بررسی توافقنامه امنیتی ایران و عراق در آخرین روز معهود

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، امروز (سه‌شنبه) 28 شهریور ماه پایان موعد اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق درباره خروج تروریست‌ها و نیرو‌های تجزیه‌طلب مستقر در منطقه کردستان عراق و در مناطق مرزی شمال غرب ایران است.

شش ماه پیش در 28 اسفند 1401 توافقنامه همکاری‌های مشترک امنیتی ایران و عراق طی مراسمی با حضور «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر عراق توسط علی شمخانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر عراق در بغداد امضا شد. در همان زمان قاسم الاعرجی در دیدار شمخانی اعلام کرد که عراق همه تلاشش را برای اجرای کامل این توافقنامه به کار خواهد گرفت و به هیچ گروه یا کشوری اجازه نخواهد داد که از خاک عراق برای ایجاد ناامنی در ایران استفاده کند.

دولت عراق در این توافقنامه متعهد شد که در تاریخ 28 شهریور ماه، گروه‌های تروریستی مسلح تجزیه طلب در خاک عراق و در منطقه کردستان را خلع سلاح کند، پادگان‌های نظامی ایجاد شده را تخلیه و تعطیل و این گروه‌ها را به اردوگاه‌هایی که دولت عراق به دور از مرز ایران، در نظر گرفته منتقل کند.

حضور گروهک‌های تروریستی و تجزیه طلب در شمال عراق و در نزدیک مرز‌های ایران و تهدیداتی که بار‌ها از خاک کردستان عراق متوجه ایران شد، به کرات با اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران روبه‌رو شد و در این مدت هم چند بار مقر این گروهک‌ها را سپاه پاسداران هدف قرار داد. مقامات جمهوری اسلامی ایران هم به دولت مرکزی عراق و هم به مقامات کردستان در این مدت اعلام کردند، تحرک این گروهک‌ها و اقدامات مسلحانه و تجزیه‌طلبانه آن‌ها از مبدأ اقلیم کردستان عراق را برنمی‌تابند.

پس از آن و در سفر خرداد ماه سال جاری «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق به تهران علی‌اکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بر اجرای هر چه سریع‌تر این توافقنامه تأکید کرد.

15 تیر ماه سالجاری و در حاشیه نشست وزرای خارجه جنبش عدم تعهد در باکو، حسین امیرعبداللهیان در دیدار همتای عراقی مجددا اجرای دقیق این توافقنامه را یادآور شد.

در همین خصوص نیز «سیداسماعیل خطیب» وزیر اطلاعات در19 شهریور ماه در یک برنامه تلویزیونی گفت: نزدیک مرز ما کارخانه اسلحه سازی راه انداختند، دیدیم همه تولیدات به ایران قاچاق می‌شود، یک منطقه اقلیم کردستان عراق که نیمچه استقلالی دارد مرکزی شده برای سرویس‌های دنیا، یک مرتبه می‌بینیم که تمام تجزیه طلبان مرده در آنجا زنده می‌شوند.

چند روز مانده به پایان موعد این توافقنامه، شاهد سفر بافل طالبانی رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق و همچنین بعد از آن فؤاد حسین وزیر خارجه عراق به تهران بودیم.

دوشنبه 20 شهریور ماه «بافل طالبانی» رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق با امیعرعبداللهیان در تهران دیدار کرد و وزیر امور خارجه بار دیگر حضور تروریست‌ها در اقلیم کردستان عراق و تحرکات آن‌ها علیه امنیت ایران را در تعارض با قانون اساسی عراق و مناسبات دوستانه فیمابین خواند و تسریع در اجرای توافقنامه امنیتی را متذکر شد.

22 شهریور ماه هم فؤاد حسین وزیر خارجه عراق به تهران سفر کرد. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری مشترک با همتای عراقی تصریح کرد: حتی یک ساعت فرصت دادن به تروریست‌ها به ضرر امنیت عراق، ایران، منطقه و اقلیم کردستان عراق است.

وزیر خارجه بیان کرد: بخشی از گفتگو‌های ما به اجرای دقیق توافقنامه امنیتی اختصاص یافت و در این باره اخبار مثبت و خوبی را از آقای فؤاد حسین شنیدیم و امیدواریم آنچه شنیدیم در روز‌های آینده در روی زمین رخ دهد و نسبت به کلام وزیر خارجه عراق نسبت به اجرای موافقتنامه امنیتی همچون سایر موافقتنامه‌های موجود اطمینان داریم.

فؤاد حسین وزیر امور خارجه عراق هم در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی گفت: به توافقتنامه امنیتی با ایران متعهد هستیم و پیاده سازی آن 2 روز دیگر تمام می‌شود.

