تهدید سبک زندگی با مدرنیته، کاهش جمعیت کشور را رقم می‌زند / پیری جمعیت؛ زنگ خطر تولید و اقتصاد
محبوبه جوکار گفت: بی تردید کاهش جمعیت در ایران، معلول عوامل متعددی است، اما تاثیر مدرنیته و نفوذ سبک زندگی غربی در لایه های مختلف زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی ایرانیان، از عوامل مهم کاهش جمعیت در کشور است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ کارشناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی در گفتگو با خبرنگار "تیتریک" گفت: جمعیت یکی از مولفه های اقتدار و قدرت ملی و استحکام ساخت درونی قدرت نظام هر کشوری است و ایجاد تغییرات اعمال سیاست های جمعیتی مستلزم تغییر مداوم در یک نسل جمعیتی است که دست کم سه دهه به طول می انجامد، که غفلت از آن خسارات جبران ناپذیری خواهد داشت.
محبوبه جوکار ادامه داد: طبیعی است که اگر جمعیت کشوری به سمت پیری برود و تدابیری برای افزایش جمعیت و جایگزین کردن جمعیت جوان اندیشیده نشود، به زودی آن کشور با مشکلات عدیده ای چون نیاز به کار اتباع بیگانه برای تولید و رونق اقتصادی مواجه می شود و این امر خود به خود سبب ورود خرده فرهنگ های ناسالم و افزایش ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی در آن جامعه می شود.
وی افزود: کنترل جمعیت در سال‌های اخیر در کشور سبب کند شدن رشد جمعیت شد؛ به گونه ای که این اتفاق، امروز به یکی از دغدغه‌های مهم رهبر و دلسوزان نظام گردیده است.
این کارشناس تصریح کرد: بی تردید کاهش جمعیت در ایران، معلول عوامل متعددی است، ولی تاثیر مدرنیته و نفوذ سبک زندگی غربی در لایه‌های مختلف زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی ایرانیان، از عوامل مهم کاهش جمعیت در کشور است.
جوکار گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و بازگشت به ارزش های اصیل اسلامی و حاکمیت ارزش‌های دینی و انقلابی و معنویت حاکم بر آن دوران، این سبک زندگی، زمینه ظهور و بروز عملی نیافت، ولی با فاصله گرفتن از سال های آغازین انقلاب و به ویژه پس از دفاع مقدس، توجه بیش از حد به امور اقتصادی و غفلت از امور فرهنگی و اعتقادی، زمینه کم رنگ شدن ارزش های دینی و انقلابی را فراهم کرد و با شعارهایی چون آزادی، اندیشه سکولاریستی و جدایی دین از عرصه زندگی اجتماعی، رفاه‌طلبی و اشرافی‌گری که از آثار مدرنیته اند، احیا شد.
وی ادامه داد: گسترش روزافزون ارتباطهای بین المللی و پدیده جهانی شدن و دستررسی به انواع ابزارهای رسانه ای و تبلیغاتی با گسترش ابزارهای نوین ارتباطی چون ماهواره، فضای مجازی و پخش برنامه های مخرب رسانه ای و نیز خواست نظام سلطه جهانی مبنی بر جهانی سازی فرهنگ منحط غرب، سبب شد مدرنیته بار دیگر با بازگرداندن ضد ارزش ها و باز خوانی نظریه های پوسیده غربی که کارایی خود را در جوامع غربی نیز از دست داده اند، رخ نماید.
این پژوهشگر افزود: این گونه بود که خانواده های ایرانی نیز از آسیب‌های این فرهنگ در امان نماندند اگرچه خانواده ایرانی به دلیل داشتن ذخایر عظیم معنوی و پیروزی از اهل بیت (ع) تلاش می نماید خود را از پیامدهای این فرهنگ دور نگاه دارد.
جوکار گفت: مدرنیته نه فقط در بعد ساختار، خانواده ها را دگرگون ساخته و به دلیل ناچاری های زندگی شهرنشینی، صنعتی شدن و غیره، خانواده هسته ای را جایگزین خانواده گسترده کرده و اشکال مختلفی از خانواده مانند خانواده های تک والد (ناشی از افزایش طلاق) و تک نفره را پدید آورده، کارکردهای خانواده را نیز دچار تغییرات و آسیب های زیادی نموده است.
وی ادامه داد: کاهش ارتباط عاطفی زن - شوهر و والدین - فرزندان، کاهش روابط خویشاوندی، کاهش حمایت از سالمندان و واگذاری امور آنها به سرای سالمندان، وانهادن وظیفه تربیتی توسط برخی از والدین به رسانه ها و سایر مراکز آموزشی، جابه جایی نقش ها و... از تغییرات در کارکرد خانواده است که به یقین متاثر از مدرنیته است.
این کارشناس افزود: غرب برای گسترش فرهنگ خود در عرصه فرهنگ عمومی و فرهنگ نخبگانی کشورهای غیر غربی، به ترتیب از دو ساز و کار مکمل یعنی رسانه و گسترش علوم مدرن وانسانی استفاده می کند.
جوکار تاکید کرد: تلویزیون و سینما مهم‌ترین عامل ترویج فرهنگ زندگی غربی در سطح فرهنگ عمومی است. ما همواره در رسانه ها شاهد نمادپردازی و شخصیت سازی کاراکترها بر حسب معیارهای مدرن هستیم.
وی گفت: از دیگر مواردی که رسانه ها، به خصوص تلویزیون در گسترش سبک زندگی غربی مؤثر بوده اند، ترویج نمادهای غربی از طریق عروسک ها، کارتون ها و... در سطح کودکان و فیلم های سینمایی و نمایش افکار و ظواهر غربی در برنامه های تلویزیونی برای بزرگسالان است.
این پژوهشگر ادامه داد: کاهش زاد و ولد و سیر نزولی رشد جمعیت از پیامدهای فرهنگ و سبک زندگی غربی است و در کنار سایر عوامل، رسانه ها در القای این فرهنگ، نقش مؤثری ایفا کردند.
جوکار گفت: فرهنگ غربی که بر پایه اعتقاد به انسان محوری بنا شده، می کوشد این برداشت را در ذهن مردم ایجاد کند که برای خوشبختی و لذت بردن بیشتر از زندگی، باید تعداد اعضای خانواده را محدود کرد و این کار با کنترل باروری و کاهش زاد و ولد محقق می شوداین تلقی به گونه های مختلف و از راه های گوناگون در کاهش جمعیت کشورمان موثر بوده است.
وی افزود: تاثیرگذاری مدرنیته بر کاهش جمعیت از راه های مختلف و در ابعاد متنوع از جمله تضعیف باورهای اعتقادی، در اولویت قرار دادن اقتصاد، مصرف گرایی، افزایش سن ازدواج، اشتغال زنان، و... صورت گرفت. این تاثیرگذاری نشان دهنده نزول ارزش های مرتبط به تولد فرزند و در کنار آن، معرف رشد سایر ارزش های مدرنیستی نظیر آزادی، اشتغال، رفاه و... است.
این کارشناس در خاتمه خاطر نشان کرد: دولت مردان، رسانه ها و مراکز وابسته بیش از گذشته برای حذف سیاست های تحدید نسل و تشویق جوانان متأهل تلاش نمایند تا سیاست تنظیم خانواده به افزایش جمعیت تغییر یابد. این امر مستلزم فرهنگ سازی در راستای ترویج سبک زندگی اسلامی است.
انتهای پیام /