تعطیلی یا صرفه‌جویی؟ تعارض تصمیم‌سازی در دل بحران
دنیای اقتصاد؛ در میانه تابستانی داغ که قطعی آب و برق به یک اتفاق روزمره در برخی نقاط کشور تبدیل شده، کشور درگیر تصمیمی است که نه در مرکز گرفته و نه به‌طور رسمی اجرا شد، اما به‌مرور از دل استان‌ها سر برآورد: تعطیلی.
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در میانه تابستانی داغ. که قطعی آب و برق به یک اتفاق روزمره در برخی نقاط کشور تبدیل شده، کشور درگیر تصمیمی است که نه در مرکز گرفته و نه به‌طور رسمی اجرا شد، اما به‌مرور از دل استان‌ها سر برآورد: تعطیلی.
گرمای هوا، کاهش بی‌سابقه ورودی سدها به‌ویژه در تهران و فشار بی‌امان بر شبکه برق، مجموعه‌ای از هشدارها را به‌دنبال داشت. برخی گزارش‌ها از افت ورودی آب به سدهای تهران و بحران تأمین آب شرب خبر دادند؛ همزمان با آن، خاموشی‌های پراکنده و افت فشار یا قطعی چندساعته آب در برخی مناطق کشور رخ داد. شدت بحران تا جایی پیش رفت که دولت تصمیم گرفت چهارشنبه‌ای در تیر ماه را به‌طور کامل تعطیل اعلام کند؛ تصمیمی که اگرچه موقتی بود، اما نشان از وضعیتی پر چالش داشت. البته که همین تصمیم نیز با واکنش‌هایی مواجه شد؛ بسیاری از فعالان اقتصادی که کسب و کارشان کمی بعد از جنگ جان گرفته بود، نگران ادامه وضعیت و خوابیدن دوباره کسب و کارها بودند؛ مردم میگفتند تعطیلی تاثیری در بحران آب ندارد و حتی در همان روز تعطیل هم آب دربرخی مناطق قطع شد.
در بحبوحه همین صحبت‌ها، زمزمه‌هایی از تعطیلی مستمر سه‌شنبه و چهارشنبه تا پایان تابستان شنیده شد. از سویی دیگر نیز برخی از تعطیلات یک هفته‌ای تابستانه صحبت می‌کردند؛ پیشنهاد‌هایی که در ابتدا از برخی نهادهای اجرایی و مشورتی مطرح شد اما در نهایت، با عدم موافقت در دولت روبه‌رو شد. مسؤولان دولتی اعلام کردند که صرفه‌جویی حاصل از تعطیلی گسترده، به اندازه‌ای نبوده که بتوان چنین تصمیم پرهزینه‌ای را توجیه کرد. رئیس‌جمهور نیز در اظهارنظری اعلام کرد: «تعطیلی، پاک کردن صورت مسأله است». اما پایان ماجرا این نبود.
اکنون، با گذشت تنها چند روز از مخالفت رسمی دولت، برخی استان‌ها با استناد به اختیارات تفویض‌شده به استانداران مسیر متفاوتی را در پیش گرفته‌اند. تازه‌ترین نمونه، تصمیم استانداری آذربایجان شرقی است که اعلام کرده ادارات و دانشگاه‌های این استان در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، 14 و 15 مرداد، تعطیل خواهند بود. این تصمیم، به گفته مسؤولان محلی، به‌دلیل افزایش دما و با هدف مدیریت مصرف آب و برق اتخاذ شده است.
همچنین اخباری نیز از تعطیلی یزد، گلستان، خوزستان و باقی استان‌ها به گوش می‌رسد.
اقدامی که از یک‌سو نشان‌دهنده نگرانی واقعی در سطح استان‌ها از تداوم بحران انرژی است و از سوی دیگر، گواهی بر شکاف میان تصمیمات ملی و اقدامات محلی.
حالا استانداران، در نبود تصمیم واحد و قطعی از سوی دولت مرکزی، خود آستین بالا زده‌اند و برنامه تعطیلی‌های محدود اما مؤثر را پیاده می‌کنند. این در حالی است که مجموعه شرایط موجود، بیش از آن‌که نیازمند اقدامات مقطعی و منطقه‌ای باشد، به تصمیمی جامع، ملی و هماهنگ در سطح کلان نیاز دارد.
بی‌برنامگی، تصمیمات متناقض و تفویض اختیار بدون چارچوب، در نهایت می‌تواند تبعات احتمالی فراتر از بحران آب و برق داشته باشد؛ از کاهش بهره‌وری اقتصادی گرفته تا بی اعتمادی عمومی نسبت به سازوکار تصمیم‌گیری در مواقع اضطرار.
اگر گرمای هوا و کم‌آبی تا هفته‌های آینده تداوم یابد، آیا هر استانی راه خود را خواهد رفت؟ یا بالاخره تصمیمی واحد و منسجم از سوی نهادهای کلان اتخاذ خواهد شد؟ پاسخ به این سؤال، نه فقط در حل بحران انرژی، که در نحوه مدیریت کلان کشور در شرایط بحرانی تعیین‌کننده خواهد بود.//