اقدام تکان‌دهنده طالبان با ایران / انحراف عمدی حقابه رود هیرمند به سمت شوره‌زار!
پرداخت نکردن حقابه ایران از رودخانه هیرمند توسط افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره ای از انحراف بخش عمده ای از آب رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور بار دیگر حاشیه ساز شده است. پرداخت نکردن حقابه ایران از رودخانه هیرمند توسط افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره ای از انحراف بخش عمده ای از آب رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور...
پرداخت نکردن حقابه ایران از رودخانه هیرمند توسط افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره ای از انحراف بخش عمده ای از آب رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور بار دیگر حاشیه ساز شده است.
افغانستان سال‌هاست از آزادسازی حقابه رودخانه مرزی هیرمند سر باز می‌زند. با اینکه مقامات افغانستان، آزادسازی حقابه رودخانه هیرمند را به بارندگی های مناسب در این کشور مشروط کرده اند اما با وجود بارش‌های فرا نرمال در این کشور، نه تنها حقابه ایران از رودخانه هیرمند آزاد نشده، بلکه این کشور با استفاده از بندهای کوچک و متعدد انتقال و انحراف آب، مانع از جاری شدن رودخانه به پایین دست حوضه آبریز هیرمند در ایران می شود. با اینکه انتشار برخی تصاویر جاری شدن آب در پایین دست حوضه آبریز رودخانه هیرمند در سیستان و بلوچستان هراز گاهی در فضای مجازی دست به دست می شود و موجی از شادمانی را در بین مردم محلی سبب می شود اما پرداخت حقابه براساس معاهده سال 1351 تعریف مشخصی دارد و آزادسازی سیلاب سرشکن از سدهای بالادست که محدود به یکی دو نوبت در سال است، به معنای عمل افغانستان به تعهدات قانونی اش در زمینه پرداخت حقابه هیرمند نیست.
عدم پرداخت حقابه ایران از سوی افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره ای از انحراف بخش عمده ای از آب این رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور و در همسایگی با ایران، بار دیگر حاشیه ساز شده است. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که طالبان مانند سال‌های گذشته سیلاب هیرمند را به بیابان گودزره انحراف داده است. آب منحرف شده مساحتی بالغ بر 400 کیلیومتر مربع از گودزره را پوشانده و آب شیرین روزدخانه هیرمند را به تلخاب تبدیل کرده است. آبی که می تواند در صورت رسیدن به پایین دست، تالاب بین المللی هامون ایران به وسعت 410 کیلومتر مربع (معادل وسعت گودزره) را احیا و از مرگ این اکوسیستم ارزشمند و تبدیل آن به کانون گرد و غبار جلوگیری کند.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور درباره خلف وعده های افغانستان در عمل به آزاد سازی حقابه هامون از روزدخانه هیرمند گفت: «متاسفانه با وجود بارش های خوبی که در حوضه هیرمند و کل کشور افغانستان اتفاق افتاده است و رودخانه های ورودی تالاب هامون، وضعیت مناسب و سیلابی دارند، اما دستکاری هایی که در بالادست اتفاق افتاده و انحراف آبی که به وسیله بندهای انحرافی ایجاد شده، باعث شده است که آب از مسیر طبیعی خود منحرف شده و مسیر طبیعی را طی نکند.»
آرزو اشرفی زاده در گفت و گو با همشهری آنلاین اضافه کرد: «مسیر طبیعی آب در این حوضه آبریز به این صورت است که آب باید از رودخانه هیرمند وارد ایران شده و تالاب هامون را سیراب کند؛ در ادامه از طریق رودخانه شیرین به افغانستان بر گردد و وارد گودزره شود. اما متاسفانه دستکاری در مسیر طبیعی و عدم تامین حقابه پایین دست، این مسیرطبیعی را منحرف کرده است.»
اشرفی زاده تصریح کرد: «این اقدام افغانستان از نظر حقوق عرف بین الملل محکوم است و ما در این خصوص اعتراض خود را اعلام کرده ایم. پیگیری‌هایی هم از طریق مراجع ذیربط (وزارت امور خارجه) در حال انجام است که اکوسیستم ها به صورت یکپارچه و طبیعی آبگیری شوند.»
