بعد از خرابی خودرو چه کنیم تا گرفتارتر نشویم؟
تهران - ایرنا - خرابی و از کار افتادن خودرو در خیابان یا جاده‌های بین‌شهری اگر برای ما تا الان اتفاق نیافتاده ممکن است در راه باشد یا این که دست کم صحنه‌های آن را فراوان دیده‌ایم. در این لحظه اولین پرسش این است که به کجا زنگ بزنیم؟
از کار افتادن خودرو ممکن است آغاز به راه افتادن ماجراهایی باشد که به هیچ وجه پیش‌بینی‌پذیر نیست. کافی است نگاهی به نقد و نظرهای پای مطالب پربازدید در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بیاندازیم تا تجربه‌های رنگارنگ رانندگان مختلف را بخوانیم که یکی گیر مکانیک سیار ناکاربلد افتاده، دیگری را یدک‌کشی متفرقه به تعمیرگاهی اجباری برده، یکی شکایت به اتحادیه صنف تعمیرکاران خودرو برده و دیگری شورای حل اختلاف و...
خرابی ناگهانی خودرو به خصوص اگر در ترافیک شدید و هوای نامساعد باشد به دلیل شرایط خاص ممکن است تجربه زیاد راننده در راه‌اندازی خودرو را هم از کارآمدی بیاندازد و امکان تصمیم‌گیری درست را سلب کند؛ این دقیقا همان چیزی است که موقعیت مناسب را برای برخی سودجویان فراهم می‌سازد و به دلیل ناآگاهی و نداشتن اطلاع دقیق از شرایط ارائه خدمات و تعمیرات خودرو، شاید هزینه‌های غیرضروری و کلانی بر شهروندان تحمیل کند.
گزارش پیش‌رو حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایرنا است با «سیدحسام هاشمی» مدیر بخش امداد خودرو کانون اتومبیلرانی و جهانگردی که می‌تواند راهنمایی برای کسانی باشد که در خیابان یا جاده‌های کشور با مشکل خرابی خودرو مواجه می‌شوند؛
برای امدادرسانی خودرو ابتدا باید چه کاری انجام داد؟
نخستین اقدام برای امدادرسانی در شرایط سخت، تماس با مراکزی است که برای این منظور تاسیس و راه‌اندازی شده‌اند. این مراکز نیز باید دارای شرایطی خاص باشند تا هم امدادرسانی درست و دقیقی صورت بگیرد و هم مشتریان از ارایه خدمات رضایت کامل داشته و از ضرر و زیان و صرف هزینه زمانی و اقتصادی بی‌مورد جلوگیری کنند. نکته جالب توجه نیز اینجا است که برای این مشکل از تقریبا 60 سال پیش در یک مجموعه تخصصی و علاقمند به خودرو تحت عنوان«کانون جهانگردی و اتومبیلرانی» تمهیداتی اندیشیده شده است. این مجموعه از سال 1314 تشکیل شده و همواره در قالب عناوین مختلف مشغول ارایه خدمات به علاقمندان بوده است. اما از سال 1342 بخش «امداد خودرو» کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، مشغول به ارایه خدمات شده و متولی بخش امدادرسانی به خودروهای آسیب دیده است که با شماره 09629 در سراسر ایران، در حال ارایه خدمات است.
برای گرفتار نشدن در دام امدادرسان‌های متفرقه بد نیست شماره‌های 09629 کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی، 096440 ایران‌خودرو و 096550 سایپا را به خاطر بسپریم
امدادگران این بخش نیز در چند بخش مجزا قرار دارند که مطالعه این بخش‌ها می‌تواند به کسانی که در شرایط خرابی خودرو قرار دارند یاری برساند.
