توفان خورشیدی در راه است / چهارشنبه 12 مرداد
تهران - ایرنا - کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که در روز چهارشنبه 12 مرداد ماه، توفان خورشیدی رخ خواهد داد، اما این توفان شدید نیست.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری لایو سایِنس (Live Science)، روز چهارشنبه 12 مرداد، توفان خورشیدی از حفره‌ای در خورشید به سوی زمین می‌آید و با سیاره ما برخورد می‌کند.
قرار است در روز سوم اوت (12 مرداد) بادهای خورشیدی پرسرعت از حفره‌ای در اتمسفر خورشید با میدان مغناطیسی زمین برخورد و توفان ژئومغناطیسی جزیی (G-1) ایجاد کند.
کارشناسان اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده آمریکا، پس از مشاهده جاری‌شدن موادی به شکل گاز از حفره‌ای در جنوب اتمسفر خورشید، این پیش‌بینی را انجام دادند. حفره‌های تاجی، مناطقی در اتمسفر فوقانی خورشید هستند که پلاسمای آن سردتر است و چگالی کمتری دارد.
چنین حفره‌هایی جایی هستند که خطوط میدان مغناطیسی خورشید، به جای حلقه‌زدن در درون خود، به شکل پرتوهایی به فضای بیرون ساطع می‌شوند.
طبق اعلام اکسپلوراتوریوم (موزه علوم در سانفرانسیسکو، ایالات متحده آمریکا)، این مسئله باعث می‌شود مواد خورشیدی در سیلابی با سرعت 1/8 میلیون مایل در ساعت (2/9 میلیون کیلومتر در ساعت) خارج شوند.
در سیاره‌هایی با میدان‌های مغناطیسی قوی، مانند سیاره ما، رگبار ذرات خورشیدی جذب می‌شوند و توفان‌های ژئومغناطیسی ایجاد می‌کنند. در هنگام وقوع این توفان‌ها، امواج ذرات بسیار پرانرژی، به آرامی میدان مغناطیسی زمین را تحت فشار قرار می‌دهند.
این ذرات، از خطوط میدان مغناطیسی نزدیک قطب‌ها عبور می‌کنند و مولکول‌ها را در اتمسفر به هم می‌ریزند و انرژی را به شکل نور آزاد می‌کنند و شفق‌های رنگارنگی شبیه به شفق‌های قطبی ایجاد کنند.
توفانی که با این ذرات ایجاد می‌شود، ضعیف است. این توفان که با عنوان توفان مغناطیسی جی‌وان (G1) شناخته می‌شود، این توان را دارد که در شبکه‌های برق نوسانات جزیی ایجاد کند و بر برخی عملکردهای ماهواره‌ای تأثیر بگذارد. این تأثیر شامل حال گوشی‌های تلفن همراه و سیستم‌های جی‌پی‌اس هم می‌شود. این توفان همچنین شفق قطبی را تا ایالت میشیگان و ایالت مِین در آمریکا خواهد آورد.
توفان‌های ژئومغناطیسیِ شدیدتر می‌توانند میدان مغناطیسی سیاره ما را مختل کنند و ماهواره‌ها را به زمین بفرستند. دانشمندان هشدار داده‌اند که توفان‌های ژئومغناطیسی شدید حتی می‌توانند اینترنت را مختل کنند.
براساس اعلام مرکز پیش‌بینی هوای فضایی، ذراتی که از خورشید فوران می‌کنند، یا خروج جرم از تاج خورشیدی (CMEs)، معمولاً حدود 15 تا 18 ساعت طول می‌کشد تا به زمین برسد. این توفان زمانی اتفاق می‌افتد که خورشید به فعال‌ترین مرحله چرخه تقریباً 11ساله خورشیدی خود می‌رسد.
از سال 1775، اخترشناسان می‌دانستند که فعالیت‌های خورشیدی به صورت چرخه‌ای افت و خیز دارند، اما اخیراً خورشید بیش از حد انتظار فعال بوده است و لکه‌های خورشیدی پیش‌بینی‌شده توسط اداره ملی اقیانوسی و جوی تقریباً دو برابر شده‌اند.
دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که فعالیت خورشید در چند سال آینده به طور پیوسته افزایش یابد و در سال 2025 به بیشترین میزان خود می‌رسد و سپس دوباره کاهش می‌یابد. مقاله‌ای که در 20 ژوئیه (29 تیر) در مجله نجوم و اخترفیزیک (Astronomy and Astrophysics) منتشر شد، مدل جدیدی را برای فعالیت خورشید مطرح کرد که در آن لکه‌های خورشیدی در هر نیمکره محاسبه می‌شود. نویسندگان مقاله استدلال می‌کنند که می‌توان از این روش برای پیش‌بینی‌های خورشیدی دقیق‌تر استفاده کرد.
دانشمندان معتقدند که بزرگ‌ترین توفان خورشیدی معاصر، رویداد کارینگتون بود که در سال 1859 به وقوع پیوست و تقریباً انرژی 10 میلیارد بمب اتمی یک مگاتنی را آزاد کرد. جریان قدرتمند ذرات خورشیدی، پس از برخورد با زمین، سیستم‌های تلگراف را در سراسر جهان سوزاند و باعث شد شفق‌هایی درخشان‌تر از نور ماه کامل، تا جنوب کارائیب ظاهر شوند.
به گزارش ناسا، دانشمندان هشدار می‌دهند که اگر رویداد مشابهی اتفاق بیفتد، تریلیون‌ها دلار خسارت وارد می‌کند و باعث خاموشی‌های وسیع می‌شود؛ دقیقاً مانند توفان خورشیدی سال 1989 که یک میلیارد تن گاز آزاد کرد و باعث خاموشی سراسری در استان کِبِک در کانادا شد.