از نداشتن کد رشته صنایع دستی تا تعطیلی دو ساله موزه عروسک‌های تاجمیر / ضربه تورهای غیرمجاز به گردشگری

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خاورستان، جمعی از فعالان عرصه گردشگری و صنایع دستی شهرستان های بیرجند و خوسف با نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی دیدار کردند.

احمد کاشانی مدیرعامل شرکت آسیاپرواز در این دیدار، با اشاره به سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی، اظهارکرد: به نظر بنده آیت الله رئیسی اولین رئیس جمهوری بود که به صورت مستقیم بر موضوع اقتصاد گردشگری و لزوم فعال شدن آن اشاره و تاکید کرد. که این موضوع برای فعالان این حوزه امیدبخش بود. اما به یاد ندارم که رئیس جمهور دوره های قبلی چنین اشاره مستقیمی داشته باشند.

وی افزود: ایشان همچنین بر ظرفیت کویر هم تاکید کردند و به وزیر کشور دستور دادند که در این خصوص برنامه ریزی شود.

مدیرعامل شرکت آسیاپرواز گفت: یکی از تاکیدات رئیس جمهور، دنبال کردن پروژه های نیمه فعال در استان بود که باید یادآور شد که در حوزه گردشگری و صنایع دستی هم پرژه های نیمه فعال زیادی در استان وجود دارد که به دلیل کرونا ادامه دار شده است.

همه بافت های تاریخی تعطیل است

کاشانی گفت: یکی از درخواست های فعالان حوزه گردشگری و صنایع دستی این است که اگر مسئولان در سفر به استان وقت اضافه ای داشته باشند، این وقت را به حوزه گردشگری اختصاص دهند تا از بافت های تاریخی استان بازدید و با فرهنگ مردم آشنا شوند.

وی افزود: در حوزه گردشگری شهری بیرجند و خوسف، ظرفیت های فراوانی وجود دارد که با یک گشت دو ساعته در بافت تاریخی بی نظیر و فوق العاده بیرجند، می توان چکیده فرهنگ و تاریخ و مذهب مردم را برای گردشگر بیان کرد. البته اکنون تقریبا همه بافت های تاریخی که در اختیار افراد حقیقی و حقوقی است، بسته و تعطیل است. حتی خانه ای که قبلا با اعتبار دو میلیارد تومان توسط میراث فرهنگی تعمیر شده، اکنون در اختیار یکی از آشنایان آقایان مسئول است که همیشه هم در آن بسته است و او حاضر به بازکردن آن نیست.

خانم ذاکریان از فعالان رشته پارچه بافی روستای خراشاد نیز در این دیدار، گفت: بنده از سال 1383 فعالیت خود در روستای خراشاد را شروع کردم و به دلیل خشکسالی در روستاها، به همراه بانوان این روستا، توانستیم پارچه بافی سنتی را احیا کنیم.

وی افزود: به دلیل برگزاری نمایشگاه های متعدد در سطح کشور، خوشبختانه روستای خراشاد دیده و جهانی شد. ایجاد جمعه بازار در روستای خراشاد هم باعث مراجعه بیشتر مردم به این روستا شد خود مردم توانستند برای صنایع دستی شان، بازاریابی و بازار فروش پیدا کنند. این موضوع هم ملی شدن روستا و ایجاد خانه های بومگردی را در پی داشت.

این هنرمند صنایع دستی با بیان اینکه اکنون هم انرژی خود را برای ایجاد آثار شاخصی گذاشته ایم که تاکنون دیده نشده است، گفت: یکی از دلایل موفقیت ما این بوده که مکان و خانه ای که میراث فرهنگی در اختیار ما قرار داده است، جذب توریسم دارد و گرداشگران داخلی و خارجی برای دیدن این اثر تاریخی مراجعه می کنند که این موضوع باعث افزایش فروش محصولات و ارسال آن به کشورهای هلند، ایتالیا، فرانسه و... شده است. اما در خود ایران نه نمایشگاه های زیادی برگزار می شود و نه فروش چندانی وجود دارد، چرا که در تولید این هنر، دست زیاد است.

ذاکریان بیان کرد: تاکنون یک هزار و 910 نفر آموزش های پارچه بافی و حوله بافی را فراگرفته و شناسنامه دار هستند، اما تعداد بسیاری هم این هنر را در کنار مادر و خواهر خود آموزش دیده اند.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه این هنر در سایر کشورها دیده شده و دارای مشتری است، خواسته ما این است که اجازه دهند تا صادرات این محصول ادامه داشته باشد.

