از ارزیابی روسای دانشگاه‌ها با شاخص‌های جدید نظارتی تا آیین نامه انگیزشی ویژه اساتید
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس حدود 14 ماه است که محمدعلی زلفی گل با رای تایید نمایندگان مجلس بر صندلی وزارت علوم دولت سیزدهم تکیه زده، این استاد تمام رشته شیمی عالی از بدو ورودش به وزاتخانه پرپیچ و خم علوم تحولاتی را ایجاد کرده است که شاید مهم‌ترین آن را بتوان تغییر ساختار وزارتخانه و اضافه کردن معاونت فناوری باشد، معاونتی که به گفته زلفی گل جایش در این وزارتخانه خالی بود.
مجالی می‌یابم تا در فرصتی محدود در طبقه 16 وزارت علوم با وی به گفت‌وگو بنشینم، در بدو ورود به اتاق وزیر، دانشجوی معلولی را می‌بینم که با وی در حال گفت‌وگو است، دانشجو از مشکلاتش می‌گفت و مسائلی که این دسته از دانشجویان دارند. او که با بدرقه زلفی گل از اتاق خارج می‌شود، نگاهم گره می‌خورد به تابلویی که بالای میز وزیر نصب شده و روی آن نوشته شده «این میز نیز بگذرد»، زلفی گل برروی مبل مغزپسته‌ای روبه‌روی میزش که می‌نشیند، گفت‌وگوی ما هم سرمی‌گیرد.
در این گفت‌وگو زلفی گل از دغدغه‌هایش در وزارت علوم گفت و از اقداماتی که در دست بررسی دارد. خبر از تصویب آیین‌نامه انگیزشی جدید اساتید هم داد و تاکید کرد که براساس این آیین‌نامه پایه‌های تشویقی ویژه‌ای به اساتیدی که در جنبه‌های مختلف فعالیت ویژه دارند، اختصاص می‌یابد.
وی در این گفت‌وگو از تغییراتی که برای مثلث آموزش عالی درنظر گرفته شده گفت و تاکید کرد که باید در راس این مثلث تغییراتی ایجاد شود که آموزش‌های نظری را هم مهارت محور کنیم، تا افرادی که فارغ التحصیل می‌شوند، بتوانند خودشان در راستای کارآفرینی و اثربخشی فعالیت کنند.
زلفی گل از طراحی شاخص‌های نظارت مداوم بر عملکرد دانشگاه‌ها هم خبر داد و تاکید کرد که این شاخص‌ها به دانشگاه‌ها ارسال شده و از این پس روسای دانشگاه‌ها بر اساس این شاخص‌ها رصد و ارزیابی می‌شوند.
* احصای مشکلات دانشجویان معلول
فارس: با توجه به حضور این دانشجوی عزیز در اتاقتان، چه برنامه‌ای برای دانشجویان معلول دارید؟
زلفی‌گل: تلاش می‌کنیم تا در اولین فرصت نامه‌ای به دانشگاه‌ها ارسال و لیست دانشجوهای دارای معلولیت را دریافت کنیم، الان آمار دقیقی از این عزیزان نداریم.
این دانشجوها فرزندان ما هستند، اطلاعات آنها را دریافت می‌کنیم و مشکلاتشان را بررسی می‌کنیم تا بتوانیم حتی‌المقدور برطرف کنیم، این عزیزان با توجه به هوش و استعدادی که دارند باید بتوانند با فراغ بال تحصیل کنند و ما هم تلاش می‌کنیم مشکلاتشان را به حداقل برسانیم.
فارس: مباحثی درباره تقسیم‌بندی رشته‌های تحصیلی به 2 گروه رشته‌های علوم نظری و رشته‌های علوم عملی مطرح شده است، دلیل این تقسیم‌بندی و برنامه‌های در راستای آن چیست؟
زلفی گل: به طور کلی 2 نوع آموزش داریم، آموزش‌های نظری و آموزش‌های مهارتی، یک سری از آموزش‌ها مهارتی هستند و هدف این آموزش‌ها فارغ‌التحصیلاتی با مهارت‌های ویژه است، این افراد پنجه توانمندی خواهند داشت و به عبارتی دست به آچار و مرد عملیاتی هستند، از سوی دیگر آموزش‌هایی هم نظری هستند که قسمت عمده مباحث آن آشنایی با نظریات علمی جدید است.
