آمارهای سوخته «مرکز آمار»

به گزارش «دنیای اقتصاد»، گزارشی که به تازگی مرکز آمار ایران از نبض بازار فروش و اجاره مسکن در کشور منتشر کرده است، حاوی آمارهای قدیمی و غیر‌قابل استناد در وضعیت امروز است. میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان مسکونی در معاملات شهر تهران در پایان سال 1400 حول و حوش 35 میلیون تومان بود که این رقم اکنون حتی برای خرید یک واحد آپارتمان سرپا در جنوبی ترین و ارزان ترین مناطق پایتخت نیز کفایت نمی کند. در حال حاضر قیمت پیشنهادی آپارتمان های مسکونی نوساز و کم سن در بازار مسکن محله هایی مثل میدان امام حسین (ع)، دولت آباد، زمزم و... در فایل های موجود عموما بین 45 تا 65 میلیون تومان است. همچنین تازه ترین برآوردها از نبض بازار مسکن تهران که نقش پیشتاز را در تحولات بازار مسکن کشور ایفا می کند، حکایت از آن دارد که میانگین قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در حال حاضر نسبت به پایان سال 1400 تقریبا دو برابر شده است.

با این حال مرکز آمار در صفحه 49 گزارش شاخص های اقتصادی و اجتماعی مرداد 1402 که به تازگی منتشر کرده، یک نمودار میله ای از «نسبت هزینه خالص مسکن به کل هزینه خانوار شهری به تفکیک استان ها» مربوط به سال 1400 را منتشر کرده است. شرایط بازار مسکن تحت‌تاثیر انتظارات تورمی و تورم عمومی بالا در سال 1401 و ماه های سپری شده از سال 1402 به حدی تغییر کرده است که به هیچ وجه با وضعیت سال 1400 قابل مقایسه نیست. 1400 تنها سال تنفس بازار مسکن به لحاظ سطح تورم از ابتدای سال 97 تاکنون بوده و به جز آن سال استثنایی که تغییرات یکساله قیمت مسکن در تهران حول و حوش 20‌درصد بود، در همه سال های دیگر قبل و بعد از 1400 وضعیت کاملا متفاوتی در این بازار چه در تهران و چه در بسیاری از شهرهای پرتقاضای بازار مسکن در کشور حاکم بوده است. انتظاری که از نهاد رسمی انتشار آمار در کشور می رود این است که با حداقل فاصله زمانی، داده های معتبر بازارهای مختلف را استخراج و اطلاعات آن را منتشر کند. طبیعی است مادامی که ارکان سیاستگذاری بخش مسکن اطلاعات به روز و قابل استنادی از تحولات بازار مسکن در اختیار نداشته باشند، نمی‌توانند تصمیمات موثری برای سامان بخشی به این بازار اتخاذ کنند. نسبت هزینه مسکن به کل هزینه خانوارهای شهری در حال حاضر به مراتب بیشتر از ارقامی است که در گزارش اخیر مرکز آمار آمده است اما جای خالی آمار به روز و تازه در این گزارش دست کم در بخش مسکن کاملا مشهود است.

از دیگر آمارهای سوخته مرتبط با بخش مسکن که در این گزارش قید شده است، آمار مربوط به پروانه های ساختمانی کشور (صفحه 121 گزارش) است که مربوط به زمستان 1401 بوده و این در حالی است که عموم شهرداری های کشور و مشخصا شهرداری کلان‌شهری مثل تهران، آمار روزآمد و ماهانه مربوطه از این حوزه را در اختیار دارند و طبعا قابل رجوع از سوی مرکز آمار بوده اما ظاهرا به آن مراجعه نشده است.

همچنین در صفحه 123 اطلاعات قیمت و اجاره مسکن کشور از زمستان 1400 یعنی بیش از پنج فصل گذشته منتشر شده و این در حالی است که ماه هاست فعالان بازار مسکن و کارشناسان چشم انتظار آمارهای جدید و رسمی از تحولات بازار مسکن در تهران و کشور هستند تا بر مبنای آن بتوانند تحلیل دقیق تری از تحولات این بازار داشته باشند. در چنین شرایطی انتشار گزارش های سوخته از سوی نهاد مرجع آمار کشور تامل برانگیز و شاید اعجاب انگیز است.

«دنیای اقتصاد» بارها در ماه های اخیر و به دنبال توقف انتشار گزارش های رسمی ماهانه از تحولات بازار مسکن شهر تهران، تبعات خاموشی چراغ راهنمای بازار مسکن را به شکل متضرر شدن خریداران مصرفی هشدار داده بود. واقعیت این است که انتشار آمارهای سوخته و در دسترس نبودن آمار و اطلاعات متقن و جدید دست برخی ذی‌نفعان رشد قیمت در بازار مسکن نظیر سوداگران و سفته بازان را باز می گذارد که از اطلاعات ناقص به نفع ملتهب کردن بازار استفاده کنند. به عنوان مثال آنها می‌توانند ادعا کنند منطقه ای که آنها در حال فعالیت ملکی در آن هستند در زمره مناطق افزایشی بوده و حتی درباره میزان افزایش قیمت نیز غلو و ادعا کنند که قیمت در این منطقه جهش کرده است. به این ترتیب ابهام درباره وضعیت بازار مسکن با وجود این اظهارنظرهای توصیفی و ناقص می‌تواند به زیان برقراری ثبات در این بازار تمام شود.

• علامت برگشت تورم اولیه مسکن
• انتشار گزارش شاخص‌های کلان اقتصادی و اجتماعی
• تورم اجاره‌بها در دوربرگردان
• مصائب بزرگ شهرهای کوچک
• التهاب مصالح ساختمانی کم شد؟