سنگ اندازی مسئولان در صادرات صنایع دستی

این هنرمند صنایع دستی افزود: در حالی که تولید پارچه زیاد است، اما در زمان صادرات آن به کشورهای خارجی، مسئول گمرک مدعی می شود که ظرفیت صادرات شما تکمیل شده و حتی ارسال پارچه در حد هدیه و 20-30 کیلو هم زیاد است و دیگر نمی توانید صادرات داشته باشید.

ذاکریان تصریح کرد: دلخوشی ما این است که این اشتغال ایجاد شده در روستای خراشاد پایدار بماند و حالا که محصولات و صنایع دستی بانوان این روستا در کشورهای مختلف دیده شده، مسئولان اگر تشویق نمی کنند؛ حداقل سنگ اندازی هم نکنند.

مسئولان فقط قوانین را می خوانند

وی بیان کرد: بر اساس لیست سفارشی که از کشور ایتالیا می گیرم، باید در هر ماه محصولاتی که حدود 30 کیلو وزن دارد را ارسال کنم، اما با عدم همکاری مسئولان مواجه می شوم. این در حالی است که بر اساس قانون؛ صادرات صنایع دستی نیم بها است و مالیات هم ندارد. اما متسفانه این قانون لحاظ نمی شود و گویا مسئولان فقط آن را خوانده اما پیاده نمی کنند.

گلایه از حذف بیمه صنایع دستی

این هنرمند صنایع دستی در خصوص بیمه هنرمندان صنایع دستی هم گفت: 7 سال است که طرح بیمه هنرمندان صنایع دستی حذف شده و این هنرمندان از بیمه روستاییان و عشایر استفاده می کنند، اما این نوع بیمه؛ درمانی نیست. قبلا تامین اجتماعی نصف هزینه ها را تقبل کرده بود اما الان زیر بار نمی رود و این موضوع انگیزه هنرمندان را از بین برده است.

ذاکریان با بیان اینکه الان مهمانی از فرانسه دارم که در تعامل با بنده است و راهکار و ایده هایی برای تولید محصول ارائه می دهد، اظهارکرد: قرار است دو ماه دیگر فستیوالی در فرانسه برگزار شود و در همین خصوص این مهمان؛ محصولات شاخص استان را جمع آوری می کند تا خراسان جنوبی هم در این فستیوال معرفی شود. مثلا کیفی را تولید کرده ایم که قاب دور آن از چوب عناب و زرشک است.

وی بیان کرد: این مهمان؛ دکترای نساجی دارد و در دانشگاه امیرکبیر تدریس می کند. به نظر بنده او که یک شخص فنی و تخصصی حوزه صنایع دستی است، هیچ دلبستگی به خراسان جنوبی و روستاهایش ندارد، اما حتما در این منطقه ظرفیت هایی وجود دارد که او اینجا را انتخاب کرده است.

ذاکریان تصریح کرد: کارهای بزرگی انجام می شود اما به شرط اینکه مسئولان هم در این مسیر حمایت و همراهی کنند و دید بازی دشته باشند. ما حدود 2 هزارنفر بافنده پارچه داریم، اما وقتی مسئول گمرک مانع صادرات می شود، باید هنر خود را کجا بفروشیم؟

عروسک های پرآوازه تاجمیر

خانم سیاری مدیرعامل شرکت تعاونی الغدیر هم در این دیدار گفت: یکی از خروجی های این شرکت، موزه عروسک در بافت تاریخی خانه فروتنی است که قصه آن به توانمندسازی زنان در روستای تاجمیر برمی گردد که باعث مهاجرت معکوس مردم از شهر به روستا شد.

وی بیان کرد: شرکت الغدیر بحث توانمندسازی زنان در 30 روستای سربیشه در دشت حسین آباد غیناب را دنبال کرد و یکی از دستاوردهای مهم پروژه بین المللی ترسیب کربن بود.

مدیرعامل شرکت تعاونی الغدیر افزود: اکنون روستای تاجمیر آوازه ملی و جهانی پیدا کرده و در برگزاری نمایشگاه ها؛ یکی از اولین غرفه هایی است که محصولات و عروسک هایش را به فروش می رساند.