خودروهای تولید داخل
منظور از خودروهای تولید داخل آن دسته از خودروهایی است که در شرکت‌های خودروسازی نظیر «ایران‌خودرو»، «سایپا»، «بهمن»، «کرمان‌موتور» و... تولید شده و به اصطلاح خودروهای روز بازار و در دسترس هستند. این شرکت‌ها علاوه بر امدادرسانی توسط شرکت‌های امدادرسانی مربوط به خودشان، طی تفاهم‌نامه‌ای که با کانون اتومبیلرانی و جهانگردی دارند در زمان‌ها مختلف برای خودروهای آسیب دیده خدمات قانونی و مناسب و به صرفه را ارایه می‌دهند. مالکان این خودروها می‌توانند با شماره امدادرسانی شرکت تولیدی خود (درج شده در کارت گارانتی خودرو) تماس گرفته و یا با شماره تلفن کانون تماس بگیرند.
این امدادگران بعد از رسیدن به محل، در صورتی‌که امکان برطرف کردن ایراد وجود داشته باشد، به سرعت اقدام کرده و خودرو راه‌اندازی می‌شود. در صورتی هم که امکان راه‌اندازی وجود نداشته باشد، خودرو مورد نظر به نزدیک‌ترین تعمیرگاه مجاز و یا در صورت تمایل مالک به نزدیک‌ترین تعمیرگاه مورد نظر برده و کرایه مورد نظر مطابق با مصوبه کانون از مالک دریافت می‌شود.
خودروهای متفرقه و خودروهایی که سابق در ایران تولید می‌شد
این خودروها شامل خودروهای کلاسیک و خودروهایی است که آخرین آن‌ها تا یک دهه قبل در ایران تولید می‌شد. خودروهایی نظیر دوو، فولکس، مزدا 323، پاترول، رنو و... از جمله این خودروها محسوب می‌شوند. مالکان این خودروها نیز درست مانند گروه قبلی با آن‌ها رفتار می‌شود. یعنی خودرو یدک‌کش امدادی بعد از تماس به محل مورد نظر اعزام شده در صورت امکان حل مشکل، این کار انجام شده و در غیر این‌صورت خودرو مورد نظر به تعمیرگاهی که مد نظر مالک یا پیشنهاد خودرو امدادی هست برده می‌شود. به مانند چنین وضعیتی برای خودروهای کلاسیک نظیر بیوک، شورولت، کادیلاک، داتسون، تویوتای کلاسیک و... نیز صادق است.
خودروهای لوکس که دارای نمایندگی خاص شرکت‌های خود هستند
در رابطه با این خودروها نیز همان شماره‌های اعلام شده استفاده می‌شود و بعد از تماس مالک این‌بار به جای ارسال خودرو یدک‌کش از سوی کانون، «خودروبر» (کامیونت‌ها مخصوص حمل که خودرو را با جرثقیل بلند کرده و در قسمت بار حمل می‌کند)، به محل اعزام شده و در شرایط خاص و کاملا تخصصی با رعایت نکات ایمنی کامل، به محل نمایندگی شرکت‌ها ارسال می‌شود. این خودروهای لوکس شامل مرسدس بنز، بی‌ام‌و، ولو، مازراتی و... است.
خودروهای دو دیفرانسیل
یکی از بخش‌های جدید خدماتی کانون، امدادرسانی به خودروهای دو دیفرانسیل است. این خدمات اخیرا و تنها در 5 استان کشور راه‌اندازی شده و مالکان خودروهای دو دیفرانسیل به صورت کاملا داوطلبانه و غالبا بدون دریافت هزینه در کانون اعلام آمادگی کرده و برای خدمت رسانی به خودروهای دو دیفرانسیل و آفرودی آماده هستند. مالکان خودروهای دودیفرانسیل آسیب دیده در جاده‌ها و خیابان‌ها نیز می‌توانند به شماره‌های فوق تماس گرفته و با اعلام نوع خودرو درخواست امدادرسانی از سوی خودروهای دودیفرانسیل را داشته باشند. خدمات این بخش در حال گسترش است و به زودی در همه استان‌های کشور آماده ارایه خدمات خواهند بود.
