اهمیت زیاد جایزه جهانی کتاب سال ایران در آسیای مرکزی

موسی عبداللهی عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی و سرپرست همکاری‌های علمی بین‌المللی این دانشگاه درباره جایگاه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در نظام دانشگاهی کشور گفت: جایزه کتاب سال میان اهالی دانشگاه جایگاه بسیار بالایی دارد. من به عنوان کسی که در دانشگاه حضور دارم و هم معاون پژوهشی دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی بودم و در حال حاضر مسئولیت بخش بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی را برعهده دارم، می‌دانم که شحصیت‌هایی که حتی در کتاب سال جمهوری اسلامی ایران کاندیدا می‌شوند یک افتخار آکادمیک بزرگ برایشان محسوب می‌شود.

وی افزود: افرادی که کتاب‌هایشان در کتاب سال منتخب شده است، کارهایشان از غنای بالایی برخوردار است و در آن هیچ گونه شک و تردیدی نیست و آن‌ها میان اهالی قلم و علم و هنر و ادب جایگاه والایی دارند و شناخته شده هستند.

عبداللهی در بخش دیگری از این گفتگو درباره تاثیر جایزه جهانی کتاب سال ایران بر تحقیقات ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی در جهان اشاره کرد و گفت: براساس تجربیاتم در کشور‌های آسیای مرکزی و روسیه که تخصص خودم در این حوزه‌هاست، جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برای اساتید کشور‌های دیگر که در حوزه اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی فعال هستند و کتابشان به عنوان جایزه جهانی کتاب سال انتخاب شده است، افتخار بزرگی است.

مترجم کتاب «اوست‌ها در گذر تاریخ» اثر تامرلان کامبولوف اضافه کرد: برنده شدن در جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران علاوه بر اینکه افتخار بزرگی برای پژوهشگران خارجی است، باعث می‌شود آن‌ها به عنوان مرجع این حوزه نیز شناخته می‌شوند و زمانی که در این حوزه‌ها پروژه یا تحقیقی انجام می‌شود، آن‌ها به عنوان منبع مورد سؤال و رجوع قرار می‌گیرند. کما اینکه در دیداری که از آکادمی علوم روسیه داشتم، بخش اسلام‌شناسی مطالعات کشور‌های عربی و اسلامی چندین بار تاکید کردند که این استاد ما کتابش در حوزه فلسفه اسلامی اثر برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است. آنجا هم این جایزه بسیار مهم است.

عبداللهی همچنین با اشاره به این نکته که دیپلماسی فرهنگی ایران باید مکمل دیپلماسی سنتی و کلاسیک باشد، ادامه داد: متاسفانه در این حوزه ما ضعف داریم، هرچند توانسته‌ایم گام‌های خوبی برداریم، ولی کافی نیست. جایزه جهانی کتاب سال قطعاً می‌تواند نقش بسیار مؤثری در توسعه و نه فقط در دیپلماسی فرهنگی بلکه بر روی دیپلماسی عمومی ما داشته باشد. زمانی که نویسنده‌ای در جایزه جهانی کتاب سال برنده می‌شود، در بازشناساندن جایگاه علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جامعه خود کمک کرده و نقش بسیار مثبتی را ایفا می‌کند. معمولا هم این برندگان جایگاه بسیار والایی در جامعه نخبگانی کشور خود دارند.

تاثیری که دنیس ولکوف در معرفی ایران گذاشت

این عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در بخش دیگری از این گفتگو به اخبار مثبتی که برندگان جایزه جهانی کتاب سال، از ایران در رسانه‌های کشور خود منعکس می‌کنند، اشاره کرد و ادامه داد: براساس تجربیاتم می‌گویم که به عنوان مثال آقای دنیس ولکوف، ایران‌شناس مشهور روس که سال 1398 کتابش با عنوان «چرخش روسیه به سمت ایران: شرق‌شناسی در دیپلماسی و خدمات اطلاعاتی» برنده جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد، همواره این موضوع را که کتابش در حوزه تاریخ جایزه جهانی کتاب سال را دریافت کرده، بازگو می‌کند.

وی افزود: دنیس ولکوف بار‌ها در رسانه‌های روسیه درباره تاریخ ایران و روابط ایران و روسیه صحبت کرده است، به عنوان اینکه توانسته جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را کسب کند معرفی شده است و این تکرار نام جمهوری اسلامی ایران نه با اخبار منفی بلکه با اخبار مثبت و اخباری که مرتبط با فرهنگ است، مسائلی که مرتبط با هنر و ادبیات و کتاب است، رفته‌رفته تأثیر خودش را می‌گذارد و سبب می‌شود وجهه مثبتی از ایران در جوامع هدف ایجاد بشود. البته این کافی نیست، اما می‌تواند در مقابله با آن هجمه‌ای که علیه ایران است و تصویرسازی‌هایی منفی‌ای که علیه کشورمان در رسانه‌های خارجی اتفاق می‌افتد، بسیار تأثیرگذار باشد.