باطنی: هیچ تبلیغ تجاری روی آنتن شبکه کودک نداریم
محمدصادق باطنی، رئیس مرکز کودک و نوجوان، ضمن پاسخ به انتقادها درباره تبلیغات روی شبکه کودک، شفاف کرد که هیچ تبلیغ مستقیم تجاری روی آنتن وجود ندارد و حمایت از آثار سالم و فرهنگی کودک و نوجوان جزو اولویت‌های این مرکز است.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: با تجربه مدیریتی در شبکه کودک و امید، محمدصادق باطنی حالا مسئولیت شکل‌دهی به مرکز کودک و نوجوان را بر عهده دارد. او بر این باور است که تولید محتوا برای کودکان باید هم سرگرم‌کننده و هم آموزشی باشد و در عین حال فرهنگ و ادبیات ایرانی را به شکلی جذاب منتقل کند. از مسیر تازه تولید سریال‌ها و پویانمایی‌ها تا ورود به دنیای بازی‌های رایانه‌ای، این مرکز با همکاری سازمان‌های مختلف، در حال خلق تجربه‌ای کامل و متنوع برای مخاطبان کودک و نوجوان است.
در این گفت‌وگو، باطنی درباره جریان اقتباس آثار ادبی به پویانمایی و کتاب، تجربه‌های موفق گذشته، برنامه‌های آینده، واکنش به انتقادها و تولید آثار نوجوانانه درباره جنگ 12 روزه توضیح می‌دهد و چشم‌انداز مرکز کودک و نوجوان برای سال‌های آتی را ترسیم می‌کند.
قصه، موسیقی و رنگ و لعاب: برنامه‌های تازه روی آنتن
آقای باطنی، با توجه به تجربه‌های گذشته، می‌توانید بگویید بچه‌ها این روزها چه چیزی را روی آنتن شبکه کودک خواهند دید؟
تجربه‌های اخیر ما نشان داده که کودکان به ترکیبی از قصه، موسیقی و رنگ و لعاب بصری علاقه زیادی دارند. لینالونا، تازه‌ترین مجموعه ما، دقیقاً همین مسیر را دنبال می‌کند. این مجموعه مقدمه‌ای است برای شکل دادن یک جریان جدید در حوزه اقتباس آثار کودکانه، یعنی تبدیل قصه‌های ارزشمند ادبیات کودک به پویانمایی و کتاب. هدف ما این است که قصه‌های شیرین نویسندگان پیشکسوت دوباره زنده شوند و مسیر تولیدات کودکانه گسترده‌تر شود.
این جریان برای خانواده‌ها بسیار جذاب است، چون هم سرگرم‌کننده است و هم آموزشی. موسیقی ایرانی، رنگ و لعاب جذاب و شخصیت‌های بامزه باعث می‌شوند کودکان علاوه بر لذت بردن، با فرهنگ و قصه‌های ایرانی نیز آشنا شوند. تجربه‌هایی مثل شکرستان نشان داده که این ترکیب می‌تواند کودکان را با شعر، موسیقی و داستان ایرانی به شکلی طبیعی و لذت‌بخش همراه کند.
ما در حوزه کودک یک گنجینه غنی از تولیدات مختلف و قصه‌های شیرین نویسندگان پیشکسوت داریم. در بسیاری از پروژه‌ها، فیلمنامه‌نویسان برجسته در جریان تألیف کار می‌کنند و لینالونا مقدمه‌ای است برای راه‌اندازی جریان جدید اقتباس ادبی در تلویزیون. امیدواریم این روند ادامه پیدا کند و کتاب‌ها و انیمیشن‌های دیگری نیز وارد چرخه تولید شوند.
این جریان نه فقط به تصویر کشیدن داستان‌ها محدود نمی‌شود، بلکه هدف بزرگ‌تر، پیوند دادن نشر، تالیف، ادبیات و قصه‌های کودک با جریان پویانمایی است. در نمایشگاه‌های کتاب با ناشران مختلف ارتباط گرفته‌ایم تا آثار ارزشمند را به مرور برای اقتباس آماده کنیم. حتی تجربه‌هایی مانند مجموعه بابا بابام که ابتدا توسط حوزه هنری تولید شد و روی آنتن شبکه کودک رفت، نشان می‌دهد که این پیوند می‌تواند موفق باشد و تداوم داشته باشد.
شکرستان و آثار جدید؛ حفظ برندهای موفق
یعنی ساخت سری جدید پویانمایی‌هایی همچون شکرستان هم در دستور کار هستند یا بیشتر روی آثار جدید تمرکز دارید؟
جریان اقتباس و تولید آثار کودکانه قطعاً ادامه دارد. ما چند اثر دیگر را کاندید کرده‌ایم که مسیر لینالونا را دنبال کنند و امیدواریم نسخه‌های بعدی، چه در قالب کتاب و چه به شکل پویانمایی، رونق بیشتری پیدا کنند. هدف این است که کودکان نه فقط از تلویزیون، بلکه از کتابخانه‌ها و نسخه‌های چاپی نیز با قصه‌ها در ارتباط باشند.
