استاد بهرام عکاشه، اولین استاد زلزله‌شناسی ایران درگذشت

استاد عکاشه متولد 1315 در شهر مسجدسلیمان استان خوزستان بود و پس از تحصیل فیزیک در دانشگاه تهران و مدتی کار به عنوان کارشناس و دستیار مرحوم استاد کشی افشار برای تحصیل به آلمان رفت و از دانشگاه فرانکفورت آلمان دکتری زلزله‌شناسی دریافت کرد. او بلافاصله به ایران بازگشت و به عنوان اولین زلزله‌شناس ایرانی طی نیم قرن از 1348 در معلمی، پژوهش و توسعه شناخت وضعیت لرزه‌خیزی و خطر زلزله‌های ایران ارزش والایی دارد. این کوشش‌ها به پرورش نسلی از زلزله‌شناسان ایرانی منجرشده است که مستقیم یا با واسطه افتخار شاگردی او را داشته‌اند.

استاد عکاشه و نسل دست‌پرورده ایشان، شناخت خطر زلزله را در ایران با علم روز و مطابق استانداردهای علمی جهانی انجام داده است. او علاوه بر استادی دانشگاه از همان ابتدای خدمت در دانشگاه تهران، اهمیت ویژه ای به ترویج و همگانی کردن تفکر علمی عمومی در زمینه زلزله داد و از روش‌های گوناگون ارتباطی و رسانه‌ای - نظیر نوشتن در مطبوعات، انجام مصاحبه، گفت‌وگوهای رادیویی و تلویزیونی - که در این حدود نیم قرن به سرعت تحول یافته است، تلاش‌های گرانسنگی انجام داد تا وضعیت زلزله خیزی درایران را بی‌واسطه برای هموطنان توضیح دهد تا نگاه مردم و مسئولان کشورنسبت به این پدیده طبیعی عقلانی و واقع بینانه شود. بدیهی است که این تلاش‌ها ثمرهای بسیار مثبتی داشته است و نسل‌های جوان‌تر بیش از پیش با نگاه و زبان علمی در مورد پدیده زلزله آشنایی دارند.

استاد عکاشه پس از تعطیلی دانشگاه‌ها در سال 1359 مدتی را در آلمان به سر برد ولی به کشور بازگشت و در سال‌های بعد از انقلاب فرهنگی نیز مجدانه به تدریس و تحقیق ادامه داد. همچنین از سال 1378 استاد عکاشه رشته ژئوفیزیک را در دانشگاه آزاد اسلامی بنیان گذاشت و در مدت حدود بیست سال در این دانشگاه به پرورش گروه دیگری از دانشجویان در دوره‌های تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری مشغول بود.

نگارنده با آنکه هیچگاه افتخار حضور در کلاس‌های درس استاد عکاشه شامل حالش نشد ولی همواره از راهنمایی و حمایت‌ها و تشویق‌های بی‌دریغ استاد بهره فراوان برد و به همراه سایر شاگردان باواسطه و بی‌واسطه استاد عکاشه مفتخر است که هموطن اندیشمند بزرگی چون استاد دکتر بهرام عکاشه بوده و در زمانی زندگی کرده که چنین دانشمند بزرگی زندگی کرد و اکنون که استاد به رحمت خدا رفته است، ضمن آرزوی علو درجات برای آن فرهیخته ارجمند و ابراز تاسف فراوان از درگذشتش از او به خاطر همه تلاش‌هایش سپاسگزار است. یاد استاد عکاشه گرامی باد.

لازم به ذکر است که به طور ویژه باید از تلاش‌های همسر گرانقدر استاد عکاشه، سرکار خانم شهناز سلطانیان (عکاشه) تشکر نمود که در بیش از سه دهه اخیر یار و همراه همیشگی ایشان بود و به ویژه طی حدود 5 سال اخیر که استاد بیمار شده بود، ایشان علاوه بر همسری، مهربانانه پرستار و مراقب دائمی استاد بود. می‌توان گفت که زندگی با آسایش استاد به ویژه در سه دهه اخیر و ثمربخشی او در جامعه علمی ایران، به ویژه مدیون زحمات، تلاش‌ها و همراهی سرکار خانم سلطانیان بود.

*استاد دانشگاه و زلزله‌شناس

47232