سیاری با بیان اینکه روستای تاجمیر یک روستای بکر و خاص با فرهنگ، پوشش و آداب و رسوم خاص است، گفت: در بحث فعالیت حوزه گردشگری و صنایع دستی، عرسک های ایرانی بازیچه کودکان بودند که مادران روستایی با همان لوازمی که داشتند، آن را آماده می کردند. در سال 1393 برای احیای این هنر در خراسان جنوبی شروع به فعالیت کردیم و در روستای تاجمیر، یک عروسک ساده با چشم های دکمه و سربند و پوشش محلی، احیا شد و پس از بررسی توسط کارشناس میراث فرهنگی، شماره ثبت گرفت. بعد هم احیای سایر عروسک ها شروع شد.

وی عنوان کرد: از طریق شرکت تعاونی، خانه فروتنی؛ به عنوان اولین موزه تخصصی عروسک های بومی در خراسان جنوبی و دومین موزه در ایران، به موزه عروسک ها تبدیل شد و اکنون این فضا؛ فضای فرهنگی گردشگری به جهت حمایت از جامعه روستایی است.

تعطیلی دو ساله موزه عروسک ها به دلیل شیوع کرونا

مدیرعامل شرکت تعاونی الغدیر گفت: اکنون مشکلی که در بحث موزه عروسک ها وجود دارد این است که به دلیل شیوع کرونا 2 سال است که درب این موزه بسته است.

سیاری با تاکید بر اینکه برای ایجاد رونق اقتصادی باید حلقه صنایع دستی، گردشگری و اقتصاد فراهم شود، افزود: بنده که در حوزه صنایع دستی فعالیت می کنم باید با آژانس های مسافرتی ارتباط برقرار کنم تا مهمانانشان را به سمت کارگاه صنایع دستی هدایت کنند تا هم موزه صنایع دستی دیده شود و هم بافت تاریخی مورد بازدید و معرفی آنها قرار بگیرد.

وی ادامه داد: اکنون بیشتر خانه ها و بافت تاریخی در مسیر بافت تاریخی در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی و یا کارگاه و موزه است، اما متاسفانه وقتی در همه آنها بسته است، گردشگر با چه امیدی به این بافت بیاید؟

مدیرعامل شرکت تعاونی الغدیر با بیان اینکه اکثر این بافت موزه شده که در همه آن بسته است، ادامه داد: با این شرایط؛ امنیت منطقه هم از دست رفته است، در حالی که اگر این موزه ها باز باشد، امنیت هم برای موزه داران و هم گردشگران تامین می شود که بارها این موضوع را در جلسات شورای گفتگو، استانداری و در رسانه ها مطرح کرده ایم.

سیاری تصریح کرد: در حالی که عروسک های تاجمیر؛ عروسک های بومی دست ساز مردم است بطوری که فقط در یک روستا، 60 تولیدکننده دارم، اما از سال 1392 تاکنون، هنوز کد رشته صنایع دستی ندارد. اگر هنرمند هم کارت صنعتگری نداشته باشد، مورد حمایت صنایع دستی قرار نمی گیرد.

از دعوت تا سنگ اندازی مسئولان برای یک سرمایه گذار

براتی سرمایه گذار حوزه گردشگری شهر خوسف هم در این دیدار با اشاره به تاکید رئیس جمهور مبنی بر فعال کردن پروژه های نیمه فعال، اظهارکرد: در سال 1397 از ستاد توسعه استان برای سرمایه گذاری دعوت شدم و از همان سال هم درگیر ایجاد مجتمع گردشگری در خوسف هستم که تنها دریافت مجوز برای ایجاد این مجتمع، یک سال و نیم طول کشید و همه مسئولان هم ندای نه می گفتند.

محرومیت در عین فاصله 30 متری با زیرساخت ها

وی بیان کرد: این مجتمع گردشگری در دی ماه 1398 و توسط معاون سازمان میراث فرهنگی در سفر وزیر وقت کلنگ زنی و قول داده شد تا زیرساخت ها فراهم شود. البته چون از مشکلات سرمایه گذاران خبر داشتم، قبل از واگذاری زمین چند مکان پیشنهاد شد که به این فکر بودم در جایی طرح را اجرا کنم که زیرساخت ها آماده باشد و گرفتار دولت نشوم.

این سرمایه گذار گفت: بر همین اساس این طرح را در کنار جاده خوسف؛ تقاطع روستای کلاته ملک، شروع کردم که با زیرساخت های آب، برق، گاز و تلفن، 30 متر فاصله داشت. اما متاسفانه طی مدت یک سال و نیم که ساخت پروژه در حال انجام بود، از هیچ زیرساختی برخوردار نبودم، البته آب و برق بصورت موقت داده شد.