مثلثی را درنظر بگیرید با عناوین یاد دهنده، یاد گیرنده و محتوا، ما تصمیم داریم در راس این مثلث تغییراتی را ایجاد کنیم که آموزش‌های نظری را هم مهارت محور کنیم، تا افرادی که فارغ التحصیل می‌شوند، بتوانند خودشان در راستای کارآفرینی و اثربخشی فعالیت کنند و عملیاتی باشند.
تلاش داریم دراین دوره با تغیراتی که در دست اجراست، فارغ التحصیلان کارآمدتری داشته باشیم.
مثلثی را درنظر بگیرید با عناوین یاد دهنده، یاد گیرنده و محتوا، ما تصمیم داریم در راس این مثلث تغییراتی را ایجاد کنیم که آموزش‌های نظری را هم مهارت محور کنیم، تا افرادی که فارغ التحصیل می‌شوند، بتوانند خودشان در راستای کارآفرینی و اثربخشی فعالیت کنند و عملیاتی باشند.
در این برنامه‌ریزی نوع رویکرد فارغ‌التحصیلان دانشگاه هم تغییر می‌کند، بر این اساس افرادی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند دیگر حتما این انتظار را ندارند که پشت میزنشین شوند، با این برنامه‌ریزی فارغ‌التحصیلان مهارت محور می‌شوند و بعد از فارغ‌التحصیلی در حوزه تخصصی خودشان فعالیت می‌کنند و وارد بازار کار می‌شوند.
با این روش دانشجوی رشته کشاورزی ما بعد از دانشگاه به کار کشاورزی می‌پردازد، دانشجوی رشته‌های مرتبط با صنایع وارد صنایع خصوصی شده و در این صنایع فعال می‌شوند. جامعه ما به افرادی نیاز دارد که فقط با مباحث نظری آشنا نباشند، بلکه بتوانند به صورت مهارتی کار کنند و مهارت لازم در رشته تحصیلی خودشان را داشته باشند.
این هدف نیازمند تغییراتی در محتوی درس‌ها، نگرش یاددهنده و یادگیرنده دارد، ما برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا می‌توانیم پذیرش ویژه داشته باشیم. در جذب تعدادی از دانشجوها اعلام کنیم آنهایی که دوست دارند رساله و پایان نامه دکترایشان در راستای نیازهای کشور باشد، اینجا ثبت‌نام کنند و یک سری هم در راستای تحقیقات بنیادی گزینش شوند.
تحقیقات بنیادی بیشتر به تولید علم و نظریه برمی‌گردد اما تحقیقات کاربردی بیشتر در راستای نیازهای جامعه است. به هر حال این نیاز به تغییر رویکرد دارد که فارغ التحصیلان دانشگاه های ما به گونه ای باشند که علاقه داشته باشند وارد بخش خصوصی شوند، علاقه داشته باشند کارآفرینی کنند و جرات ریسک کردن داشته باشند.
دانشجوها باید مهارت های لازم رشته و تخصص خودشان را داشته باشند، اینها جزو رویکردهای ماست و به امید خدا اجرایی می‌شود.
* آغاز پذیرش دانشجوی رشته کارشناسی ارشد حرفهای
فارس: مقطع کارشناسی ارشد حرفهای که زمزمه آن در این روزها شنیده می‌شود هم در همین راستاست؟
زلفی گل: بله در همین راستاست. یک مورد آن هم که مرتبط با قوه قضائیه است و قوه قضائیه پیشنهاد داده بود، تصویب شده است.
این دانشجوها افرادی هستند که یک مهارت خاص آموزش می‌بینند و در آن رشته و مهارت فردی متبحر و ماهر می‌شوند.
فارس: مثل فارغ التحصیلان دانشگاه‌های علمی کاربردی و فنی حرفهای؟
زلفی گل: بله تقریبا، اما با سطح بالاتر.
فارس: یعنی دانشگاه برای فارغ التحصیلی از این دانشجوها مقاله علمی نمی‌خواهد بلکه یک دستاورد عملی و اجرایی می‌خواهد؟
زلفی گل: بله البته تناقضی ندارد و دانشجوها می‌توانند هر دو را داشته باشند اما بیشتر بحث این دوره‌ها مهارتی است و مهارت‌محور بودن آن بیشتر برایمان مهم است.
