تاثیر جنگ تجاری و تعرفه‌ای ترامپ بر اقتصاد ایران
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، در این میان، اقتصاد ایران که از پیش تحت فشار تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا قرار داشت، چگونه از این تحولات جهانی متاثر شد و منافع ملی کشور در این میان، چه سرنوشتی یافت؟ این گزارش به تحلیل تاثیرات این جنگ تعرفه‌ای بر اقتصاد ایران با رویکرد منافع ملی می‌پردازد.
کاهش قیمت نفت و ضربه به درآمد ملی:
یکی از ملموس‌ترین پیامدهای جنگ تعرفه‌ای ترامپ، کاهش رشد اقتصادی جهانی و در پی آن، افت تقاضا برای انرژی بود. این کاهش تقاضا به طور مستقیم بر قیمت‌های جهانی نفت تاثیر گذاشت و منجر به کاهشی چشمگیر در بهای طلای سیاه شد. برای ایران که بخش عمده‌ای از بودجه و درآمدهای ارزی خود را از محل فروش نفت تامین می‌کند، این کاهش قیمت در کنار تحریم‌های نفتی آمریکا، ضربه‌ای مضاعف به منابع درآمدی کشور بود. این وضعیت، دسترسی دولت به ارز برای واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید را محدودتر کرده و چالش‌های جدی در مدیریت بودجه عمومی ایجاد نمود، که مستقیماً بر رفاه و معیشت مردم و توان دولت در پیشبرد پروژه‌های توسعه‌ای تاثیر گذاشت. این امر نشان می‌دهد که اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی در زمان بحران‌های جهانی، تا چه حد منافع ملی را به خطر می‌اندازد.
تشدید فضای بی‌ثباتی و چالش‌های تجاری:
جنگ تعرفه‌ای، فضایی از بی‌اطمینانی و بی‌ثباتی را در اقتصاد جهانی حاکم کرد. سرمایه‌گذاران، مسیرهای تجاری و زنجیره‌های تامین جهانی دچار ابهام شدند. در چنین شرایطی، ایران که خود با تحریم‌ها و مشکلات عدیده در روابط بانکی و تجاری بین‌المللی دست و پنجه نرم می‌کرد، بیش از پیش در انزوای اقتصادی قرار گرفت. دشواری در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، محدودیت در دسترسی به فناوری‌های نوین و اختلال در مسیرهای واردات و صادرات، از جمله پیامدهای این فضای بی‌ثباتی بود که به نوبه خود، رشد اقتصادی کشور را کُندتر کرده و به ضرر منافع ملی تمام شد. امکان استفاده از فرصت‌های تجاری و دیپلماسی اقتصادی در این شرایط برای کشور به مراتب دشوارتر شد.
فشار بر شرکای تجاری و محدودیت تعاملات:
بسیاری از شرکای اصلی تجاری ایران، از جمله چین، ترکیه و کشورهای اروپایی، خود درگیر تبعات جنگ تعرفه‌ای آمریکا بودند. این وضعیت، توانایی و تمایل آنها را برای تعاملات تجاری گسترده با ایران، به ویژه در مواجهه با تحریم‌های ثانویه آمریکا، کاهش داد. در نتیجه، حجم مبادلات تجاری ایران با این کشورها تحت تاثیر قرار گرفت و دسترسی ایران به بازارهای بین‌المللی برای فروش محصولات و تامین نیازهای خود، بیش از پیش محدود گردید. این امر نه تنها بر بخش خصوصی و تولیدکنندگان داخلی فشار آورد، بلکه بر توانایی دولت در مدیریت بازار ارز و کالا نیز تاثیر منفی گذاشت و منافع ملی را در حوزه تجارت خارجی تهدید کرد.
درس‌هایی برای اقتصاد مقاومتی:
با نگاهی به منافع ملی، جنگ تعرفه‌ای ترامپ و همزمانی آن با تحریم‌ها، اهمیت راهبرد "اقتصاد مقاومتی" و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و تنوع‌بخشی به منابع ارزی را بیش از پیش نمایان ساخت. تمرکز بر تولید داخلی، حمایت از صادرات غیرنفتی، توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه و شرکای استراتژیک در آسیا و تقویت دیپلماسی اقتصادی فعال، از جمله راه‌کارهایی است که می‌توانست و می‌تواند تاثیرات مخرب شوک‌های خارجی را کاهش داده و منافع ملی را در برابر نوسانات جهانی مصون دارد. این وضعیت، فرصتی بود تا با تقویت ساختار داخلی و پایداری اقتصادی، آسیب‌پذیری کشور در برابر فشارهای خارجی به حداقل برسد.
به گزارش اکونیوز، جنگ تعرفه‌ای ترامپ، اگرچه مستقیماً ایران را هدف قرار نداده بود، اما با ایجاد بی‌ثباتی در اقتصاد جهانی و کاهش قیمت نفت، در کنار تحریم‌های آمریکا، فشاری مضاعف بر اقتصاد ایران وارد کرد. این تحولات نشان داد که چگونه منافع ملی کشور می‌تواند در معرض آسیب‌های ناشی از تنش‌های بین‌المللی قرار گیرد و لزوم اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه و مقاومتی برای تضمین پایداری اقتصادی و حفظ منافع ملی در برابر شوک‌های بیرونی را بیش از پیش گوشزد کرد. تقویت تولید، تنوع‌بخشی به شرکای تجاری و کاهش وابستگی‌های اقتصادی، مسیر اصلی برای عبور از چنین چالش‌هایی در آینده است.