تراموا نیامده برگشت / «متروباس» نام دهن پرکن جدید

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_ علی کیمیایی، پروژه تراموا به عنوان یکی از طرح‌های نوین حمل‌ونقل شهری در تهران، با هدف کاهش ترافیک، بهبود کیفیت هوا و ارتقاء زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی مطرح شد. با وجود اجرای آزمایشی و اعلام آمادگی برخی نهاد‌های اجرایی، این پروژه تاکنون به مرحله بهره‌برداری نرسیده و با چالش‌های متعددی مواجه شد و بعید هم می‌رسد که به بهره برداری برسد.

نشد که بشود

موضوع راه‌اندازی سیستم تراموا در تهران، سال‌هاست که در محافل مدیریتی و برنامه‌ریزی شهری مطرح بوده است. در نخستین سال‌های دهه 1380، این طرح با هدف توسعه گردشگری شهری و تسهیل حمل‌ونقل در محدوده بازار تهران در دستور کار قرار گرفت. با این حال، به‌مرور زمان و در پی بروز چالش‌های مالی و تغییر اولویت‌های مدیریت شهری، اجرای این پروژه از روند عملیاتی خارج شد و به حاشیه رفت.

با آغاز دوره مدیریت علیرضا زاکانی در شهرداری تهران، بار دیگر ایده راه‌اندازی سیستم تراموا به عنوان یکی از آرمان‌های دیرینه حمل‌ونقل شهری در پایتخت مطرح شد. این طرح که سال‌ها در سکوت و فراموشی قرار داشت، با رویکرد جدید مدیریت شهری جان تازه‌ای گرفت.

در شهریورماه 1402، شهرداری تهران با وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به تفاهمی مشترک برای اجرای پروژه احداث تراموا در پایتخت دست یافت. این توافق‌نامه گامی مهم در راستای تحقق یکی از اهداف کلان حمل‌ونقل شهری محسوب می‌شد.

در همین راستا، سید محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران، با اشاره به اهمیت این تفاهم، اظهار داشت: تراموا یکی از شیوه‌های رایج حمل‌ونقل عمومی در شهر‌های بزرگ جهان است که از محبوبیت بالایی برخوردار بوده و در برخی کشور‌ها به عنوان یکی از روش‌های اصلی جابه‌جایی شهروندان شناخته می‌شود.

وی افزود: در دوره جدید مدیریت شهری، شهرداری تهران با جدیت پیگیر عملیاتی‌سازی این طرح بوده و مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد که احداث تراموا در برخی مسیرها، به‌ویژه در مقایسه با خطوط اتوبوس تندرو (BRT)، از توجیه فنی و اقتصادی بیشتری برخوردار است. این سیستم می‌تواند با هزینه کمتر، تعداد بیشتری از مسافران را با کیفیت بالاتر جابه‌جا کند.

تراموا در ایستگاه «بلاتکلیفی» متوقف شد

طرح راه‌اندازی تراموا در تهران طی سال‌های اخیر بار‌ها از سوی مدیران شهری مطرح شده و به عنوان یکی از راهکار‌های نوین برای بهبود حمل‌ونقل عمومی پایتخت معرفی شده است. با این حال، روند اجرای این پروژه بیش از آن‌که با پیشرفت همراه باشد، با تغییرات مکرر در وعده‌ها و تاریخ‌های اعلام‌شده مواجه بوده است؛ به‌گونه‌ای که تراموا پیش از آن‌که وارد تهران شود، عملاً از دستور کار خارج شد.

در آبان‌ماه 1402، شهردار تهران از آغاز مطالعات مقدماتی برای احداث تراموا خبر داد و اعلام کرد که این سیستم حمل‌ونقل می‌تواند در دو یا سه مسیر شهری اجرا شود. این اظهارات، امید‌هایی را در میان شهروندان و کارشناسان حمل‌ونقل شهری ایجاد کرد که شاید پس از سال‌ها، تهران صاحب سیستم تراموا شود.

در شهریورماه 1402، تفاهم‌نامه‌ای میان شهرداری تهران و وزارت دفاع برای اجرای پروژه تراموا امضا شد. سخنگوی شهرداری در آن زمان تأکید کرد که مطالعات نشان داده‌اند احداث تراموا در برخی مسیر‌ها نسبت به خطوط اتوبوس تندرو (BRT) مقرون‌به‌صرفه‌تر و کارآمدتر است.

علیرضا زاکانی شهردار تهران در 21 تیر 1402 در گف‌وگویی با خبرگزاری دانشجو گفت: باید در شهر تهران از تراموا استفاده کنیم. بحث تراموا مربوط الان نیست که عده ای هم ذوق زده شدند مربوط به مطالعات سالیان سال است. تراموا یک پنجم مترو هزینه دارد و دو سوم مترو خدمت ارائه می کند.

"باید" علیرضا زاکانی شهردار تهران به مرور زمان کم رنگ تر و کم رنگ تر شد.