شکرستان از برندهای قدیمی و محبوب تلویزیون است که سال‌ها روی آنتن بوده است. ما خود را موظف می‌دانیم این برندهای موفق را حفظ کنیم و اکنون در حال بازطراحی شکرستان هستیم. تعدادی قسمت آماده تولید داریم و حتی متن برخی قسمت‌ها نوشته شده است. به محض نهایی شدن، این مجموعه دوباره وارد تولید خواهد شد.
این بازطراحی تنها حفظ نوستالژی نیست، بلکه تلاش شده عناصر روانشناسی کودک، رنگ و لعاب و موسیقی اصیل ایرانی که پیش از شکرستان در تلویزیون تجربه شده بود، حفظ و تقویت شوند.
پویانمایی و کتاب؛ تجربه‌ای دوگانه
این اقتباس‌ها صرفاً در قالب پویانمایی خواهد بود یا نسخه کتاب هم داریم؟
قطعاً هر دو. ما می‌خواهیم پیوند میان نشر و انیمیشن، تالیف و ادبیات کودک را جدی دنبال کنیم. قصه‌ها همزمان به شکل کتاب منتشر می‌شوند و هم در قالب پویانمایی روی آنتن می‌آیند. به این ترتیب کودکان می‌توانند قصه‌ها را هم بخوانند و هم تماشا کنند و تجربه‌ای کامل از دنیای داستان‌های کودکانه ایرانی داشته باشند.
جریان پایدار و آینده تولیدات کودکانه
برنامه شما برای آینده چیست؟ آیا هدف تولید یک جریان پایدار است؟
هدف ما این است که این جریان اقتباس، هم در قالب انیمیشن و هم به شکل نسخه‌های فیزیکی کتاب ادامه پیدا کند. با این کار نه تنها کودکان تجربه تصویر و قصه را همزمان خواهند داشت، بلکه علاقه‌مندی به مطالعه و کتابخوانی نیز در میان خردسالان و کودکان رشد خواهد کرد.
نویسندگان پیشکسوت‌مان با قلم خود گنجینه‌ای از قصه‌های ارزشمند را برای کودکان خلق کرده‌اند و مرکز کودک و نوجوان به عنوان بازوی حمایتی، این آثار را به تصویر می‌کشد.
چند پروژه کاندید شده‌اند که می‌توانند ادامه‌دهنده مسیر اقتباس ادبی و انیمیشن باشند. ما امیدواریم با حمایت از نویسندگان، ناشران و تولیدکنندگان، این جریان به یک جریان پایدار و جدی در حوزه کودک و نوجوان تبدیل شود. نگاه جدید مرکز کودک و نوجوان نه فقط سرگرمی، بلکه توجه جدی به تربیت، روانشناسی کودک، موسیقی و فرهنگ ایرانی دارد تا تولیدات آینده هم برای والدین و هم برای کودکان جذاب و مفید باشد.
ممنوعیت تبلیغ را به شبکه کودک برگردانید!پرداختن به جنگ 12 روزه و مفاهیم مهم برای نوجوانان
آقای باطنی، این روزها نیاز داریم برای نوجوان‌ها برنامه‌ای در مورد جنگ 12 روزه تولید شود. آیا برنامه‌ای در این زمینه دارید؟
بله، در حوزه کودکان و نوجوانان یک یا دو متن نمایشی درباره جنگ 12 روزه نوشته شده است. این متون در حال بررسی هستند و یک یا دو طرح هم آماده شده‌اند. هر وقت متن‌ها نهایی شوند، وارد فرآیند تولید خواهند شد. هدف این است که در حوزه نمایشی کار ویژه‌ای انجام شود و داستان‌ها درست منتقل شوند تا تحریف نشوند. در حوزه فیلم و سریال نیز یک پروژه داریم که متن آن در حال پیگیری است و به محض تکمیل، تولید آن آغاز خواهد شد.
واکنش به انتقادها درباره تبلیغات
برخی انتقاد می‌کنند که شبکه کودک آثاری را تبلیغ می‌کند که مربوط به حوزه هنری یا ارگان‌های دیگر است و گاهی تبلیغات پارک‌ها و محصولات تجاری مثل ژوراسیک هم دیده می‌شود، در حالی که گفته شده تبلیغات در شبکه کودک ممنوع است. واکنش شما چیست؟
ابتدا باید توضیح بدهم که تبلیغات مستقیم روی آنتن شبکه کودک وجود نداشته و نخواهد داشت. منظور از تبلیغات این است که محصولات تجاری مثل چیپس، پفک، محصولات آموزشی یا کنکوری، پوشک و غیره روی آنتن شبکه کودک ظاهر نشوند. وظیفه ما حمایت از زیست‌بوم تولید محصولات سالم کودک و نوجوان است و اگر محصولی فرهنگی و مناسب خانواده باشد، شبکه کودک موظف است آن را معرفی و حمایت کند.
اما درباره تبلیغ فیلم‌های سینمایی کودک و نوجوان باید به این نکته اشاره کرد؛ امسال چند اثر سینمایی را حمایت کردیم. برای مثال، مجموعه «پسر دلفینی 2» اکران شد که توسط تیم اسکای فریم و آقای همدانی تولید شده بود. همچنین فیلم «بامبولک» به تهیه‌کنندگی بهروز مفید و تولید بنیاد سینمایی فارابی از حمایت ما بهره‌مند شد.