این مدیر ارشد محیط زیستی کشور در پاسخ به پرسش همشهری آنلاین درباره آخرین وضعیت تالاب بین المللی هامون گفت: «تالاب هامون از رودخانه فراه مقدار کمی مرطوب و مقداری آب نیز از طریق رودخانه هیرمند وارد تالاب شده است که حجم آن در مقایسه با حجم سیلاب و دبی بسیار بالای آبی که در رودخانه هیرمند جریان دارد، بسیار ناچیز است. درواقع مداخلات انسانی که در مسیر اتفاق افتاده منجر به این شده است که ورودی تالاب بین المللی هامون که همیشه وابسته به سیلاب‌ها بوده، دچار چالش شود و آب کمی وارد آن شود.»
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور به انحراف آب هیرمند به گودزره اشاره کرد و افزود: «گودزره درواقع یک شوره زار است و از نظر اکولوژیکی هیچ ارزشی ندارد. از قدیم و از گذشته به دلیل واقع شدن در انتهای حوضه آبریز، مردم منطقه هیچ وابستگی معیشتی به آن ندارند. درمقابل اما تالاب بین المللی هامون به عنوان ذخیره زیست کره که در کنوانسیون رامسر ثبت شده است، ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی دارد. بر همین اساس، هم به لحاظ عرفی و هم از نظر قوانین بین الملل انحراف مسیر طبیعی هیرمند محکوم است.»
اشرفی زاده در پاسخ به دلیل دستکاری های کشور افغانستان در مسیر روردخانه مشترک مرزی هیرمند، گفت: «این سوال را باید از مسئولان افغانستان پرسید که با چه هدفی این کار را انجام می دهند. دو کشور مسلمان منطقه باید حسن همجواری و حقوق همدیگر را رعایت کنند. ضمن اینکه رعایت حقوق اکوسیستم‌های طبیعی مشترک که در دنیا هم وجود دارد باید توسط همه کشورهایی که آب های هم مرز دارند صورت بگیرد و افغانستان هم از این موضوع مستثنی نیست.»
اشرفی زاده به پیگیری های سازمان حفاظت محیط زیست برای تامین حقابه هامون از رودخانه هیرمند اشاره کرد و به همشهری آنلاین گفت: «مکاتبات زیادی در این زمینه داشته ایم و حتی مذاکرات متعددی از طریق وزارت امور خارجه صورت گرفته است. معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم شخصا پیگیر موضوع است و امیدواریم این پیگیری ها در نهایت به نتیجه برسد.»
بند کمالخان قابلیت ذخیره تنها 50 میلیون مترمکعب آب دارد، اما در واقعیت بند انحرافی آن توانایی انحراف بیش از 2 میلیارد مترمکعب آب از رودخانه هیرمند پیش از سرریز سد مخزنی را دارد. اقدامات چند سال اخیر در انحراف آب هیرمند و تحقق پیدا نکردن حق آبه ایران نشان می‌دهد که طالبان از بالادست بودن خود در رودخانه هیرمند سوء استفاده می‌کند و مانع جاری شدن آب در پایین دست می شود. چهار روز از سیلاب در افغانستان و هدررفت چند میلیارد مترمکعبی آب در این حوضه می‌گذرد اما به غیر از جاری شدن بخش اندکی از سیلاب افغانستان در جریکه سیستان و بلوچستان، آبی به پایین دست نرسیده است.
هم اکنون دیگران می خوانند-
فال شمع امروز چهارشنبه 5 اردیبهشت 1403 | اینجا فال شمع روزانه ات را بخوان
-
جزئیات طرح آموزش و پرورش، مدارس از 10 شهریور باز می شود، بازگشایی مدارس در این مناطق از 10 مهر
-
سربازان و کسانی که کارت پایان خدمت ندارند بخوانند | این گروه از خدمت سربازی معاف می‌شوند
-
جزئیات قاچاق دختران ایرانی به خارج از کشور / انتقال دختران برای خدمات جنسی به ترکیه و گرجستان
-
فال قهوه امروز چهارشنبه 5 اردیبهشت 1403 | قهوه ات رو بخور بعد فال بگیر
-
اردیبهشت دیوانه رسید!
-
اینترنت ماهواره‌ای برای این گوشی های ایرانیان | قیمت استارلینک در بازار چقدر است؟
بیشتر بخوانید
