بیش از 600 هزار نفر در کشور از چک الکترونیک استفاده می‌کنند
تاکنون 12 بانک شامل بانک‌های صادرات، تجارت، پارسیان، رفاه، کشاورزی، پاسارگاد، قرض الحسنه رسالت، ملت، گردشگری، توسعه صادرات، توسعه تعاون، ملی به سامانه چکاد (سامانه چک امن دیجیتال) متصل شدند؛ خدمت چک الکترونیکی که 21 آبان 1401 از آن رونمایی شد و این نوع چک نیز مشمول قوانین و مقررات مرتبط با چک‌های کاغذی قرار گرفت.
چک الکترونیکی که آمنه نادعلی‌زاده مدیر اداره توسعه و تدوین مقررات نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در حال حاضر بیش از 600 هزار نفر در کشور از چک دیجیتال استفاده می‌کنند و تاکنون بیش از 316 هزار فقره چک الکترونیک در کشور صادر شده است.
این مقام مسئول در ادامه اظهار کرد: تاکنون 12 بانک به سامانه چکاد (سامانه چک امن دیجیتال) متصل شدند و چک دیجیتال را عملیاتی کرده‌اند و بانک‌های مسکن، اقتصاد نوین و قرض الحسنه مهر ایران نیز در مراحل پایانی فرآیند پیوستن به سامانه چکاد هستند.
این ابزار پرداختی که باید ظرف سه سال آینده جای چک کاغذی را بگیرد و در همین راستا هم روز گذشته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی مهران محرمیان در جمع خبرنگاران با تاکید بر این نکته اظهار کرد: در 12 بانک عملیات چک الکترونیکی انجام می‌شود و بانک‌های زیادی در صف مراحل آزمون قرار گرفتند، اما در نهایت ظرف 3 سال آینده چک‌های کاغذی حذف می‌شوند. در حال حاضر حدود 300 هزار چک الکترونیکی در شبکه بانکی نقد شده است و هنوز به یک درصد میزان نقدشوندگی چک‌ها نرسیده و عمده چک‌ها هنوز کاغذی هستند.
او پیش از این هم مطرح کرده بود: زیرساخت های فنی چک الکترونیک در همه 30 بانک کشور به طور کامل فراهم شده است. به این معنا که همه بانک‌ها، چک الکترونیک سایر بانک‌ها را می پذیرند و نقد می کنند.
کاهش حضور مشتریان در شعب بانکی با چک الکترونیکی
چک الکترونیکی که بناست حضور مشتریان در شعب بانکی را کاهش دهد و در همین راستا فرزانی کارشناس اقتصادی با اشاره به آن در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرد: این نوع چک جذابیت‌های خودش را دارد. تسریع در صدور چک بدون نیاز فیزیکی در شعب، حذف دخل، تصرف و جعل توسط دارنده چک و کاهش مراجعه حضوری از مزیت‌های آن محسوب می‌شود. اقدام به صدور چک‌های الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در مبادلات سبب کاهش هزینه‌های مبادلاتی می‌شود. همچنین تسریع و شفافیت در معاملات را می‌تواند به همراه داشته باشد که این مورد می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کنند.
تکلیف بانک مرکزی به بانک‌ها برای پذیرش بین بانکی چک‌های الکترونیک سایر بانک‌ها در سامانه چکاوک
در ادامه هم آمنه نادعلی‌زاده مدیر اداره توسعه و تدوین مقررات نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: چک الکترونیک محصولی است که مشتریان شبکه بانکی را از مراجعه به شعبه بی‌نیاز می‌کند و تمام مراحل آن به صورت غیرحضوری قابل انجام است.
او می‌گوید: شخص درخواست‌کننده دسته‌چک می‌تواند دسته‌چک را در موبایل‌بانک یا اینترنت‌بانک خود درخواست داده و پس از بررسی‌های لازم، تعداد برگ‌های چک با شناسه صیادی در اختیار فرد قرار می‌گیرد. سپس فرد می‌تواند در موبایل‌بانک یا اینترنت‌بانک اقدام به صدور چک کرده و به کارتابل گیرنده ارسال کند در این زمینه، بانک مرکزی همه بانک‌ها را به پذیرش بین بانکی چک‌های دیجیتال سایر بانک‌ها در سامانه چکاوک مکلف کرده است.
توسعه و پذیرش بین بانکی چک‌های الکترونیک توسط سایر بانک‌ها که به گفته مسئولان و کارشناسان بسیار حائز اهمیت بوده و سبب کاهش حضور فیزیکی مشتریان در شعب بانکی می‌شود موضوعی که بانک مرکزی هم بانک‌ها را به آن مکلف کرده است؛ در نهایت باید منتظر ماند و دید کدام یک از بانک‌ها چراغ بعدی ارائه خدمت چک الکترونیکی به مشتریان را روشن می‌کنند؟
خبرنگار: کیمیا قلی‌پور
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بانک و بیمه