پنج‌شنبه 30 مرداد 1404

این 10 کشور طالب چای ایرانی هستند

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع
این 10 کشور طالب چای ایرانی هستند

حصولی که روزگاری به دلیل مشکلات کیفی، نبود بسته‌بندی مناسب سهم ناچیری در سبد مصرف خانوارهای ایرانی داشت، اکنون با ارتقای استانداردها و افزایش کیفیت توانسته در میان 24 کشور متقاضی این نوشیدنی جایگاهی قابل‌توجه پیدا کند.

براساس آمار گمرک در چهار ماه منتهی به تیر سال جاری، در مجموع 6 میلیون و 966 هزار دلار انواع چای ایرانی با حجم 5 هزار و 812 تن به کشورهای مقصد صادر شده است. بر اساس داده‌های اعلام‌شده از سوی سازمان چای کشور، این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 57 درصدی داشته است؛ این در حالی است که واردات چای کاهش 37 درصدی را تجربه کرده است.

کارشناسان حوزه کشاورزی و تجارت معتقدند که بهبود فرآیندهای تولید، سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی، آموزش کشاورزان و همچنین بازاریابی هدفمند، مهم‌ترین عواملی هستند که زمینه موفقیت چای ایرانی در بازارهای بین‌المللی را فراهم کرده‌اند. این روند نشان می‌دهد که اگرچه چای ایرانی روزگاری در سایه رقبای خارجی قرار داشت، اما امروز با اتکا به ظرفیت‌های بومی و اصلاح الگوهای کشت و فرآوری توانسته جایگاه تازه‌ای به‌دست آورد.

بر اساس آمارهای منتشرشده، صادرات چای ایران طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده و کشورهای متعددی در آسیای مرکزی، خاورمیانه و حتی اروپا به جمع مشتریان این محصول پیوسته‌اند. به باور فعالان این حوزه، استمرار این روند می‌تواند نه‌تنها موجب افزایش ارزآوری برای کشور شود، بلکه انگیزه مضاعفی برای کشاورزان شمال کشور در جهت توسعه باغ‌های چای و ارتقای کیفیت محصول ایجاد کند.

موفقیت اخیر چای ایرانی در عرصه صادرات نشان می‌دهد که این محصول راهبردی پس از سال‌ها تلاش و برنامه‌ریزی، توانسته هویت خود را بازیابد و به‌عنوان یکی از برندهای معتبر در سطح منطقه معرفی شود.

روند صادرات چایی کشور

داده‌های گمرک نشان می‌دهد که در بازه زمانی مورد بررسی چای‌کاران در مجموع موفق به صادرات چهار نوع چایی سیاه شده‌اند که بیشترین ارزش صادرات به «چای سیاه (تخمیر شده) و چای نیمه تخمیر شده کوبیده در بسته‌بندی غیرخرده فروشی» اختصاص داشته است.

داده‌های گمرک نشان می‌دهد که در این مدت در مجموع 3 میلیون و 885 هزار دلار از این نوع چایی صادر شده که می‌توان گفت بیش از نیمی از چای صادراتی به این مدل اختصاص داشته حجم صادرات این مدل چای هم برابر با سه هزار و 885 تن بوده است.

اما وضعیت سایر انواع چای صادراتی چگونه بوده است؟ داده‌های گمرک نشان می‌دهد که در همین بازه زمانی، 1,921 تن چای سیاه (تخمیر شده) و چای نیمه‌تخمیر شده به ارزش 2 میلیون و 292 هزار دلار به کشورهای مقصد صادر شده است.

از سوی دیگر ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که ارزش صادرات «انواع چای سیاه (تخمیرشده) و چای تخمیر شده، عرضه شده در بسته‌های اولیه که محتوای آن از سه کیلوگرم بیشتر نباشد» هم در این مدت 6 هزار دلار با حجم 5.2 هزار تن بوده و در این مدت هزار تن «چای سیاه (تخمیرشده) و کم تخمیرشده به جز چای کیسه‌ای در بسته‌های کمتر از 3 کیلوگرم» هم به مقاصد صادراتی ارسال شده است.

کشورهای مقصد چای ایرانی

بر اساس داده‌های اعلام شده از سوی گمرک در چهار ماه منتهی به تیر سال جاری چای ایرانی در مجموع به 24 کشور صادر شده که این امر از افزایش تقاضا برای این نوشیدنی محبوب حکایت دارد. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد «ترکیه»، «فدراسیون روسیه»، «هند»، «عراق»، «ترکمنستان»، «تاجیکستان»، «ازبکستان»، «افغانستان»، «هلند» و «جمهوری آذربایجان» 10 مقصد اصلی صادراتی چایی ایران به لحاظ ارزشی محسوب می‌شوند.

در جایگاه بعدی واردکننده چای ایرانی هم «قزاقستان»، «امارات متحده عربی»، «گرجستان»، «آلمان»، «پاکستان»، «لهستان»، «اسپانیا»، «قرقیزستان»، «کانادا»، «استرالیا»، «انگلستان»، «عمان»، «ارمنستان» و «بحرین» قرار دارند.

داده‌های گمرک نشان می‌دهد که در این مدت بخش اعظمی از چایی ایرانی به ترکیه صادر شده است. ارزش صادرات به این کشور برابر با سه میلیون و 112 هزار دلار بوده که با توجه به مجموع ارزش چایی صادراتی می‌توان گفت که نیمی از چای صادراتی به این کشور صادر شده است.

پس از آن، «فدراسیون روسیه» با یک میلیون و 442 هزار دلار در جایگاه دوم و هند با 585 هزار دلار در رتبه سوم قرار دارند. سایر کشورهای مقصد صادرات چای ایران شامل «عراق» با 462 هزار دلار، ترکمنستان با 363 هزار دلار، «تاجیکستان» با 243 هزار دلار، «ازبکستان» با 167 هزار دلار، «افغانستان» با 120 هزار دلار و «هلند» با 114 هزار دلار می‌شود.

این داده‌ها نشان می‌دهد که بازارهای ترکیه و روسیه همچنان مهم‌ترین مقصد چای ایرانی هستند و بیش از نیمی از ارزش صادراتی را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که سایر کشورها سهم کمتری دارند.