عدم پرداخت تسهیلات پس از دو سال معطلی

براتی افزود: از سال 1398 در سامانه کارا برای دریافت تسهیلات 30 میلیارد تومانی ثبت نام کرده ام که تاییدیه آن در سال گذشته اخذ شد. اما بانک نداشتن بودجه را بهانه می کند و مسئولان استان هم می گویند که طرح نمی پذیریم چرا که باید طرح های نیمه ساخت را به اتمام برسانیم. در حالی که اگر دار و ندارم را می فروختم و این طرح را از بودجه شخصی ام می ساختم، اکنون با گرانی هزینه ها مواجه نمی شدم.

وی با بیان اینکه بنده برای اجرای این طرح، بیش از 33 معرفی کردم و که این آیتم ها با 250 مترمکعب بتون ریزی پیاده سازی شد، عنوان کرد: در این خصوص چند باب مغازه و همچنین یک نانوایی ساخته ام، اما اکنون مسئولان می گویند که این منطقه اصلا سهمیه آرد؛ چه آزاد و چه دولتی ندارد. برای حل مشکل در این خصوص، جایی نبوده که درخواست نداده باشم. اما اگر مسئولان نمی خواستند سهمیه آرد بدهند، چرا همان روز اول نگفتند تا این آیتم خط می خورد؟ نه الان که نانوایی ساخته و آماده شده است! علاوه بر آن؛ برای این نانوایی برق و گاز هم ندارم.

مسئولین همکاری نمی کنند

این سرمایه گذار حوزه گردشگری گفت: زمینی که به بنده واگذار شده است، دارای سه چاله بزرگ بود که قبلا به دلیل خاکبرداری خود دولت برای ساخت جاده استفاده شده بود. اما آقای شفیعی فرماندار سابق خوسف در جمع همه مسئولین قول داد که این زمین تسطیح و تحویل بنده شود، اما فرماندار فعلی خوسف می گوید که تسطیح زمین اصلا وظیفه ما نیست! متاسفانه هیچ کدام از مسئولین همکاری نکرده و نمی کنند.

براتی بیان کرد: از طرف دیگر مهندسان پروژه معتقدند که تنها با پرکردن این گودال ها، امکان ایجاد سازه وجود ندارد و باید میخ کوبی و بتن ریزی شود که در همین خصوص 140 ستون در زمین کاشتم تا پرخاک و فونداسیون اجرا شود. همچنین تاکنون 956 کمپرسی خاک در این چاله ها ریخته ام تا فقط بتوانم دیوار کشی انجام دهم، در حالی که هنوز اجرای فونداسیون باقی مانده است.

وی با تاکید بر اینکه بنده به اینجا آمده ام تا کاری انجام دهم و رونقی ایجاد شود، افزود: با این شرایط باید روزی 10 میلیون تومان هزینه لودر و کمپرسی پرداخت کنم و تاکنون ضررهای زیادی کرده ام، در حالی که اگر این زمین تسطیح می شد، تا حالا طرح اجرا شده بود.

از عدم همکاری برای نصب یک تابلو تا درخواست هزینه تبلیغات

شهدادی مسئول اقامتگاه بومگردی روستای کوشه سفلی خوسف نیز گفت: با توجه به ظرفیت روستای کوشه سفلی، ابتدا با استفاده از ظرفیت بیش از 18 نفر از بانوان و ایجاد 5-6 کارگاه پارچه بافی و جاجیم بافی، صنایع دستی روستا را احیا کردیم و خانه هایی را هم برای بومگردی تهیه و ثبت ملی کردیم.

وی افزود: روستای کوشه سفلی با توجه به فاصله نزدیک خود نسبت به بیرجند و خوسف، جور گردشگری این شهرها را می کشد و با ساخت دو واحد بومگردی فعال، ظرفیت خوبی ایجاد شده است. در این طرح علاوه بر ایجاد اشتغال برای چند نفر، محصولات دامی، نان و صنایع دستی مردم هم هم فروش می رود. البته اکنون و با توجه به شرایط کرونایی و تعطیلی نمایشگاه ها، میزان فروش کم شده است.

مسئول اقامتگاه بومگردی روستای کوشه سفلی خوسف بیان کرد: این روستا آینه شهر و استان شده و برای رونق بیشتر آن پیشنهاداتی به استان داده ایم، چرا که دهیاری این روستا آنقدر اعتبار ندارد که خودش روستا را زیباسازی و متحول کند.

