تنها فرزند ناصر‌الدین شاه که انقلاب اسلامی 1357 را دید

عصر ایران؛ سروش بامداد - درباره هیچ یک از پادشاهان ایران به اندازه ناصر‌الدین شاه قاجار گفته و نوشته نشده است. همین که هنوز درباره او و فیلم و سریال ساخته می‌شود و اخبار و اطلاعات مختلف با موضوعیت او مود توجه افکار عمومی است گواه این مدعاست.

ناصر‌الدین شاه از یک سو آخرین پادشاه کلاسیک است چون تفکیک قوا و قانون‌گذاری به مفهوم مدرن پس از او صورت پذیرفت با این حال بسیاری از مظاهر دنیای مدرن در دوران او وارد ایران شد.

این که هم صادر‌کننده حکم قتل صدراعظم توسعه‌گرای خود باشی و هم هود قربانی ترور شوی و شاه شهید لقب بگیری تنها در ناصرالدین شاه قابل جمع است و البته ویژگی‌های دیگر و سرآمد همه آنها ذوق ادبی و هنری.

با این نگاه جالب است بدانیم یکی از فرزندان او نه تنها انقلاب اسلامی 1357 را دید که 6 سال پس از سقوط سلطنت در ایران هم زندگی کرد و همین هم ناصر‌الدین شاه را به دوران ما آورده است!

کانال «ممالک محروسه ایران» که به صورت تخصصی به بررسی وقایع دوره قاجار می پردازد این خبر را منتشر کرده و محقق دوره قاجار - دکتر رضا کسروی - که در یادداشت مربوط به سریال «جیران» در عصر ایران به نقدها و انطباق های تاریخی او اشاره شد نیز بر آن صحه گذاشته است البته پیش از این دو و با تفصیل درباره 16 دختر ناصر الدین شاه در کتاب «دختران ناصرالدین شاه» به قلم و تحقیق خانم فاطمه قاضیها دیده بودیم اما این دقت که تاریخ درگذشت او 6 سال بعد از پیروزی انقلاب 1357 است شاید تازه باشد.

ماجرا اما چیست؟

در بهشت زهرای تهران، قطعه 18، ردیف 16 شماره 25 زنی مدفون است که هشتم اردیبهشت 1363 خورشیدی چشم از جهان بسته است.

او در سامانه سازمان این گونه معرفی شده است: «نام: خدیجه / نام خانوادگی ناصری قاجار (امیر اصلانی)/ نام پدر: شاهنشاه شهید».

روی سنگ قبر هم چنین: «آرامگاه شادروان بانو خدیجه ناصری قاجار (امیر اصلانی)، فرزند ناصر الدین تولد 1269، فوت 1363.2.8» و با این بیت: «‌ز مرگت سرد و خاموش است خانه / کجایی ای چراغ آشیانه»

(امیر اصلانی در کمانک به خاطر نام همسر خود: غلامحسین امیر اصلانی ملقب به احتشام الملک. حاصل این ازدواج 6 فزند بوده است.)

بدین ترتیب مشخص می‌شود هنگام ترور پدر (ناصرالدین شاه قاجار) 7 ساله بوده و چون در سال 1363 درگذشته 6 سال بعد از انقلاب هم زندگی کرده است.

کانال ممالک محروسه از او به عنوان «خدیجه خانم عز السلطنه» و سی و چهارمین فرزند از 37 فرزند ناصرالدین شاه قاجار نام برده که طبعا در زمان 6 پادشاه زیسته است: پدرش ناصر‌الدین شاه، برادرش مظفرالدین شاه، محمد علی شاه، احمد شاه و بعد از سلسله قاجار هم رضا شاه و نهایتاً محمد رضا شاه.

یکی از دلایل بیگانگی ایرانیان با تاریخ ولو تاریخ معاصر ذکر تاریخ وقوع حوادث به سه تاریخ متفاوت هجری قمری، هجری شمسی و میلادی است و در دو سال آخر پهلوی دوم تاریخ شاهنشاهی هم اضافه شده بود حال آن که یک تاریخ و مشخصا خورشیدی (در واقع هجری خورشیدی) محاسبه را آسان می کند کما این که دراین فقره به سادگی و بدون تبدیل متوجه شدیم چند سال قبل از قتل پدر به دنیا آمده و چند سال بعد ازسقوط سلطنت زندگی کرده و خود 94 سال.

اگر امکانات ارتباطاتی مثل امروز بود چه خاطرات که برای گفتن داشت و چه بسا آقای حسن فتحی هم اواخر سریال نقشی برای او در نظر می‌گرفت چرا که 6 سال قبل از ترور پدر به دنیا آمد. هر چند که نام سریال، جیران است و او قبل از تولد خدیجه خانم که بعدها عزالسلطنه شد درگذشت مگر آن که کارگردان بخواهد اندوه شاه پس از مرگ جیران را نیز در سال های بعد روایت کند خاصه این که پس از ترور خود را به قبر او رساند و همان جا چشم از جهان بست و اگر قرار بر اینها باشد کودک 7-6 ساله ای را می توان تصور کرد که نام او مثل نام واقعی جیران بوده است: خدیجه.

ببینید | کشف غیر منتظره یک گور اشکانی با اسکلتی در تابوت و دخمه‌ای باستانی در اهواز

ببینید | پاسخ معنادار وزیر ارشاد درباره خبر ممنوع الکار شدن چند بازیگر