آیا فعالیت در بورس قماربازی است؟

یکی از سوالاتی که همیشه ذهن افرادی که که از دور بورس را نگاه می کنند این بوده که بورس چیست؟ بورس به چه علتی مهم است و اساسا با وجود ریسک زیاد بورس چرا باید در بورس سرمایه گذاری کرد؟، برخی از افرادی که از دور به فعالان بازار سرمایه نگاه می کنند آنها را افرادی می دانند که زندگی خود را در معرض ریسک قرار داده و شاید این ریسک نتیجه دهد و یا شاید هم نتیجه نداده و این افراد به خاک سیاه بنشینند. عده ای دیگر نیز بورس را معامله ای شرعی ندانسته و به آن قماربازی رسمی می گویند، عده ای هم بورس تهران را محل انباشت رانت ها دانسته و معتقدند تنها افرادی در بورس موفق می شوند که دارای رانت بوده و خبرهای خاصی از یک یا چند نماد به آنان رسیده و در آن سرمایه گذاری کرده اند.

دروغ چرا، من هم قبل از اینکه با بازار سرمایه ایران از نزدیک آشنا باشم همین تصورات بالا را از بورس داشته و معتقد بودم بورس جای افراد خاصی است یا از لحاظ شرعی مشکل دارد، اما برای تحلیل چگونگی بورس باید چند حقیقت از بازار سرمایه ایران را مورد اشاره قرار داد: ابتدا اینکه غیر قابل تحلیل بودن بازار سرمایه ایران و اینکه علم هیچ نقشی در پیشرفت افراد موفق بورسی دارد به هیچ وجه درست نیست، در تمام دنیا و در بورس ایران دو نوع تحلیل از نوع بنیادی و تکنیکال برای بررسی نمادها و وضعیت های آنان مورد استناد قرار می گیرد.

در تحلیل بنیادی با بررسی ترازنامه شرکت که در سامانه کدال وجود دارد و با ارزیابی گزارش های 9 ماهه و سالانه آن نماد، بررسی فروش محصولات، سهامداران عمده، عوامل تاثیرگذار داخلی و خارجی اعم از قیمت نفت، ارز، فلزات اساسی و طلا، ارزنده بودن آن نماد را از لحاظ بنیادی بررسی می کنند که این نوع تحلیل نیازمند تجربه و علم خاصی است که تحلیلگران باید آموزش ببینند.

تحلیل دیگری نیز در بورس وجود دارد به نام تحلیل تکنیکال که با بررسی نمودار ریاضی از جنبه های مختلف یک نماد را مورد بررسی قرار داده و بهترین زمان خرید و فروش را به خریدار سهام یادآوری می کند، از لحاظ علم تکنیکال تمام حقایق در نمودار یک نماد گنجانده شده و قیمت تمام چیزها را نشان داده است. جالب اینجاست که ژاپنی ها و آمریکایی ها سالها قبل این روش را برای بررسی بازارهای مختلف و پیش بینی از زمان بالا رفتن و پایین آمدن قیمت ها استفاده می کردند و هنوز نیز از این روش برای پیش بینی بازار برای آینده استفاده می کنند.

بازار سرمایه از ساعت 9 تا 12و نیم فعال است و بسیاری از افراد فکر می کنند فعالیت حرفه ای در بورس بسیار راحت است، در صورتی که به هیچ وجه اینگونه نیست، بیشتر فعالان بازار تازه از ساعت 12ونیم کار خود را شروع کرده و برخی روزی بیش از 8 ساعت نمادهای مختلف را تحلیل و بررسی می کنند تا برای فعالیت در بازار فردا آماده شوند، یک فعال بورسی حرفه ای فردی است که هم وضعیت بنیادی یک نماد را بررسی کرده و هم وضعیت تکنیکال را بررسی کند، پس تصور اینکه افراد حاضر در بازار سرمایه به راحتی پول در می آورند و تنها با رانت اطلاعاتی نمادی را خرید یا فروش می کنند درست نیست.

برخی گفته اند اینکه فردی بدون زحمت پول در بیاورد اصلا خوب نیست، اما اساسا پول درآوردن در بورس اصلا کار ساده ای نیست و نیاز به تلاش مستمر، علم، تجربه و مسلط بودن بر ذهن و روان دارد.

اما برخی شاید این سوال را بپرسند اگر اینگونه است پس نمی توانیم در این بازار سرمایه گذاری کنیم، پاسخ به این افراد نیز کمک گرفتن از صندوق های سرمایه گذاری است که برای کمک به افرادی است که نمی خواهد به صورت شخصی در بورس حاضر شوند.

سرمایه گذاری و نگاه بلند مدت کلید موفقیت در بورس بوده و بیشتر مردم باید این گزینه را برای فعالیت در بورس انتخاب کنند و نوسان گیری و معاملات روزانه تنها برای فعالان حرفه ای است این نکته ای است که بسیاری از تازه واردان بورسی نمی دانند و پول های خود را در این بازار به باد می دهند.

بازار سرمایه علاوه بر اینکه به سرمایه گذاران بلند مدت خود سود می دهد، بنیه اقتصاد کشور را از راه تقویت سهام شرکت های داخلی، به خدمت گرفتن نقدینگی برای تولید قوی می کند، چقدر از شرکت های بزرگ حاضر در بازار سرمایه از راه تقویت سهام خود توانسته اند کار خود را توسعه داده و افراد بیشتری را به کار دعوت کنند و در پروژه های بین المللی نیز موفق باشند و صادرات ایران را بیشتر کنند.