برخی یدک‌کش‌ها هزینه ناچیزی می‌گیرند تا خودرو خراب را به تعمیرگاه‌هایی ببرند که معلوم نیست چه بر سر آن بیاورند و این ممکن است سرآغاز یک ماجرای دردسرساز باشد
چالش امدادرسان‌های متفرقه
به گفته سید حسام هاشمی، به غیر از خودروهای امدادی کانون، تعداد زیادی از خودروهای یدک‌کش امدادی هم در سطح شهر و جاده‌ها حضور دارند که مجوز رسمی خود را از سوی «وزارت صنعت، معدن و تجارت» دریافت کرده‌اند.
برخی دیگر هم هستند که با مجوز یا بدون مجوز از طریق تبانی با تعدادی از مکانیک‌ها، خودروها را با هزینه اندک به یک مکانیکی متفرقه می‌برند، اما با هزینه‌تراشی‌های بی‌مورد و عدم ارایه خدمات باکیفیت، ضررهای هنگفتی را برای مالکان ایجاد می‌کنند. متاسفانه سودجویی برخی از این خودروهای امدادی متفرقه که بدون تماس با کانون و به‌طور سیار در سطح شهر حضور دارند، ضررهای زیادی به مالکان وارد آمده اما آن‌چه که بیشتر از آن اهمیت دارد، ضرری است که به لحاظ اعتماد اجتماعی به جامعه ایران وارد می‌شود. متاسفانه ضعف اعتماد اجتماعی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات حال حاضر کشور است. اگر چه این ادعایی بزرگ است اما این بی‌اعتمادی با مواردی کوچک مانند این قبیل اقدامات ایجاد می‌شود که نتایج و تبعاتی به مراتب بزرگ‌تر از ضررهای مادی در پی دارد.
خودروهای امدادی کانون اتومبیلرانی و جهانگردی در همه جای ایران از نرخ نامه مصوب برای خدمات امدادی استفاده کرده و همه خودروهای کانون دارای آرم و علایم مخصوص بوده و امدادگران نیز از لباس متحدالشکل استفاده می‌کنند. ضمن آن‌که همه آن‌ها دارای کد امدادی هستند. مضاف بر این سامانه رسیدگی به شکایات مردمی در صورت شکایت و چک کردن نرخ خدمات خودرو، بخش زیادی از ابهامات رانندگان خودروهای آسیب‌دیده را برطرف می‌کند. این موارد نکاتی هستند که در رابطه با خودروهای امدادی متفرقه کمتر به چشم می‌خورد.
مدیر بخش امداد خودرو کانون اتومبیلرانی و جهانگردی: پیامد بی‌اعتمادی به فرایند امدادرسانی خودرو ممکن است خود را در ضعف اعتماد عمومی نشان دهد
خودروسازها قابل اعتمادترند تا متفرقه‌ها
شاید برخی تجربه‌های مطلوب یا غیرمشکل‌سازی از مواجهه با یدک‌کش‌های متفرقه و غیرمجاز داشته باشند و خرابی خودروشان برطرف شده باشد اما دردسر از جایی شروع می‌شود که بسیاری از غیرمجازها در صورت نارضایتی مشتریان به سختی زیر بار مسئولیت می‌روند.
هر چند وضعیت تولید خودرو در شرکت‌های بزرگ خودروساز یعنی ایران‌خودرو و سایپا مطلوب نیست و صدای بسیاری را درآورده است اما لااقل در مرحله حمل خودرو تا تعمیرگاه مورد اعتماد یا نمایندگی‌های تعمیر این دو خودروساز، می‌توان به آن‌ها اعتماد کرد و به صورت شفاف از آن‌ها تعرفه‌های یدک‌کشی و تعمیر را مطالبه کرد.
به همین خاطر، در صورتی که آشنایی نباشد که به کمک بیاید، غیر از شماره امدادخودرو کانون جهانگردی و اتوموبیلرانی بد نیست قبل از زنگ زدن به متفرقه‌ها از امدادخودرو ایران‌خودرو 096440 یا سایپا 096550 کمک خواست و درگیر مشکلات ناخواسته بعدی نشد.