فؤاد حسین در این سفر با آیت‌الله رئیسی نیز دیدار و گفتگو کرد و رئیس جمهور در این دیدار به صراحت گفت: حضور گروهک‌های تروریستی در مرز مشترک یا درون خاک عراق، به هیچ وجه از سوی ایران قابل تحمل نیست.

فؤاد حسین هم ضمن ارائه گزارشی از اجرای توافقات دو کشور از جمله در حوزه امنیتی، بر پایبندی و تعهد کامل عراق به این توافقات تأکید کرد و افزود: دولت عراق به هیچ عنوان به هیچ جریان و گروهی اجازه نخواهد داد از خاک این کشور تهدید و تعدی به مرز‌های همسایگان به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران صورت دهند، یا در خاک عراق استقرار یابند.

26 شهریور ماه هم سخنگوی فرماندهی عملیات مشترک ارتش عراق در اظهاراتی با تأکید بر پایبندی عراق به اجرای توافقنامه امنیتی با ایران، گفت که فرآیند اعمال حاکمیت در مرز‌های مشترک با ایران آغاز شده است.

در همین ارتباط نیز امیر محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح در اظهاراتی عنوان کرد: ما هیچ تمدیدی نداریم، در موقع خود براساس توافقی که کردیم اقدام خواهیم کرد. وی درباره اقدامات صورت گرفته از طرف عراق اظهار داشت: برخی کار‌ها انجام شده است، ما در دقیقه 90 ارزیابی می‌کنیم و بر اساس این ارزیابی تصمیم می‌گیریم.

علاوه بر این، فؤاد حسین وزیر خارجه عراق در گفت‌وگویی نتایج سفرش به تهران را ثمربخش خواند و از روند انتقال گروه‌های مسلح تجزیه‌طلب از مرز عراق با ایران به پنج اردوگاه در داخل عراق خبر داد.

* بسیاری از مفاد توافق تا الان انجام شده

در همین خصوص ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه روز دوشنبه 27 شهریور ماه و یک روز قبل از پایان این مدعد در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی درباره اجرای این توافقنامه و اینکه گفته می‌شود بند‌هایی از توافقنامه هنوز اجرا نشده است، گفت: فردا (سه‌شنبه) 28 شهریور موعد پایان اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق در ارتباط با حضور گروه‌های تروریست مسلح تجزیه طلب در خاک اقلیم کردستان عراق است و برمبنای آن توافق نیرو‌های مسلح تجزیه طلب و تروریست باید خلع سلاح شده و مقر‌های آن‌ها باید تخلیه شود و در اردوگاه‌ها و اماکنی براساس توافق دولت مرکزی عراق با ایران که تحت کنترل دولت مرکزی عراق است، تحت نظر و مراقبت مستقر شوند.

آنگونه که کنعانی به آن اشاره کرد، بسیاری از مفاد توافق تا الان انجام شده و دولت عراق آن را با جدیت اعلام کرده و برخی از مقر‌های گروه‌های تروریستی و مسلح تخلیه و تروریست‌ها به اماکن دیگری دور از مرز‌های ایران و به عمق خاک عراق منتقل شده‌اند.

وی با بیان اینکه گام‌های دیگری در حال انجام است، افزود: دولت عراق با جدیت اعلام کرده که به اجرای توافق پایبند هستم و تعهدات خود را در این رابطه انجام خواهم داد.

کنعانی ابراز امیدواری و خوشبینی کرد که براساس تعهد دولت عراق و تأکیدات مقامات این کشور این روند به صورت کامل و در موعد مقرر که امروز (سه‌شنبه) است انجام شود و افزود: بعد از پایان موعد بررسی می‌کنیم که دولت عراق به تعهداتش عمل کرده است. منتظر موعد پایان اجرای این توافق خواهیم بود.

جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده که با وجود اینکه خواستار روابط دوستانه با دولت و ملت عراق است، ولی در موضوع امنیت مرز‌ها و حفاظت از شهروندان خود با هیچ طرفی تعارف ندارد.

در همین ارتباط نیز یک مقام مسؤول نظامی عراق روز گذشته، از ادامه روند خلع‌سلاح تجزیه‌طلب‌ها و تخلیه اردوگاه‌های گروهک‌های تروریستی در مرز‌های نزدیک به ایران برای سومین روز متوالی در چارچوب توافق امنیتی با تهران خبر داد.

از دیگر سو فؤاد حسین وزیر خارجه عراق در دیدار شب گذشته با امیرعبداللهیان همتای ایرانی در نیویورک اطمینان داد که هیچ تهدیدی از سوی عراق علیه ایران صورت نمی‌گیرد.