ادای دین نویسنده ایرانی به رزمندگان تیپ فاطمیون

علی مهر می‌گوید: تیپ فاطمیون و حضور رزمندگان افغانستانی در دفاع از حرم‌های اهلبیت علیهم السلام از آن دست سوژه‌هایی است که بسیار مورد غفلت قرار گرفته است.

علی مهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره علت نگارش کتاب «عکس یادگاری وسط معرکه» گفت: پیشنهاد ابتدایی را ناشر داد؛ اینکه برای نوجوانان رمانی با موضوع مدافعان حرم بنویسم اما اینکه درباره کدام گروه از مدافعان حرم بنویسم و از کدام حرم (سوریه یا عراق) و دیگر موضوعات مرتبط، انتخاب خودم بود.

او در مورد تجربه نوجوان‌نویسی خود نیز گفت: بیشتر کارهایی که نوشتم برای نوجوانان است؛ از «آب برای خیمه‌ها» و «قالیچه حضرت رضا علیه‌السلام» تا «موقعیت سردار ملات».

این نویسنده در پاسخ به این سؤال که «گفتن از مدافعان حرم که موضوعی مهم و تأمل‌برانگیز است و البته حساسیت‌ها و نگاه‌های متفاوتی نیز درباره آن‌ها در جامعه وجود دارد، به خودیِ خود می‌تواند کار سختی باشد. برای نوجوانان، گفتن از آن‌ها چه تجربه‌ای برای شما بود؟» بیان کرد: درباره تأمل‌برانگیز و حساس بودن هم بد نیست به مطلبی اشاره کنم که سختی کار را دوچندان می‌کند. از همان ابتدا تصمیمم این بود که قالب طنز را در این موضوع امتحان یا به عبارت درست‌تر زورآزمایی کنم. جنگ، سوریه، مدافعان حرم آن هم از نوع فاطمیون، گروه‌های تکفیری و طنز؛ فکر کردن به آن هم سخت است چه برسد به انجامش. البته این را که تا چه حد موفق شدم، مخاطب باید بگوید. تجربه خوبی بود؛ گرچه فهمیدم جا برای کار در این موضوع بسیار بسیار زیاد است.

علی مهر به گروه سنی مناسب برای مطالعه این کتاب اشاره کرد: شاید با توجه به دغدغه‌های شخصیت‌های داستان، نوجوانان دوره دبیرستان بهتر بتوانند با اثر ارتباط برقرار کنند.

او درخصوص اینکه از چه تکنیک‌ها و شیوه‌هایی استفاده کرده یا از کدام موارد پرهیز کرده است تا وقایع بزرگ‌سالانه داستانش متناسب با دنیای نوجوانان باشد، توضیح داد: با اینکه جنگ خیلی بی‌رحم است و در زمانه ما بی‌رحم‌تر هم شده ولی موضوعی است هم برای بزرگ‌سال هم برای نوجوان و حتی برای کودک و تنها نوع نگاه نویسنده است که مخاطبان بزرگ‌سال و کودک و نوجوان را از هم متمایز می‌کند. در رمان «عکس یادگاری وسط معرکه» هم نگاه نویسنده است که مخاطب، شخصیت‌های داستان، دغدغه‌ها و نوع برخورد با پیرامون‌شان و نثری را که بتواند بین جهان داستان این کتاب و مخاطب پل بزند، انتخاب می‌کند.

این نویسنده درباره علت انتخاب موضوع تیپ فاطمیون و حضور رزمندگان افغانستانی در جنگ با داعش (گروه‌های تکفیری) گفت: تیپ فاطمیون و حضور رزمندگان افغانستانی در دفاع از حرم‌های اهلبیت علیهم السلام از آن دست سوژه‌هایی است که بسیار مورد غفلت قرار گرفته است؛ مثل بسیاری از سوژه‌های دیگر که از ابتدای انقلاب که به نظر من تاریخ روی دور تند قرار گرفت، مورد غفلت واقع شدند. تعدادی خاطره از این رزمندگان به رشته تحریر در آمده و به بازار کتاب هم راه یافته ولی هیچ تاریخی بدون آمیختن با هنر ماندگار نیست (نقل به مضمون از فرمایشات مقام معظم رهبری)؛ این در حالی است که دفاع رزمندگان افغانستانی مدافع حرم از زمان دفاع مقدس هشت‌ساله و دفاع از حرم ایران در کنار رزمندگان ایرانی شروع شده بود. این موضوع‌ها و غفلت‌ها دغدغه من بود تا اینکه پیشنهاد نوشتن از مدافعان حرم فرصتی شد برای اینکه با گرفتن یک «عکس یادگاری وسط معرکه»، ادای دینی کنم به این رزمندگان.

نویسنده کتاب «عکس یادگاری وسط معرکه» درخصوص استقبال کم نوجوانان امروز از رمان‌های نوجوان با موضوع شهدا و مدافعان حرم بیان کرد: مهم‌ترین علت عدم استقبال نوجوانان امروزی از چنین سوژه‌هایی، نبودن نگاه و حرف تازه در این کارهاست. تکرار ملال‌آور داستان‌هایی که برای همه آشناست، نه‌تنها جاذبه‌ای ندارد بلکه دافعه ایجاد می‌کند. وظیفه نویسنده این است که پنجره‌ای نو به روی خواننده باز کند وگرنه چیزی که هم نویسنده می‌داند و هم خواننده و نویسنده هم با دم‌دست‌ترین ابزار و عناصر داستانی آن را ارائه می‌دهد، چه لطفی دارد؟ اینکه نوجوان از خواندن برخی موضوعات استقبال نمی‌کند برای این است که حس می‌کند از خواندن آن، مطلب تازه‌ای گیرش نمی‌آید. تکرار همان چیزهایی که در کتاب‌های قبل خوانده است.

«اگر شما امروز نه در این سن بلکه یک نوجوان بودید، دوست داشتید نویسندگان ایرانی داستان‌های مقاومت و جنگ و شهدا را چطور بنویسند تا جذاب‌تر باشد؟»، علی مهر در این‌باره گفت: ما سوژه کار نشده یا کمترکارشده کم نداریم؛ برای مثال همین لشکر فاطمیون که خدمت‌تان گفتم. چند داستان و رمان با موضوع آن‌ها در دفاع از حرم و جبهه مقاومت برای نوجوانان نوشته شده. من سراغ ندارم. اگر من نوجوان بودم دوست داشتم نویسندگان، تنبلی را کنار بگذارند و فقط از موضوع‌های دم‌دستی و زیادکارشده استفاده نکنند.

گفتنی است، کتاب «عکس یادگاری وسط معرکه» به قلم علی مهر، رمانی نوجوان است که انتشارات خط مقدم آن را در 227 صفحه و بهای 390 هزار تومان منتشر کرده است.