگر سامانه‌های پدافندی جهت برپایی چتر پدافندی چند لایه را دارد. در طول زمان این قابلیت گسترش نیز یافت. در سال 2020 موشک MSE با دریافت اطلاعات از رادار AN/TPY-2 که مربوط به سامانه پادبالستیک تاد (THAAD) است، یک موشک بالستیک را در بردی بالاتر از حالت استفاده از رادار پاتریوت رهگیری و سرنگون کرد. بدین ترتیب آتشبار تاد می‌تواند با داشتن موشک‌ها پاتریوت، به دفاع پاد بالستیک چند لایه بپردازد و با توجه به اینکه تمامی مراحل کشف تا شلیک توسط واحد فرماندهی و کنترل تاد انجام می‌شود، سرعت عمل بالاتر می‌رود که در بحث دفاع پاد موشکی مهم است.

5858