تله تئاتر و شروعی دوباره با کاتب اعظم / نگاهی به تاریخچه این ماجرا تا آشتی دوباره تلویزیون با تئاتر

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛تله تئاتر «کاتب اعظم» از امشب پخش خود را از شبکه دوم سیما آغاز می کند؛ این مجموعه نمایشی که به نویسندگی و کارگردانی هنری مهدی غفوری و کارگردانی تلویزیونی علی عبادی، با اقتباس از کتاب «اعترافات کاتب کشته شده» اتفاقات شب تا عصر عاشورا را از خیمه دشمن روایت می‌کند، به بهانه شب های آخر ماه صفر تولید و آماده پخش شده است.

مجموعه نمایشی «کاتب اعظم» با دو ماه پیش تولید و یک ماه تصویربرداری در 7 قسمت تولید شده و محصول سازمان سینمایی سوره حوزه هنری است که قرار است در قالب تله تئاتر از شبکه دوم سیما پخش شود.

این تله تئاتر داستان شبانی است که فرزند کاتب فراری و کشته‌شده دربار معاویه است و آمده تا در ظهر عاشورا مواجهه سپاه شمر و عمربن سعد را با لشکر امام حسین (ع) ببیند و بنویسد. در این‌جا چالشی بین او و چند نفر از سربازان و محافظان چادر کاتبان عمربن سعد پیش می‌آید و بدین ترتیب داستان ادامه می‌یابد.

امین زندگانی، سیامک صفری، نادر فلاح، نازنین فراهانی، فاطمه گودرزی، حدیث میرامینی، خسرو شهراز، امین میری، امیرحسین هاشمی، امیر شهرابی، محسن علیخانی، محمدمحسن شفیعی، آرش رحیمی، محمدرضا تاجیک، امیر تک‌فلاح و وحیدرضا قناعتیان در «کاتب اعظم» ایفای نقش می‌کنند.

آریا عظیمی‌نژاد در این مجموعه به عنوان آهنگساز، پویان شعله‌ور تدوین و حسین ابوالصدق نیز طراحی و ترکیب صدای پروژه «کاتب اعظم» را برعهده دارند.

امین زندگانی درباره حضور خود در این مجموعه نمایشی می گوید:«کاتب اعظم تله تئاتری است که با سه دوربین ساخته شده و قصه آن از سپیده صبح عاشورا شروع می‌شود و به نبرد نهایی می‌رسد و ما از منظر دیگری این واقعه را می‌بینیم که قصه پرکشش و دیالوگ‌های روانی دارد. زمانی که دوستان از دفتر تولید تماس گرفتند و من متن را خواندم اولین نکته‌ای که گفتم این بود که یاد «مرگ یزدگرد» بهرام بیضایی افتادم چون متن این کار نگاه متفاوت و جذابی داشت. فکر می‌کنم ساخت این مجموعه رجعت خوبی برای تولید دوباره تله تئاتر است. این مقوله چندین سال است که از سبد تولیدات تلویزیون خارج شده بود و امیدوارم با این پروژه ساخت تله تئاتر دوباره کلید بخورد.»

نگاهی به تاریخچه این ماجرا تا آشتی دوباره تلویزیون با تئاتر

سابقه پخش تله تئاتر در تلویزیون به سال های اولیه تولد این رسانه در ایران برمی گردد؛ داریوش مودبیان نمایشنامه نویس، فیلمنامه نویس، بازیگر و کارگردان تئاتر که آثار زیادی را کارگردانی کرده درخصوص اولین پخش تلویزیونی تله تئاتر در ایران می گوید:«تلویزیون ملی در سال 45 آغاز به کار می‌کند واولین نمایش آن «‌شهر آفتاب و مهتاب» به کارگردانی عباس جوانمرد و نویسندگی مرحوم علی حاتمی ضبط و پخش می شود. از سال 45 تا 57 در حدود 25 تئاتر تلویزیونی در شبکه ضبط و به صورت مستقیم پخش شد و از سال 58 هم 255 تئاتر تلویزیونی در سه شبکه اجرا شد و به طور کلی در طول 48 سال نزدیک به 800 نمایش تلویزیونی را ضبط و اجرا کردیم.»

در دهه 60 که تلویزیون کانال های زیادی نداشت و کشور نیز درگیر جنگ با عراق بود، مضمون نمایش هایی که از تلویزیون پخش می شد عمدتا با حال و هوای جنگ، مقاومت و یا برای تغییر روحیه مردم، با موضوع طنز به نمایش درمی آمد؛ یکی از اولین آثار تصویری ساخته شده درباره دفاع مقدس، تله تئاتری دو قسمتی به نام «دام» بود که در سال 1359 به کارگردانی جواد انصافی ساخته شد. داستان آن هم اینگونه بود که شخصی به نام «مبارک» که به جبهه‌های جنگ رفته است، اسیر سربازان عراقی می‌شود. بعثی‌ها او را به کاخ صدام می‌برند و مبارک سعی می‌کند مسئولان کاخ صدام را به شورش بر ضد صدام ترغیب کند.

در همان سال‌ها تله تئاتری با نام «سنگر» نیز به کارگردانی بهزاد فراهانی از تلویزیون پخش شد که به مباحثی مانند: «تحریم انقلاب اسلامی ایران از سوی استکبار جهانی» و برنامه‌ریزی صدام برای حمله به ایران به صورت موازی اشاره می‌کرد.

«باجناق ها» دیگر نمایش آن سال‌ها بود که در سال 1366 از تلویزیون پخش شد. نمایشی تک قسمتی بر اساس نوشته علی بهروز نسب که به کارگردانی داریوش مودبیان و با حضور بازیگرانی همچون اکبر عبدی، رسول نجفیان، آزاده پورمختار، سوسن مقصودلو، حسین محب اهری و داریوش مودبیان ساخته شد و با لحن و زبانی طنزآمیز، روابط دو باجناق که در یک محله زندگی می‌کردند را به تصویر کشید.

تله تئاتر و شروعی دوباره با کاتب اعظم

این روند تا سال 78 ادامه داشت و پخش نمایش و تئاترهای تلویزیونی امری رایج و مرسوم به شمار می آمد و با استقبال مخاطبان نیز روبرو شده بود اما پس از اینکه پخش تله تئاتر به شکه 4 واگذار شد، با یک تصمیم گیری و سیاست گذاری عجیب این نمایش ها به سمت متون خارجی کشیده شد و درنتیجه مخاطب عام تلویزیونی نتوانست با این نوشته ها، دیالوگ ها و لباس هایی که قرابتی فرهنگی با او نداشتند کنار بیاید و همین باعث شد که مدیران نیز به جای اصلاح رویه و رفتن به سمت تولید و پخش آثار بومی، به کل پخش این داستان را ملغی اعلام کرده و تلویزیون و مخاطبان آن را از این هنر محروم کنند.

حالا پس از سال ها دوری تلویزیون از این قالب نمایشی و با آمدن مدیران جدید و سیاست گذاری های جدیدتر، قرار است تولید و پخش تله تئاتر از تلویزیون آغاز شود و این بار برخلاف سال های گذشته که فقط شبکه 4 میزبان این ماجرا بود، گویا حالا همه شبکه ها براساس آزادی کنداکتور و جنس مخاطب می توانند میزبانی برای پخش تله تئاتر باشند و این داستان از امشب با پخش «کاتب اعظم» از شبکه دو رسمیت می یابد.

بیشتر بخوانید؛

اجرای اولین تعزیه در بین الحرمین / اتفاقی کم نظیر در تئاتر آیینی کشور

تئاتر بچه های مسجد، آینده تئاتر ایران خواهد بود