اقتصاد تحریم‌ناپذیر در گرو بازآفرینی «اتاق مقابله با تحریم‌»‌

به گزارش مشرق، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در دولت یازدهم با هدف پیگیری اقدامات اولویت‌دار و جهشی به منظور تحقق اقتصاد مقاومتی با دستور رهبر انقلاب تشکیل شد.

با این حال و باوجود تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری بر اهمیت این ستاد و نقش آن در بی اثرسازی تحریم‌ها، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور وقت نتوانست از ظرفیت آن به درستی استفاده کند بنابراین در نهایت این ستاد در دولت روحانی تعطیل شد.

* در دولت قبل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اقدامات جاری دستگاه‌ها را در دستور کار خود قرار داد 

یکی از دلایل تعطیلی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی آن بود که به جای تمرکز بر اقدامات جهشی و اولویت‌دار که توسط مقام معظم رهبری نیز به عنوان کارویژه تاکید شده بود، اقداماتی در دستور قرار گرفت که جزو کارهای جاری و معمولی دستگاه‌ها بود. در واقع ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به جای اینکه بر چند کار محدود و موثر تمرکز کند، اقدامات متعدد و جاری دستگاه‌ها را در دستور کار خود قرار داد و همین مسئله موجب شد نتواند تحولی ایجاد کند.

* دبیرخانه ستاد اقتصاد مقاومتی باید از سازمان برنامه خارج شود

کارشناسان و مراکز پژوهشی، دلیل این مسئله را یکی بودن دبیرخانه ستاد با شورای اقتصاد و استقرار آن در سازمان برنامه و بودجه می‌دانند، به عنوان نمونه در آسیب شناسی این نهاد که در کتاب «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی؛ توقف یا تحول» در بهمن 1397 منتشر شد، آمده است: «نظرات 11 دستگاه فعال در ستاد و بررسی‌های کارشناسی انجام شده در خصوص اقدامات ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، نشان دهنده 3 عامل مهم است که موجب توقف این نهاد کلیدی شده است، این 3 عامل عبارتند از:

1- جانمایی نادرست دبیرخانه ستاد از منظر ساختاری

2- تصویب حجم بالای فعالیت برخلاف ماموریت اصلی ستاد

3- تبدیل اقدامات جاری دستگاه ها به پروژه های اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی».

در واقع جانمایی نادرست ستاد، یکی از عوامل ناکارآمدی آن بوده است بنابراین مطابق با آنچه در کتاب فوق الذکر آمده، ضروری است دبیرخانه ستاد از سازمان برنامه و بودجه خارج و به دفتر معاون اول رئیس جمهور منتقل شود و ساختاری چابک و کوچک اما کارآ داشته باشد و به جای تصویب کارهای مختلف و متعدد، بر تعدادی کار کلیدی انگشت‌شمار اما موثر که مقاوم‌سازی اقتصاد را نتیجه می دهد، تمرکز کند.

بنابراین در شرایط فعلی که کشور نیازمند اقدامات تحولی است و معاون اول رئیس جمهور نیز به عنوان مسئول تیم اقتصادی دولت معرفی شده است، ضروری است ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به عنوان نهادی که می‌تواند مسئول کارهای ویژه و تحولی باشد، هر چه سریع‌تر و مجددا فعال شود و چند کار مهم و راهبردی برای مقاوم سازی اقتصاد و بی اثر کردن تحریم که نیازمند هماهنگی بین دستگاهی و پیگیری مستمر است را در دستور کار قرار دهد.

* تهیه رئوس «برنامه اقتصاد تحریم ناپذیر» در پنج محور برآمده از «کلان‌ایده اقتصاد مقاومتی»

پیش از این، در همین مطلب، محمد امینی رعیا، مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی، روز 26 آبان در سخنرانی دیدار مقام معظم رهبری با نخبگان گفت: به پشتوانه تحقیقات علمی و عملیاتی انجام شده در اندیشکده اقتصاد مقاومتی و همچنین نظر مشاوران و متخصصان امر، رئوس اصلی «برنامه اقتصاد تحریم ناپذیر» در 5 محور برآمده از «کلان ایده اقتصاد مقاومتی» تهیه شده است.

وی افزود: به عنوان بستر اجرایی این برنامه، ضروریست ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، که با دستور مقام معظم رهبری جهت انجام اقدامات اولویت دار و جهشی شکل گرفت اما با طراحی غلط و بی توجهی دولت قبل، کارکرد خود را از دست داد و عملا تعطیل شد، هر چه سریع‌تر ذیل معاون اول رئیس جمهور فعال شود و با اصلاحاتی در سازوکار خود، برنامه فوق الذکر را به عنوان کارویژه دنبال کند.

به عقیده امینی رعیا، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی باید مجددا در دولت سیزدهم ذیل معاون اول رئیس جمهور فعال شود و یک برنامه مشخص مبتنی بر 5 محور را در دستور کار خود قرار دهد، اصلاحات ساختاری ستاد از جمله انتقال دبیرخانه آن به معاونت رئیس جمهور در این زمینه ضرورت دارد.

بنابراین گزارش اگر دولت سیزدهم به توصیه‌های کارشناسی عمل کند، حتما خواهد توانست اقتصادی تحریم‌ناپذیر و قوی ایجاد کند و این بدون شک پشتوانه‌ای برای مذاکرات به عنوان یک نقطه قوت جدی خواهد بود.