باغ کیانوش؛ جوانه امید در زمینِ سینمای کودک و نوجوان

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو _ زهرا قربانی رضوان؛ فیلمنامه «باغ کیانوش» روایتی اقتباسی از کتاب علی اصغر عزتی پاک که برای گروه نوجوان از سوی کانون پرورش فکری به چاپ رسیده ساخته شده است.

روایت فیلم همچون کتاب در زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در روستایی از توابع شهر همدان اتفاق می‌افتد. دو نوجوان تصمیم می‌گیرند در روز جشن ازدواج یکی از اهالی روستا به باغ کیانوش دستبرد بزنند. این ماجرا با سقوط یک هواپیمای بمب‌افکن عراقی در نزدیکی باغ هم‌زمان می‌شود. سقوط هواپیما و ورود خلبان آن به باغ کیانوش ماجراهای دیدنی را رغم می زند.

به جرات می‌توان گفت باغ کیانوش یکی از بهترین فیلم‌های ساخته شده در جشنواره فجر چهل و دوم است که نه‌تنها مخاطب نوجوان را با خود همراه می‌کند بلکه مخاطب بزرگسال را هم جذب روایت می‌کند.

«باغ کیانوش» با اقتباس از یک کتاب توانسته پیرنگی محکم و گره‌افکنی و گره‌گشایی درگیرکننده‌ای را ایجاد کند. فیلمنامه یکی از ارکان مهم در فیلمسازی و یکی از ضعف‌های اصلی سینمای حال حاضر ایران است. ایده اولیه اثر جذاب است و مخاطب را پای تماشای فیلم نگه می‌دارد. یکی از چالش‌های جدی که متن به بهترین صورت با آن رو‌به رو شد پرداخت درست به نوجوان دهه60 است که ظرافت‌های متن چنان قوی و تاثیرگذار است نوجوان دهه 90 را پای تماشای چند نسل قبل خود می‌کشاند. البته کارگردان سعی داشته تصویر نوجوان دهه 60 را به نوجوان دهه 90 نزدیک کند تا شخصیت ها قابل لمس باشند.

یکی از موفقیت‌های «باغ کیانوش» تجربه جدی حضور رضا کشاورز حداد به عنوان کارگردان در ساخت آثار برای نوجوانان است. حداد که نخستین تجربه کارگردانی سینمایی خود را پشت سر گذرانده، پیش از این چند فیلم کوتاه از جمله «تریبون»، «تعمیرکار»، «ناهارترین»، «ترسناک نیست»، «هیئت همراه»، «مداد رنگی»، «تکیه‌گاه»، «هدیه»، «آخرشه» و... را تولید کرده که بیشتر این آثار در ژانر کودک نوجوان هستند.

فیلمنامه منسجم در کنار ایده کارگردانی حساب شده سبب شده تا قاب‌هایی خلاقانه و جذاب را شاهد باشیم. ایده‌هایی که در خلق اتمسفر داستان موثر عمل کردند و نشان‌دهنده توان و تسلط بالای این کارگردان کار اولی است.

تسلط رضا کشاورز حداد تنها در قاب‌های خلاقانه باقی نماند و می‌توان توانایی این کارگردان را در هدایت خوب بازیگران نوجوان فیلم دید. یکی از مشکلات اصلی ساخت فیلم برای نوجوانان استفاده از بازیگر توانمند کودک و نوجوان است. «باغ کیانوش» با حضور تعداد قابل توجهی نوجوان ساخته شده که هرکدام از این بازیگران با توانمندی خود در ایفا نقش سبب شدند تا از جمله ده نفر برتر سینمای کودک و نوجوان باشند. بازی‌هایی یکدست و قابل قبول که نسل دهه60 را به خوبی به تصویر کشیده‌اند.

یکی دیگر از بازیگران توانمند «باغ کیانوش» عباس جمشیدی‌فر است که درباره تجربه ایفای نقش خود در نشست خبری این فیلم تصریح کرد: یکی از دغدغه‌هایم کارهای کودک و نوجوان به ویژه نوجوان است و تا‌کنون حدود 800 اجرا برای کودک و نوجوان داشته‌ام. متاسفانه ما درباره بحث نوجوانانمان هیچ برنامه‌ریزی نداریم.

وی افزود: این فیلم درباره ترس و غلبه نوجوانی بر ترسش است. این مسئله در فیلم مرا جذب کرد؛ چرا که من نیز در نوجوانی با ترس‌هایی مواجه بودم و در آن زمان آگاهی‌دهی در این مورد وجود نداشت. از نظرم، طرح این مسئله در فیلم «باغ کیانوش» بسیار قابل تامل بود.

استفاده از انیمیشن در لابه‌لای روایت داستانی فیلم از بخش‌های خلاقه اثراست که سبب کاهش تنش و فضای خشن جنگی شده ضمن آنکه کیفیت بصری فیلم را نیز دوچندان کرده است.

میلاد محمدی طراح و کارگردان انیمیشن در نشست خبری این فیلم بیان کرد: این پروژه اثری خلاقانه است و در جریان تولید آن، به سه شیوه انیمیشن رسیدیم که در فیلم می‌بینید. «باغ کیانوش» تجربه جذاب و مهیج بود. همچین خلاقیت در سراسر فیلم جاری بوده است.

فیلم سینمایی «باغ کیانوش» اثری است که بار دیگر امید را به دنیای سینمای کودک و نوجوان برگرداند. و افسوس که این فیلم با رعایت تمام استاندارها تنها در بخش نگاه نو حضور دارد.