فیلم سینمایی «فرمانروای آب» هم که به جای خاصی تعلق نداشت، مورد حمایت قرار گرفت. ما وظیفه خودمان می‌دانیم از تمام تولیدات سالم کودک و نوجوان، چه کم‌کار و چه پرکار، حمایت کنیم و در آستانه اکران «بچه مردم» نیز این حمایت ادامه دارد.
معیارهای حمایت و کیفیت آثار
چه معیارهایی برای حمایت شما وجود دارد؟
هر اثر سالمی که مؤلفه‌های رشد تربیتی کودک را رعایت کرده باشد و در فرآیند تولید به این اصول پایبند باشد، ما با آن همراهیم. برادری و حمایت خودمان را از زیست‌بوم تولید آثار کودکانه ثابت کرده‌ایم. هدف ما این است که سینمای کودک و نوجوان روی مسیر سالم و حرفه‌ای باقی بماند و آثار موفق، هم از نظر کیفی و هم از نظر محتوایی دیده شوند.
واقعیت این است که سینمای کودک و نوجوان امروز در مسیر متفاوتی حرکت می‌کند و رکوردهای قابل توجهی ثبت کرده است. دو جریان مشخص داریم: یکی سینمای کمدی که الزاماً پایبند مسائل اخلاقی نیست و دیگری فیلم‌هایی با تمرکز بر کودکان و نوجوانان که اصول تربیتی و فرهنگی را رعایت می‌کنند و این جریان ادامه دارد. خوشبختانه خبرهای خوبی از این حوزه بیرون می‌آید و آثار بیشتری در حال تولید است.
واکنش به نقد هنرمندان
آقای باطنی، برخی از هنرمندان، از جمله محمد مسلمی، نقدهایی داشتند و می‌گفتند در جریان جنگ 12 روزه اجازه ندادید در شبکه کودک کار کنند. پاسخ شما چیست؟
آقای مسلمی از اساتید بزرگ حوزه کودک هستند و سال‌ها برای بچه‌ها آثار ماندگار تولید کرده‌اند. ما همیشه تلاش می‌کنیم با هنرمندان تعامل داشته باشیم و همکاری کنیم.
مسئله در مورد ایشان این بود که ابتدا طرح‌شان برای بخش دیگری برده شد و با تأخیر به مرکز کودک و نوجوان رسید. بعد از جنگ 12 روزه طرح ایشان را بررسی کردیم و هم‌اکنون در حال بررسی است. مانند سایر هنرمندان بزرگ، آثار ایشان همیشه برای کودکان ما ارزشمند بوده و تعامل با ایشان ادامه دارد.
ورود به بازی‌های رایانه‌ای و پخش سریالی به نام «هتل خیلی خیلی عجیب»
با این حال آیا خبر از تولید اثر یا سریالی برای شبکه کودک دارید؟
بله، خبرهای خوبی در راه است. اولین بازی رایانه‌ای مرکز کودک و نوجوان بهار امسال عرضه خواهد شد. این محصول ویژه نوجوانان طراحی شده و رسماً ورود مرکز کودک و نوجوان به حوزه بازی‌های رایانه‌ای است. علاوه بر آن، در پاییز اولین سریال در جریان جدید سریال‌سازی کودکان و نوجوانان روی آنتن خواهد آمد. سریال «هتل خیلی خیلی عجیب» نیز هم اکنون در مرحله پس‌تولید است و ان‌شاءالله در آبان ماه روی آنتن شبکه کودک خواهد رفت.
این اثر که محصول مرکز کودک و نوجوان است، آغازگر جریان جدید سریال‌سازی کودک و نوجوان خواهد بود و با مشارکت، حوزه هنری، سازمان سینمایی سوره و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ساخته شده است.
آینده پخش آنلاین
این امکان جدید که تحت عنوان «مثبت پویا» در تلویزیون راه افتاده؛ آیا در این بستر اکران آنلاین انیمیشن‌ها و فیلم‌های سینمایی کودک و نوجوان را هم خواهیم داشت؟
آثار سینمایی کودک علاوه بر اکران عمومی، در بسترهایی مانند تلوبیون نیز نمایش داده خواهند شد. ما این مسیر را به طور جدی دنبال می‌کنیم تا محصولات کودک و نوجوان دسترسی گسترده‌تری داشته باشند.
هدف ما ایجاد جریان پایدار و متنوع تولیدات کودک و نوجوان است؛ از بازی‌های رایانه‌ای گرفته تا سریال و سینما. می‌خواهیم آثار فرهنگی سالم، سرگرم‌کننده و آموزشی را به دست کودکان برسانیم و تعامل با هنرمندان و مجموعه‌های مختلف را تقویت کنیم. تجربه‌ای که اکنون در حال شکل‌گیری است، مسیر جدیدی در تولیدات کودکانه و نوجوانانه ایجاد می‌کند و خبرهای تازه‌ای در راه است.