ارائه 28 خدمت در پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی
رئیس مرکز آمار و فناوری قوه قضاییه گفت: فناوریهای نوین سرعت رسیدگی به پرونده‌ها را افزایش داده است.
در بخشی از حکم انتصاب حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای به ریاست قوه قضاییه، رهبر معظم انقلاب گسترش فناوریهای نوین را مورد تاکید قرار دادند. ایشان در بخشی از این حکم گسترش فناوریهای نوین و تضمین دستیابی آسان و رایگان مردم به خدمات قضایی را مورد تاکید قرار دادند.
همچنین در بخش دیگری از حکم انتصاب رئیس قوه قضاییه ادامه رویکرد تحولی و اجرای سند تحول موجود با اهتمام ویژه مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفت. علاوه بر این رهبر معظم انقلاب سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه را در شهریور ماه سال گذشته ابلاغ کردند و موضوع روزآمد سازی سند تحول قضایی و اجرای آن را بار دیگر مورد تاکید قرار دادند و بر هوشمندسازی فرایند‌ها و بهره‌گیری از فناوریهای نوین در ارائه خدمات قضایی تاکید ویژه‌ای داشتند. در سند تحول قضایی که یکی از مهمترین و به روزترین و متعالی‌ترین سند‌های کشور است توجه به گسترش فناوریهای نوین و دسترسی بیشتر مردم به عدالت مورد تاکید ویژه قرار گرفته است. این سندکه با بهره‌گیری از دیدگاه و نظر متخصصان و صاحب نظران نگاشته شده بر مبنای اصول قانون اساسی سیاست‌های کلی نظام و بیانات رهبر معظم انقلاب استوار شده است.
محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با بیان اینکه توجه به راهبرد و سیاست‌های اصلی نظام در اولویت سیاست‌ها و اقدامات مرکز آمار وفناوری اطلاعات قوه قضاییه قرار دارد گفت: در سال گذشته نیز اقدامات فراوانی در این خصوص صورت گرفت و بخش اعظمی از اقدامات ما در این خصوص بوده است. مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه اقدامات فراوانی در زمینه استفاده از فناوریهای نوین و فرآیند‌هایی که منتج به کاهش اطاله دادرسی می‌شود انجام داده است. ده‌ها سامانه در این راستا توسعه پیدا کرده است.
ارائه 28 خدمت در پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی / دریافت روزانه بیش از 100 هزار خدمت در پنجره واحد خدمات
محمد کاظمی فرد در ادامه با اشاره به پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی گفت: در سال گذشته در راستای اجرای سند تحول قضایی و اجرای تکلیف قانون بودجه سال 1401 زودتر از مهلت قانونی پنجره واحد خدمات الکترونیکی قوه‌قضاییه راه‌اندازی‌شد. این اقدام با هدف یکپارچه سازی و جلوگیری از سردرگمی کاربران و خدمات گیرندگان صورت پذیرفت. ابلاغ الکترونیک قضایی، اطلاع رسانی پرونده، سامانه ثنا، گواهی عدم سوء پیشینه، نوبت دهی برای واحد‌های قضایی، نوبت دهی برای سازمان پزشکی قانونی، قرارداد‌های وکالت، سامانه استعلام محکومیت‌های مالی، استعلام مدارک قضایی، وضعیت وکیل و کارشناس، دادخواست بدوی دیوان عدالت اداری، دادخواست تجدیدنظرخواهی دیوان عدالت اداری، سامانه سامع، ثبت من و موارد دیگر در پنجره واحد الکترونیک خدمات قضایی به آدرس MY.ADLIRAN.IR با ورودی شناسه قضایی ثنا در پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی قرار گرفته است. رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با اشاره به استقبال چشمگیر مردم از پنجره واحد الکترونیک قوه قضاییه گفت: روزانه بیش از 50 هزار نفر وارد پنجره واحد الکترونیک قوه قضاییه می‌شوند و بیش از 100 هزار خدمت دریافت می‌کنند.