فارس: از روزهای اول وزارت بحثی مطرح کردید در زمینه نظارت مداوم بر عملکرد دانشگاه‌ها، این موضوع به کجا رسید و در چه مرحله‌ای از اجراست؟
زلفی گل: شاخص‌های نظارت مداوم بر عملکرد دانشگاه‌ها طراحی و به دانشگاه‌ها ارسال شده است، از این پس مدیران دانشگاه‌ها بر اساس این شاخص‌ها رصد و ارزیابی می‌شوند.
شاخص‌های نظارت مداوم بر عملکرد دانشگاه‌ها طراحی و به دانشگاه‌ها ارسال شده است، از این پس مدیران دانشگاه‌ها بر اساس این شاخص‌ها رصد و ارزیابی می‌شوند.
فارس: یکی از برنامه‌های مطرح شده از سوی شما آیین نامه انگیزشی اساتید بود، این آیین‌نامه به کجا رسیده و کی اجرایی می‌شود؟
زلفی گل: حدود 11 ماه روی این آیین‌نامه کار شد و الان نهایی شده و برای ویرایش در دفتر حقوقی وزارت علوم است و به زودی اجرایی می‌شود.
فارس: مضمون این آیین‌نامه چه مواردی را دربر می‌گیرد؟
زلفی گل: براساس این آیین‌نامه پایه‌های تشویقی ویژه‌ای به اساتیدی که در جنبه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و کار شاخصی انجام می‌دهند، درنظر گرفته می شود، مثلا استادی شرکت دانش بنیان راه اندازی می‌کند یا استادی محصول حاصل از دانش دانشگاه را تجاری می‌کند یا استادی نظریه یا مقاله خاصی ارایه می دهد یا در رشته‌های ورزشی تیم دانشجویی ما را قهرمان ملی و بین المللی می کند یا استادی که با ارایه طرحی مشکلی از کشور را برطرف می کند، انواع و اقسام موارد را در این آیین‌نامه دیده‌ایم.
فارس: این همان آیین‌نامه افزایش حقوق اساتید نیست؟
زلفی گل: این آیین‌نامه می‌تواند باعث افزایش حقوق هم بشود، آیین‌نامه‌ای برای ایجاد نظام انگیزشی جدید اساتید است.
تاکید دولت سیزدهم بر افزایش بهره وری در آموزش عالی، اعتماد به دانشگاه ها و تاکید بر برنامه ریزی برای ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه و استفاده از دانشگاهیان به عنوان اتاق فکر برای مسوولان کشور است.
درصدی از درآمد ناخالص ملی که در برنامه توسعه ششم باید صرف پژوهش می‌شد، نشده، زیر ساخت‌هایی که باید ایجاد می‌شد، بعضا انجام نشده است و پروژه های عمرانی که باید به موقع تکمیل می شد و سرانه فضای آموزشی، پژوهشی و فناوری دانشجویان را افزایش می‌داد نیز افزایش نیافته است.
* تحقق اهداف موجود در نقشه علمی کشور عظم فرابخشی می‌خواهد
فارس: برنامه‌های وزارت علوم برای رسیدن به اهداف نقشه جامع علمی کشورچیست و در این راستا در مدت فعالیت شما در این وزارتخانه چه اقداماتی صورت پذیرفته است؟
زلفی گل: براساس مطالعات نقشه جامع علمی کشور اولویت هایی را برای وزارت علوم درنظر گرفتیم که این اولویت ها مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری، آموزش، پژوهش و برونداد هدفمند، نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری، شاگرد، فناور و نوآور پروری و تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است.
برای محقق شدن این اولویت‌ها برنامه‌هایی را در دستور کار قرار دادیم و اعلام کردیم که این برنامه‌ها هم در برنامه تحولی دولت آمده و هم در برنامه‌ای که به مجلس شورای اسلامی دادم، اما تحقق اهداف موجود در نقشه علمی کشور یک عظم فرابخشی می‌خواهد.