شهدادی با اشاره به اینکه این طرح با هزینه 500-600 میلیون تومان ایجاد شد، اما اکنون به دلیل شیوع کرونا تعطیل است، گفت: این روستا؛ اولین روستایی است که صنایع دستی و بومگردی دارد و ظرفیت خوبی در آن ایجاد شده است.

وی با تاکید بر لزوم حمایت مسئولان، اظهارکرد: متاسفانه مسئولان حتی برای نصب یک تابلو هم حمایت نکردند. در حالی که خودمان تابلویی را با هزینه 6 میلیون تومان تهیه کردیم، اما باز هم اداره راه درخواست پرداخت هزینه تبلیغات به دلیل نصب تابلو در کنار جاده کرده است.

مسئول اقامتگاه بومگردی روستای کوشه سفلی خوسف تصریح کرد: تاکنون هیچ حمایتی از سوی میراث فرهنگی نشده ایم و حتی معاون میراث فرهنگی را هم ندیده ایم. این در حالی است که بنده، کارکنان مجموعه و حتی خود مردم، نیاز به آموزش داریم که از میراث فرهنگی می خواهیم در این زمینه ما را یاری کند. چرا که برای ما سخت است که همه امور از جمله تبلیغات، زیباسازی روستا، آموزش کارکنان، ارائه بهترین خدمات به مسافران و... را به تنهایی انجام دهیم.

شهدادی ادامه داد: اکنون بنیاد مسکن سنگ فرش کردن معابر روستا را شروع کرده، اما بهتر است که میراث فرهنگی هم در این زمینه کمک کند تا مردم روستا هم از حمایت آنها دلگرم شوند.

گردشگران خارجی پشت درهای بسته کرونایی

یکی از راهنمایان تور هم در این جلسه اظهارکرد: راهنمایان؛ خط مقدم داستان گردشگری و اولین حلقه ای هستند که با گردشگران در ارتباط اند.

وی با بیان اینکه خراسان جنوبی پتانسیل گردشگری خوبی بخصوص در حوزه کویر دارد و تا قبل از کرونا هم پیشرفت ها خوب بود، گفت: در حالی که هم اکنون هم تیم هایی از ژاپن و آلمان خواستار حضور در استان هستند، اما متاسفانه اکنون به دلیل شیوع کرونا، صدور ویزای گردشگری در ایران ممنوع است.

این راهنمای تور با اشاره به اهمیت موضوع ورود مهمان و گردشگری خارجی و ارز آوری اقتصادی، تصریح کرد: گردشگر اروپایی ک به اینجا می آید، به ازای هر روز 100 دلار هزینه می کند که این رقم برای یک تیم 10 نفره با اردوی 5 روزه، 5 هزار دلار می شود. اما یک کارخانه تولیدی برای 5 هزار دلار، باید چقدر منابع بدهد؟

وی افزود: همه ما به صنعت، معدن و تجارت معتقد هستیم، اما یک اقامتگاه بومگردی که 500 میلیون تومان سرمایه گذاری می کند، می تواند 10-15 نفر اشتغال ایجاد کند، در حالی که بر اساس آمار وزارت اقتصاد، برای ایجاد هر نفر شغل، 100 میلیون تومان سرمایه گذاری ثابت نیاز است.

ضعف تبلیغاتی عامل ناشناخته بودن مناطق بکر استان

این راهنمای تور تاکید کرد: یکی از مهم ترین ضعف های حوزه گردشگری در استان، ضعف و دیده نشدن موضوع تولید محتوا و تبلیغات است، در حالی که مناطق بکر و پتانسیل های عجیبی مثل کویر و بافت های تاریخی در استان وجود دارد که باعث اشتغال و ایجاد رونق اقتصادی می شود.

وی یادآور شد: بیمه راهنمایان تور یک اتفاق خوبی بود که طی سالهای گذشته در مجلس مصوب شد و مشمول یارانه و حمایت دولت بوده است. احتمالا این موضوع دوباره در مجلس مطرح خواهد شد که تقاضای حمایت داریم.

او تصریح کرد: یکی از مهم ترین آسیب ها در حوزه گردشگری، برگزاری تورهای غیرمجاز است که در واقع ضربه به گردشگری است و به فعالان گردشگری که فعالیت رسمی می کنند آسیب می زند و باید برای آن فکری شود.

انتهای پیام /