30 استعلام برخط در اختیار قضات سراسر کشور
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در ادامه موضوع استعلامات برخط و نقش آن را در سرعت دهی به امور فرایند‌های قضایی مورد توجه قرار داد و گفت: در گذشته استعلامات به صورت سنتی و دستی انجام می‌شد. این فرایند با چالش‌ها و مشکلاتی همراه بود و باعث طولانی شدن فرایند رسیدگی می‌شد. خوشبختانه استفاده از فناوری اطلاعات و فناوریهای نوین باعث سرعت دهی در امور شده است. علاوه بر این ضریب خطا‌ها را نیز از بین برده است. در گذشته امکان داشت استعلامی مخدوش یا به مقصد نرسد، اما امروزه ما از تمام فرایند‌ها آگاه هستیم، تمهیداتی اندیشیده‌ایم تا خطاهابه کمترین حد امکان برسد. در حال حاضر استعلامات بر خط قضات با 30استعلام نقش مهمی در فرایند امور قضایی ایفا می‌کند. استعلام‌های مربوط به شاغل بودن، استعلام‌های مرتبط با چک، استعلام‌های مربوط به اسناد الکترونیکی و استعلام‌های مرتبط با هویت افراد برخی از استعلام‌های برخط است که جزو این 30مورد قرار می‌گیرد.
167 میلیون تبادل اطلاعات برخط
محمد کاظمی فرد در ادامه با بیان اینکه استعلام‌های برخط قضات تنها استعلام‌های قوه قضاییه نیست بلکه بخشی از این فرایند است گفت: تشکیلاتی را به عنوان اداره تعاملات سازمانی در مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه راه اندازی کردیم. با اقدامات و تلاش‌ها صورت گرفته در حال حاضر 83 دستگاه اجرایی و نهاد حاکمیتی به صورت برخط از قوه قضاییه وب سرویس متفاوتی دریافت می‌کنند و بیش از 167 میلیون تبادل الکترونیکی در این مرکز میان قوه‌قضاییه و این دستگاه‌ها به ثبت رسیده است و این موضوع نقش مهمی در ارائه خدمات به مردم دارد. سرعت دهی به امور مردم از ویژگی‌های است که این تعاملات و تبادلات فراهم کرده است. اجرای آیین نامه جدید دفاتر خدمات الکترونیک قضایی / برگزاری آزمون دفاتر خدمات رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه درادامه تصویب آیین نامه جدید دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را مورد توجه قرارداد و گفت: آیین نامه اجرایی دفاتر و کانون خدمات الکترونیک قضایی مرداد ماه سال گذشته به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید. محمد کاظمی‌فرد با بیان اینکه از صدور مجوز دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی به علت اصلاح برخی مقوله‌ها متوقف شده بود گفت: نوع پذیرش، بازرسی و نظارت از موضوعات مهمی بود که باید اصلاح می‌شد تا خدمات با کیفیت‌تری به مردم ارائه شود. در آیین نامه جدید دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صدور مجوز همراه با فراخوان و آزمون است. یکی از انتقاداتی که در گذشته به صدور مجوز دفاتر خدمات الکترونیکی می‌شد با اجرای آزمون پاسخ داده شد. در آیین نامه جدید بحث شفافیت نیز به صورت کامل دیده شده است. رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه ادامه داد: بر اساس بند الف ماده 47 این آیین نامه، مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه اقدام به برگزاری آزمون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی کرد. این آزمون در 24 آذرماه سال گذشته برگزارشد و 13 هزار و 900 نفر در این آزمون شرکت کردند. بیش از 3 میلیون استعلام برخط قضات اجرای احکام در سال گذشته فقط در سامانه سهام رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در ادامه با بیان اینکه یکی دیگر از اقداماتمان در زمینه استعلام‌های برخط، ایجاد سامانه سهام یا همان سامانه هوشمند استعلامات مالی است که نقش مهمی در کاهش اطاله دادرسی و تسریع اجرای احکام دارد. محمد کاظمی‌فرد با