بورس پس از بحران؛ راه فرار از گرداب سقوط چیست؟

بازار سرمایه ایران پس از تعطیلی در روزهای جنگ، با شروع مجدد فعالیت، ریزش‌های سنگینی را تجربه کرد؛ کارشناسان معتقدند یکی از علل ریزش بورس هجوم برای نقد کردن دارایی ها است.

مهدی آسیایی، تحلیلگر بازار سرمایه، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره شرایط فعلی بازار سرمایه اظهار داشت: دلیل این رکود بیش از هر چیز به فضای عدم قطعیت شدید اقتصادی و روانی بازمی‌گردد. زمانی که ریسک‌های ژئوپلتیک و ناامنی افزایش می‌یابد، سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سرمایه خود را از بازارهای پرریسک خارج کنند. تعطیلی بورس در ایام جنگ باعث انباشته شدن صف فروش شد و پس از بازگشایی، این فشار به یکباره تخلیه شد.

وی افزود: بازتاب آسیب‌های جنگ بر سودآوری شرکت‌ها، انتظار کاهش درآمد و کم‌رنگ شدن چشم‌انداز سرمایه‌گذاری جدید نیز مزید بر علت شد و موج فروش را تشدید کرد.

این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به اینکه نقش سیاست‌گذاران در وضعیت فعلی چه بوده است، گفت: ساختار بازار و نبود راهبرد شفاف برای حمایت از بازار، نقش مؤثری در این شرایط داشتند. عدم اجرای سیاست‌های ضدچرخه‌ای و موضع انفعالی نهادهای تصمیم‌گیر باعث شد بازار بیشتر از همیشه دستخوش هیجان و ترس شود. اگر حمایت‌هایی مثل تزریق نقدینگی، ورود بازارگردان‌ها و ارائه گزارش شفاف از وضعیت اقتصاد کشور در زمان مناسب انجام می‌شد، شدت ریزش‌ها به این اندازه نبود.

وی تاکید کرد: متأسفانه بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد احساس کردند که در این شرایط تنها رها شده‌اند و همین موضوع نیز به افزایش فشار فروش دامن زد.

آسیایی درباره مسیر برون‌رفت از بحران خاطرنشان کرد: «گام اول، ایجاد شفافیت است. مردم باید بدانند چشم‌انداز آینده کشور چیست و چه برنامه‌هایی برای جبران خسارات قرار است اجرا شود. ثبات در سیاست‌های ارزی، تضمین بازار آزاد ارز، و اصلاح قوانین دست‌وپاگیر همگی حیاتی هستند.

وی تصریح کرد: دولت و سازمان بورس می‌توانند با حمایت از شرکت‌های صادراتی، تسهیل شرایط برای بازارگردان‌ها و راه‌اندازی صندوق‌های تثبیت‌گر، بخشی از اعتماد از دست رفته را بازسازی کنند.

این کارشناس بازار سرمایه توصیه کرد: سهامداران باید تا حد امکان از رفتارهای هیجانی پرهیز کنند و افق سرمایه‌گذاری خود را میان‌مدت در نظر بگیرند. شناسایی شرکت‌های بنیادی و صادرات‌محور، استراتژی معقولی برای حفظ سرمایه در شرایط فعلی است.

وی در پایان درباره چشم‌انداز بازار گفت: بازار سهام در ایران ذاتاً با بحران‌ها و نوسانات بیگانه نیست و در گذشته هم بارها پس از بحران‌ها با اصلاحات تدریجی به رشد بازگشته است. بهبود متغیرهای کلان اقتصادی مانند کنترل نرخ ارز، رفع موانع صادرات و بازگشت آرامش سیاسی و اقتصادی نشانه‌هایی است که می‌تواند آغاز رونق دوباره بازار باشد. البته این فرآیند زمانبر است و نیاز به اجماع و تدبیر جدی دارد.