تأکید بر "ضرورت توجه به هویت زنانه در تعیین پوشاک" در نشست زن، هویت و پوشش

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشست زن، هویت و پوشش به همت مجمع بانوان تمدن ساز در فرهنگسرای خانواده برگزار شد و فعالان فرهنگی در این عرصه به بررسی موضوع عفاف و حجاب در میان زنان مسلمان ایرانی پرداختند.

بر اساس این گزارش، بهار غفارزاده از موسسین نشان‌های پوشاک اسلامی، طی سخنانی اظهار داشت: شهید مطهری در کتاب مسئله حجاب فرمودند که فقها در گذشته از کلمه سَتر به معنی پوشش استفاده می‌کردند و بهتر بود این کلمه تغییر نمی‌کرد. حجاب در لغت به معنای پرده است و این تصور برای مخاطب ایجاد می‌شود که اسلام نظرش این بوده که زن‌ها پشت پرده و در خانه بمانند و ما می‌دانیم که نظر اسلام چنین چیزی نیست.

او با اشاره به دغدغه همیشگی خود در زمینه پوشش، گفت: برایم مهم بود که هم پوشش داشته باشم و هم خوش‌پوش باشم که در این موضوع، آن سال‌ها مثل الان دست‌مان برای انتخاب لباس باز نبود.

غفارزاده با اشاره به اینکه از ابتدای فعالیت در فضای مجازی، هشتگ «پوشیدگی انتخاب من است» را گذاشت، اظهار داشت: مهم است بدانیم که انتخاب است و انتخاب من. کلمه پوشش ریشه در حیا دارد و به فطرت انسان برمی‌گردد و حیا مختص زن نیست.

او با بیان اینکه ضرورت رعاین عفاف و حجاب در خانم ها بیشتر از مردان است، تصریح کرد: از دوران رسیدن به سن تکلیف احساس سختی در نوع پوشش را داشتم. چون بسیار فعال و همیشه در حال بازی و فعالیت‌های فیزیکی بودم. علاوه بر این مثل الان نبود که تنوع در پوشش نوجوانان زیاد باشد. خاطرم هست اولین چیزی که مادرم برای من دوختند یک مقنعه بلند مشکی بود و من معترض بودم که چرا باید این را بپوشم؟ در حالی که هم بازی‌های همسن و سال من پوشش را رعایت نمی‌کردند.

غفارزاده شغل اصلی و سبک زندگی و تحصیلات خود را سبک ورزشی عنوان کرد و ادامه داد: اینجا به عنوان موسس برند پوشاک دعوت شدم اما در اصل من یک ورزشکار هستم. سوال پرتکرار از من هم این بود:«تو چرا محجبه‌ای؟» واقعاً ناراحتم می‌کرد چون تصور می‌کردند در این پوشش اجباری برای من است و خانواده دستور داده. همه تصور می‌کردند من مجبور به پوشیدگی هستم.

او ادامه داد: غلامی در کتاب «مسئله حجاب در غرب» می‌گوید که یکی از کارهای رسانه‌ها در غرب برای تخریب و تضعیف حجاب همین است که وقتی یک خانم محجبه به موفقیتی می‌رسد، می‌گویند که این خانم یا نمی‌داند پیرو چه مکتبی باشد و یا راه دیگری برای رسیدن به مقاصد خود ندارد.

غفارزاده با بیان اینکه ابتدای ورود به فضای مجازی، ارزشی را برای خودم تعریف کردم، گفت: «ترویج پوشش اسلامی» ارزش من بود و چون الگوی مناسبی در آن سال‌ها نبود با آزمون و خطا آغاز کردم تا درنهایت برند شخصی خود را راه‌اندازی کردم. هدف من طراحی لباس اجتماع و لباس‌های ورزشی برای خانم‌های محجبه بود. اولین چیز برای ورود یک خانم به اجتماع، لباس است. درست است که رفتار و باقی موارد هم از تعریف عفاف است اما وجود لباس انکارناپذیر است. ما باید لباس مناسبی در اختیار خانم‌ها قرار دهیم.

