«بزرگ و زیبا» ی ترامپ؛ سیاستی پرریسک با تبعات سنگین برای آمریکا

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در حالی که اقتصاد آمریکا با بدهی‌های بی‌سابقه و فشارهای تورمی دست‌وپنجه نرم می‌کند، دونالد ترامپ با تصویب «لایحه بزرگ و زیبا» گامی تازه برای تمدید کاهش مالیات‌ها برداشت؛ لایحه‌ای که به گفته حامیانش قرار است موتور اقتصاد را دوباره روشن کند اما کارشناسان آن را آغاز مسیری پرخطر می‌دانند.

این لایحه ضمن تثبیت کسری بودجه فدرال، بدهی عمومی آمریکا را به سطوح بی‌سابقه می‌رساند و میلیون‌ها نفر را از پوشش بیمه سلامت خارج می‌کند. همچنین با لغو معافیت‌های مالیاتی انرژی‌های پاک، بازگشتی آشکار به مصرف سوخت‌های فسیلی رقم می‌زند.

اکونومیست و دیگر تحلیل‌گران هشدار داده‌اند این سیاست‌ها نه‌تنها به بهبود اقتصاد کمک نمی‌کنند بلکه می‌توانند بحران مالی آینده را تسریع کنند. گزارش حاضر ابعاد مختلف این لایحه و پیامدهای آن را بررسی می‌کند.

لایحه موسوم به «One Big, Beautiful Bill» یا «لایحه بزرگ و زیبا» که روز چهارم تیرماه 1404 (4 ژوئیه 2025) به قانون تبدیل شد، تمدید کاهش مالیات‌های دوره اول دونالد ترامپ را شامل می‌شود. این لایحه مجموعه‌ای از سیاست‌های مالی و بودجه‌ای است که بخش عمده‌ای از کاهش مالیات‌های دوره اول دولت ترامپ را تمدید می‌کند. هدف اعلام شده این لایحه، تقویت اقتصاد و حمایت از اقشار مختلف جامعه از طریق کاهش مالیات‌ها و افزایش هزینه‌های دفاعی و امنیتی است.

ماهیت لایحه "بزرگ و زیبا" و اهداف اعلام شده آن چیست؟

این لایحه که از سوی دولت سابق ترامپ ارائه و با حمایت اکثریت جمهوری‌خواهان در کنگره تصویب شد، شامل تمدید کاهش‌های مالیاتی سال 2017 و تسهیلاتی برای بازنشستگان، کسب‌وکارها و خانوارهای کم‌درآمد است. علاوه بر این، افزایش بودجه در بخش دفاعی و امنیت مرزی نیز در دستور کار قرار دارد. حامیان این قانون معتقدند این سیاست‌ها باعث تحریک رشد اقتصادی و تقویت قدرت خرید اقشار متوسط و کم‌درآمد خواهد شد.

اکونومیست: افزایش کسری بودجه و رشد بدهی‌های عمومی در راه است

بر اساس گزارش دفتر بودجه کنگره (CBO) و تحلیل اکونومیست، اجرای این لایحه باعث می‌شود کسری بودجه فدرال آمریکا تا سال‌های آینده در سطح 6.7 درصد تولید ناخالص داخلی باقی بماند. این میزان کسری در کنار کاهش درآمدهای مالیاتی، سرعت رشد بدهی عمومی را افزایش داده و پیش‌بینی می‌شود نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی آمریکا طی دو سال آینده از 106 درصد عبور کند.

همچنین اکونومیست هشدار داده است که افزایش سریع بدهی‌های دولت آمریکا نه تنها هزینه استقراض را بالا می‌برد بلکه می‌تواند در بلندمدت موجب بحران اعتماد در بازارهای مالی و کاهش سرمایه‌گذاری‌های خصوصی شود.

تبعات اجتماعی؛ کاهش پوشش بیمه سلامت و فشار بر اقشار آسیب‌پذیر

یکی از بخش‌های قابل توجه این لایحه، کاهش بودجه برنامه Medicaid است که موجب محرومیت حدود 12 میلیون نفر از خدمات بیمه درمانی می‌شود. این اقدام در کنار حذف برخی یارانه‌های غذایی، فشار اقتصادی بر اقشار آسیب‌پذیر جامعه را افزایش می‌دهد. منتقدان معتقدند این سیاست باعث افزایش نابرابری و تشدید مشکلات بهداشتی در میان دهک‌های پایین جامعه خواهد شد.

لایحه همچنین شامل لغو برخی معافیت‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر است که به افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر خواهد شد. این اقدام باعث تضعیف سیاست‌های فدرال برای مقابله با تغییرات اقلیمی و بازگشت به استفاده گسترده‌تر از سوخت‌های فسیلی می‌شود. فعالان محیط زیست این بخش از لایحه را گامی به عقب در مسیر حفظ تعهدات زیست‌محیطی آمریکا ارزیابی کرده‌اند.

ارزیابی کارشناسان و واکنش‌ها

اقتصاددانان مطرحی مانند لری سامرز، وزیر دارایی پیشین آمریکا، این لایحه را «شرم‌آور» توصیف کرده و نسبت به پیامدهای تورمی، رشد نابرابری و مخاطرات بلندمدت بدهی هشدار داده‌اند. برخی تحلیل‌گران نیز معتقدند این لایحه فشار بر فدرال رزرو را افزایش می‌دهد و استقلال آن را در اتخاذ سیاست‌های پولی به خطر می‌اندازد. از سوی دیگر، جمهوری‌خواهان حامی این لایحه آن را یک موفقیت بزرگ در راستای تقویت اقتصاد آمریکا می‌دانند که مزایای مالیاتی گسترده‌ای برای اقشار مختلف جامعه به همراه دارد.

لازم به ذکر است لایحه «بزرگ و زیبا» هرچند با هدف کاهش مالیات‌ها و رونق اقتصادی معرفی شده است، اما شواهد و تحلیل‌های اقتصادی نشان می‌دهد که این لایحه می‌تواند به افزایش بدهی‌های عمومی، فشار بیشتر بر اقشار آسیب‌پذیر و عقبگرد در سیاست‌های زیست‌محیطی منجر شود.

در صورتی که دولت آمریکا در آینده تدابیری برای جبران پیامدهای این سیاست‌ها اتخاذ نکند، ممکن است این لایحه به یکی از عوامل اصلی بی‌ثباتی اقتصادی و اجتماعی آمریکا در دهه پیش رو تبدیل شود.