فارس: بیشتر توضیح می‌دهید؟
زلفی گل: برایتان مثال می‌زنم، درصدی از درآمد ناخالص ملی که در برنامه توسعه ششم باید صرف پژوهش می‌شد، نشده یا زیر ساخت‌هایی که باید ایجاد می شد، بعضا انجام نشده است و پروژه های عمرانی که باید به موقع تکمیل می شد و سرانه فضای آموزشی، پژوهشی و فناوری دانشجویان را افزایش می‌داد، افزایش نیافته اما خوشبختانه با سفرهای ریاست جمهوری به استان های مختلف کشور و مصوبات این سفرها و اجرایی شدن آن این دغدغه برای آموزش عالی رفع خواهد شد.
در این سفرها همچنین مصوب شده که اعتبارات لازم برای پروژه های نیمه تمام موسسات آموزش عالی که بالای 50 درصد پیشرفت فیزیکی دارند، پیش بینی شود، با تخصیص این اعتبارات ما در سال های آینده شاهد افزایش سرانه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و خدماتی برای دانشجویان خواهیم بود.
* ضمن رعایت قوانین باید حرف دانشجویان شنیده شود
فارس: و اما اتفاقات شریف، درباره روزی که در دانشگاه شریف بودید، می‌گویید؟
زلفی گل: من نهایت تشکر را از رؤسای دانشگاه‌ها در مدیریت حوادث اخیر را دارم. من این شرایط را در سال 88 خودم در دانشگاه تجربه کرده‌ام و با سختی کار روسای دانشگاه‌ها آشنا هستم، من معتقدم که ضمن رعایت قوانین باید حرف دانشجویان شنیده شود، در حادثه دانشگاه شریف شخصاً به دانشگاه رفتم و صحبت‌های دانشجویان را شنیدم.
فضای دانشگاه، فضای مقدس تحصیل علم و دانش و معرفت است و هرگز نباید دستخوش آشوب، اغتشاش و نا‌امنی شود، در دانشگاه‌ها ظرفیت‌های خوبی برای بیان نظرات و عقاید وجود دارد که کرسی‌های آزاد اندیشی و تریبون‌های آزاد نمونه‌های آن هستند.
آن شب برخی ازدانشجوها با احساسات پاک و برخی هم با هیجان صحبت می‌کردند، باید مسوولان و اساتید با دانشجوها گفت‌وگوی بیشتری داشته باشند، باید حرفهای دانشجوها شنیده شود، دانشجوها فرزندان ما هستند و ما نسبت به آنها مسئولیت داریم. باید شرایط کشور و اتفاقاتی که در آن رخ می‌دهد را برای دانشجویان تبیین کنیم.
فضای دانشگاه، فضای مقدس تحصیل علم و دانش و معرفت است و هرگز نباید دستخوش آشوب، اغتشاش و نا‌امنی شود، در دانشگاه‌ها ظرفیت‌های خوبی برای بیان نظرات و عقاید وجود دارد که کرسی‌های آزاد اندیشی و تریبون‌های آزاد نمونه‌های آن هستند. دانشجوها و اساتید می‌توانند در این فضا بدون هیچ مشکلی صحبت و نظرات و عقاید خود را بیان کنند. اساتید باید توجه داشته باشند که این جوانان سرمایه‌های ارزشمند جامعه و آینده‌سازان کشور هستند و ما باید تمام و کمال از آنان حفاظت و صیانت کنیم.
فارس: و سخن آخر.
زلفی گل: من سخت اعتقاد دارم که خداوند به هر انسانی یک توانایی منحصر به فرد داده است، اینطور نیست که به فردی توانایی داده و به دیگری نداده باشد، مهم این است که برای آن انسان محیط و شرایط مهیا باشد و آن فرد هم روان شناسی خودش را بشناسد و طوری مدیریت کند که بتواند آن توانایی های منحصر به فرد خودش را کشف و از آنها به بهترین روش استفاده کند.
آرزوی جوانان نباید کوچک باشد، وقتی آرزوی افراد بزرگ باشد به اندازه آرزوهایشان هم تلاش می‌کنند، می‌گویند یا باید به اندازه آرزوهایتان تلاش کنید یا به اندازه تلاش‌هایتان آرزو کنید. خداوند قدرت مطلق، علم مطلق، ثروت مطق و امنیت مطلق است، از خداوند چیز کم نخواهیم.
پایان پیام /
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنیدوزارت علوم تحقیقات و فناوری
محمدعلی زلفی گل
کارناسی ارشد مهارتی این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است