او ادامه داد: چند سال پیش در صفحه خودم نظرسنجی انجام دادم که «چرا حجاب را رعایت نمی کنید؟» پاسخ‌های ناراحت کننده ای داشتم:«احساس می‌کنیم زشت می‌شوم.» «اعتماد به نفس ندارم برای حفظ حجاب» و... این موضوعاتی است که در عدم توجه ما به پارامترهای حجاب در بین مردم پیش آمده است.. من در بین مخاطبین صفحه‌ام افرادی را دارم که اصلا محجبه نیستند ولی از تولیدات من استفاده می‌کنند و راضی هستند پس ما برای ترویج پوشش اسلامی باید در حوزه ی شناخت و گرایش اقدامات جدی انجام دهیم و برای ایجاد حال خوب و افزایش عزت نفس زنان کشورمان تلاش کنیم.

حمله به حجاب

الهام عابدینی، دانشجوی دکترای روابط بین‌الملل، در ادامه این نشست گفت: با توجه به بحثی که از حمله رسانه‌ها به موضوع زنان و پوشش شد می‌خواهم بگویم همیشه این حملات بوده است و مخصوصا بعد از حادثه تروریستی 11 سپتامبر. زنان اصلی‌ترین قربانی اسلام‌هراسی و اسلام‌ستیزی در دنیا هستند.

او با اشاره به اینکه هرقدر آمار اسلام‌هراسی و حملات اسلام‌ستیزانه افزایش پیدا می‌کند، آمار زنانی که هدف این حملات بودند بیشتر می شود، خاطرنشان کرد: این حملات از 4 جنبه در غرب قابل بررسی است: جریان های فمنیستی که حجاب را سرکوب زنان و نقض حقوق آنان می دانند، نگاه منفی به مسلمانان که به ویژه پس از حملات تروریستی شیب صعودی پیدا می کند، خشونت علیه زنان که به ویژه پس از شیوع کرونا میانگین دو برابر شد و همچنین قدرت گرفتن احزاب راست افراطی در دنیا که هسته مرکزی تفکرشان دگرهراسی است.

عابدینی به انواع خشونت‌ها و تبعیض‌هاعلیه زنان اشاره کرد و گفت: زنان به دلیل پوشش حجاب که دست کم 54 درصد از زنان مسلمان آن را بخشی از هویت خود می‌دانند، به عنوان مسلمان قابل تشخیص هستند.

مسئله حجاب را جدی بگیریم

در ادامه این نشست فاطمه محمدی، دکترای جامعه‌شناسی سیاسی و پژوهشگر حوزه زن و خانواده گفت: امروز در مورد سه مفروضه مهم صحبت می‌کنیم. در سال‌های اخیر مسئله هویت را به یک نظام مسائل تبدیل کردیم و این خیلی خوب است. تمام مسئله زنان ذیل هویت قابل بررسی است و قابل حل کردن است.

او ضمن ابراز مخالفت با اینکه مسئله حجاب را فقط مسئله زنان و زنانه بدانیم، تصریح کرد: هم برای زنان و هم برای مردان این مسئله مطرح است. ما در مجمع بانوان تمدن‌ساز دنبال قرار دادن این تعاریف در جای درست خود هستیم. اما مهم است بدانیم که در بخش زنان، حجاب مسئله پررنگ‌تری است. چون ذات زنانه و هویت زنانه و ظرافت‌های ذاتی‌اش برای حضور اجتماعی بر مبنای اسلام او را از مرد متفاوت می‌کند. ملاحظاتی که برای یک خانم وجود دارد با ملاحظات یک آقا متفاوت است.

محمدی به حضورنامتعارف برخی مردان در شهرهایی مثل تهران اشاره کرد و ادامه داد: اخیراً بعضی از آقایان را می‌بینم که در همین تهران هم با لباسی غیرمتعارف در جامعه حضور پیدا کردند. این‌که عدم رعایت قوانین پوشش در خانم‌ها بیشتر در جامعه نمود دارد، دلیل بر این نیست که عدم رعایت پوشش را از سمت آقایان نادیده بگیریم و این نقض قوانین را، مثلا پوشیدن شلوارک در محیط رفت و آمد همه مردم، بی‌اهمیت بدانیم.