تاکید بر اینکه سامانه سهام با بهره‌گیری از فناوریهای روز دنیا 4 استعلام موثر در پرونده‌های قضایی یعنی حساب بانکی، بورس، پلاک انتظامی و پلاک ثبتی را به صورت برخط و آنلاین در اختیار قضات اجرای احکام دادگستری‌های سراسر کشور قرار می‌دهد تا آنان با بهره گیری از این سامانه بتوانند خدمات با کیفیت تری به مردم ارائه دهند گفت: در سامانه هوشمند استعلامات مالی دسترسی به اطلاعات صرفاً در مورد اشخاص و میزان مال یا مبلغ پرونده مجاز بوده است و در صورت کافی بودن اموال توقیف شده نمی‌توان استعلام دیگری انجام داد. همچنین حریم خصوصی افراد در این سامانه مورد توجه جدی قرار گرفته است. رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با بیان اینکه در سال گذشته 3 میلیون استعلام برخط توسط قضات اجرای احکام با استفاده از این سامانه صورت گرفته است گفت: 4 استعلام موثر این سامانه یعنی حساب بانکی، بورس، پلاک ثبتی و پلاک انتظامی نقش مهمی در کاهش اطاله دادرسی دارد. توسعه خودکاربری‌ها در اولویت قراردارد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در ادامه خودکاربری‌ها را مورد توجه قرار داد و گفت: یکی از سیاست‌های قوه قضاییه توسعه خودکاربری‌ها و انجام امور توسط خود مردم است. در خودکاربری‌ها ارائه خدمات آسان و ارزان مورد توجه ویژه قرار دارد. مرکز آمار نیز تمام تلاش را برای اجرای این موضوع بکار گرفته است و اقدامات فراوانی انجام داده است. کاظمی‌فرد در ادامه افزود: خودکاربری وکلا، خود کاربری کارشناسان رسمی، خود کاربری نمایندگان حقوقی دستگاه‌های اجرایی کشور، خود کاربری دیوان عدلت اداری، خودکاربری قرار داد الکترونیک وکالت، خود کاربری نوبت دهی الکترونیک، خودکاربری دریافت گواهی عدم سوء پیشینه و دریافت شناسه قضایی ثنا ارائه می‌شوند؛ بنابراین کاربران حرفه‌ای قوه قضاییه مانند وکلا، نمایندگان حقوقی دستگاه‌های اجرای و کارشناسان کلیه کار‌های خود با قوه قضاییه را بدون نیاز به مراجعه حضوری میتوانند انجام دهند. برنامه دستگاه قضایی این است که مواردی که فاقد پیچیدگی حقوقی است را به تدریج خود مردم واگذار کند. اتقان آرای قضایی با بهره گیری از فناوریهای نوین رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در ادامه موضوع اتقان آرای قضایی را مورد توجه قرار داد و گفت: یکی از موضوعات بسیار مهم در قوه قضاییه اتقان آرای قضایی است. اتقان آرای قضایی که مورد تاکید مقامات عالی نظام است در سند تحول قضایی نیز مورد توجه ویژه قرار گرفته است. همچنین در برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نیز بر موضوع اتقان آرای قضایی تاکید شده است. محمد کاظمی فرد در ادامه افزود: استفاده از فناوریهای نوین و هوشمند و نقش آن در اتقان آرای قضایی بسیار مهم است. یکی از چالش‌های فرآیند رسیدگی که در سند تحول قضایی به آن اشاره شده است و در بیانات مقام معظم رهبری در هفته قوه قضاییه سال گذشته نیز آمده است غیرمتقن بودن برخی از آراء و تصمیمات قضایی است؛ یکی از راهبرد‌های سند تحول قضایی برای حل آن استفاده از فناوریهای نوین و هوشمند در فرایند صدور آرا و تصمیمات قضایی است. با همین رویکرد مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در خصوص اتقان آرا قضایی اقدامات گوناگونی انجام داده است. سامانه آرای قضایی، دستیار هوشمند قضایی، سامانه ارجاع هوشمند به کارشناس، سامانه شهود و مطلعین، بررسی برخط ادعای اعسار افراد، سامانه دسترسی قضات به استعلامات برخط، سامانه هوشمند استعلامات مالی برخی از اقدامات مرکز آمار وفناوری اطلاعات در خصوص متقن شدن آرای قضایی است.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حقوقی قضایی