بازار مسکن در آغوش رکود / صدور پروانه ساخت دردسرساز شد!

مرکز آمار ایران در ماه مهر سال جاری، کاهش 28 درصدی در صدور پروانه‌های ساختمانی در کشور را اعلام کرد. طبق گزارش، در بهار سال 1402، تعداد 9586 واحد مسکونی در پروانه‌هایی که توسط شهرداری تهران صادر شده بود، پیش‌بینی شده است. این آمار نشان می‌دهد که نسبت به فصل گذشته، یعنی کاهش 28.4 درصدی، و نسبت به فصل مشابه سال قبل، یعنی افزایش 61.0 درصدی، رخ داده است.

این آمار را شاید برخی از مقامات دولتی جدی نگرفتند و به نوعی به سادگی از کنار این آمار عبور کردند اما انبوه سازان و برخی اعضای سازمان نظام مهندسی ساختمان گلایه های خود و انگشت اتهام را به سمت شهرداری ها نشانه رفتند که بالا بودن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی دلیل کاهش تولید مسکن و رکود ساخت و ساز است.

کارشناسان و فعالان بازار مسکن معتقد هستند که سه عامل در کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی موثر است. رکود ناشی از سیاست‌های اقتصاد کلان بر بازار مسکن از یک سو و نیز هزینه گزاف و بروکراسی های اداری در صدور پروانه‌های ساختمانی در شهرداری ها و تمرکز بخش مسکن برای اجرای نهضت ملی مسکن از سوی دیگر، کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی در کشور را موجب شده شده است.

حال سوال این است حالا که افت تولید مسکن یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت مسکن است چرا شهرداری ها و به خصوص شهرداری تهران اقدامی برای پیدا کردن راه حل برداشتن موانع بر سر راه صدور پروانه ساختمانی بر نمی دارند.

حمزه شکیب رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصاد آنلاین مبنی بر اینکه آیا سازمان نظام مهندسی ساختمان می تواند در بالا رفتن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی از سوی شهرداری ها نقش داشته باشد؟ تاکید کرد: سازمان های نظام مهندسی ساختمان در استان ها به خوبی به وظایف خود عمل می کنند و نقشی در بالا بودن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی ندارند. اگر بخواهیم به صورت ریز وارد این بحث شویم.

وی افزود: باید اذعان کنم که طراحی یک بخش از صدور پروانه های ساختمانی است و زمانی که طراح ساختمان نقشه را تهیه و آماده می‌کند آنرا آپلود می کند. تا همین نقطه و این مرحله حدود دو هفته به طول می انجامد و بعد از آن به فرآیند تعیین ارجاع ناظر می رسیم که در این زمینه هم هیچ مشکلی وجود ندارد و سریعا مهندس ناظر انتخاب می شود.

متوسط صدور پروانه ساختمانی در حال حاضر شش ماه است

شکیب تاکید کرد: پس با این حساب و این مراحلی که به آن اشاره کردم دیدید که سازمان های نظام مهندسی ساختمان در استان ها مشکلی ندارند اما به هر حال می بینید که متوسط صدور پروانه ساختمانی در حال حاضر حدود شش ماه است که این زمان نیز می تواند کاهش پیدا کند.

اما سازندگان و انبوه سازان مسکن زاویه دید دیگری نسیت به زمان صدور پروانه ساختمانی و بالا بودن مدت زمان آن دارند. آنها معتقد هستند که بالا بودن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی از سوی شهرداری ها باعث شده تا تعداد زیادی مسکن جدید وارد بازار مسکن نشود.

گلایه انبوه سازان از مدت زمان صدور پروانه ساختمانی / متوسط صدور پروانه ساختمانی 6 ماه؛ وعده «زاکانی» چه شد؟

حسن محتشم عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان مسکن در گفتگو با خبرنگار «اقتصاد آنلاین» در خصوص کاهش تولید مسکن و رابطه آن با بالا بودن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی می گوید: اگر شهرداری ها در پروسه صدور پروانه ساختمانی با مردم و سازندگان همکاری کنند شاهد کاهش تعداد واحدهای ساخته شده نخواهیم بود.

انبوه سازان بارها اعلام کرده اند که شهرداری ها هزینه صدور پروانه ساختمانی را در طول مراحل ساخت از آنها بگیرند

او ادامه داد: انبوه سازان بارها و بارها اعلام کرده اند که شهرداری ها هزینه صدور پروانه ساختمانی را در طول مراحل ساخت از آنها بگیرند. اما متاسفانه شهرداری هیچگاه به این درخواست ها توجه کافی نداشته است.

محتشم می گوید: دلیل اصلی افت تولید مسکن شرایط نابسامان و بد اقتصادی کشور است. این شرایط نابسامان در ساخت و ساز هم تاثیرگذار بوده است. سیستم پیچیده در ادارات و سختگیریهای بی مورد پیش روی سازندگان مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. این عوامل در کنار مشکلات اقتصادی باعث کاهش تولید مسکن شده است.

برخی فعالان و آگاهان بازار مسکن معتقد هستند که بالا بودن مدت زمان صدور پروانه ساختمانی موجب کاهش تولید مسکن شده است.

فعالان بازار مسکن معتقد هستند که کاهش تعداد صدور پروانه‌های ساختمانی با شروع زمان ثبات و کاهش قیمت در بازار مسکن همراه شده است. در بهار 1402 تعداد 1389 پروانه احداث ساختمان توسط شهرداری تهران صادر شده است که نسبت به فصل گذشته 23,9 درصد کاهش داشته است.

اگر چه بارها و بارها شهرداری تهران اعلام کرده است که تلاش دارد تا فرآیند صدور پروانه ساختمانی را کاهش دهد اما سازندگان مسکن نسبت به طولانی بودن دوره و مدت زمان انتظار برای صدور پروانه ساخت گلایه دارند و درخواستشان این است که ابتدا زمان صدور پروانه ساختمان کاهش یابد و سپس هزینه صدور پروانه ساخت نیز در طول ساخت از سازندگان دریافت شود.

وعده کاهش مدت زمان صدور پروانه ساختمانی به دو ماه توسط زاکانی

به هر سوی به نظر می رسد که به دلیل رکود حاکم بر بازار مسکن صدور پروانه ساختمانی نیز دچار رکود است اما هنوز متقاضیان مسکن وعده زاکانی شهردار تهران مبنی بر اینکه مدت زمان صدور پروانه ساختمانی را به دو ماه کاهش خواهد داد فراموش نکرده اند.