او ادامه داد: این مسئله یک حوزه عمومی دارد و امروز هنجارشکنی‌هایی تعمداً اتفاق می‌افتد که باید بررسی شود. مرد و زن هم ندارد. طبقه روشنفکران از زمان مشروطه در خصوص پوشش و حجاب به صورت عیان شروع به ارائه نظر کردند. تغییر نگاه پوششی و چنین تفکراتی از همان زمان آغاز شد.

این پژوهشگر حوزه زن و خانواده تصریح کرد: به یقین می‌گویم که حمله غرب به مسئله «خانواده» به مراتب بیشتر از حجاب است. چرا حجاب به چشم آمد؟ چون مستقیم خانم‌ها را نشانه گرفتند. زیاد می‌شنویم که «حجاب خودم است.» و یا «دو نفر را در یک قبر نمی‌گذارند و..» و از این دست صحبت‌ها. من می‌گویم اگر در خانه خودتان کسی به عدم رعایت حجابتان ایراد گرفت حق باشماست.. اما اگر در جامعه وارد شد و فضا به سمت ورود به اجتماع تغییر کرد، دیگر نمی توان بی‌تفاوت بود.

او ادامه داد: مگر ما می توانیم بگوییم که یک کارخانه سیمان با ضعیف‌ترین امکانات ممکن راه اندازی کنیم در تهران. هیچ تصفیه و تهویه‌ای هم نمی گذاریم. (فرایند تولید سیمان یکی از آلوده کننده‌ترین کارخانه‌هاست.) بعد می‌گوییم این سرمایه من است و این همه کارگر مشغولند و اتفاقا باید از من ممنون و سپاسگزار باشید که در این فرایند توانستم کمکی هم بکنم؟ مگر می‌شود؟ این همه آلودگی و این همه آسیب را با جبران اقتصادی نمی‌توان توجیه کرد!

محمدی تصریح کرد: سلامت مردم دارد به خطر می‌افتد و ممکن است نه تنها پولی به منطقه وارد نشود، بلکه بیماری‌های وارده به بوم و منطقه را باید هزینه حساب کنیم. در بحث حجاب هم همین است. ما در یک جامعه نمی توانیم آسیب عدم رعایت حجاب را بی‌خیال شویم. بگوییم امری شخصی است. بگوییم به کسی کاری ندارد. آفت بی‌حجابی در لایه‌های مختلف اجتماعی وارد می‌شود. از کودکی که مدرسه می‌رود و این صحنه را می‌بیند تا پسر و دختری که در سن انتخاب همسر و تشکیل خانواده است تا...

الان با نوعی از انتخاب مواجهیم که تصور می کنند همسرشان را از مدل‌های جدیدی که در خیابان می‌بینند باید انتخاب کنند، چرا که در غیر این صورت اعتماد به نفس معرفی همسرشان را به بقیه ندارند. ما چطور می‌توانیم بگوییم که حجاب و پوشش یک مسئله شخصی است؟ سالهای پیش حجاب این طور نبود. در بی‌حجابی‌ها هم می‌دانستیم که هیچ تعمدی وجود ندارد. اما این روزها تاکید می‌کنیم که تعمد در بسیاری از بی حجابی ها وجود دارد. در قبح شکنی و بی حیایی تعمد وجود دارد. یعنی فرد با علم به اینکه عرفی وجود دارد، قانون وجود دارد اقدام به قبح شکنی می کند. یک نگاه به اینستاگرام این مسئله را شفاف تر می‌کند.

محمدی با اشاره به اینکه از فضای آسیب دیدن جامعه به مسئله حجاب نگاه نمی‌کنیم، گفت: معتقدم که حل کردن مسئله حجاب، مسئله خانواده، زن، هویت و... در همه جای کشور مفید و تاثیرگذار است، نه فقط نان! اگر اینها را حل کنیم خیلی از مسائل اجتماع ما حل خواهد شد. قطعا معیشت مردم مهم است اما دلیل بر غفلت از مباحث دینی و اخلاقی نیست.

او بر ضرورت بهره بردن از بیانات مقام معظم رهبری تأکید کرد و گفت: الان در زمانی زندگی می‌کنیم که بچه ها نیاز به ریشه و مفهوم دارند. ما باید در همه موارد تبیین کنیم. باید بگوییم لجبازی کردن جز آسیب چیزی برای خودتان ندارد.