تولید برق در مرز مشترک ایران و ارمنستان
اقتصادنیوز: مهم‌ترین سرتیترهای صفحه‌های اقتصادی مطبوعات 20 ابان در ابتدای هر دهه در نیم قرن گذشته از این قرار بوده است:
به گزارش اقتصادنیوز، تکرار اشتباهات محصول ندانستن‌ها است، اگر از گذشته اطلاع داشته باشیم شاید از آن درس بگیریم و مسیرهای اشتباه را تکرار و تجربه نکنیم. یکی از حوزه هایی که می تواند ماشین زمان به آن سفر کند اقتصاد است، اقتصاد ایران در نیم قرن گذشته همچون سایر حوزه های حیات اجتماعی با فراز و فرود های بسیاری روبرو شده است. اتفاقات مشابهی بر اقتصاد ایران رفته و تصمیمات متفاوتی برای آن گرفته شده است اما به نظر می رسد با نتایج یکسان روبرو هستیم.«در نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می کنیم. سال اول هر دهه را به عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده ایم. این مطلب با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می شود، در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر گذار برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می کنیم. روزنامه اطلاعات به دلیل سابقه 90 ساله آرشیو قوی و رویکرد صرف خبری در بازتاب وقایع پایه این بررسی قرار گرفته است.
*س_20 آبان 1371؛ ژاپن بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران_س*میزان واردات ژاپن از ایران پارسال بالغ‌بر 3 میلیارد دلار بوده است که 99 درصد آن را نفت خام تشکیل می‌دهد.
«تسونتو اویاک» سفیر فوق‌العاده ژاپن در ایران که به‌منظور بررسی زمینه‌های همکاری فنی و تکنولوژیک مشترک ژاپن و ایران به آذربایجان شرقی سفر کرده است، گفت: ژاپن حدود 10 درصد از واردات مواد نفتی خود را از ایران تامین می‌کند و این امر ژاپن را به بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران تبدیل می‌کند.
وی میزان صادرات ژاپن را به ایران که شامل ماشین‌آلات و کالاهای صنعتی و تجاری است، 2.5 میلیارد دلار ذکر کرد.
سفیر ژاپن با تشریح زمینه‌های همکاری صنعتی و تکنولوژیکی دو کشور، سرمایه‌گذاری شرکت‌های ژاپن را در استان‌های آذربایجان غربی و شرقی مناسب توصیف کرد.
*س_20 آبان 1381؛ 431 طرح بخش خصوصی از صندوق ذخیره ارزی تسهیلات گرفتند_س*تغییر نام حساب ذخیره ارزی به صندوق ذخیره ارزی آن را به یک موسسه دولتی تبدیل خواهد کرد و این در حالی است که طبق برنامه سوم توسعه ایجاد موسسه دولتی ممنوع است.
آقای مردوخی، دبیر هیات امنای حساب ذخیره ارزی با بیان این مطلب گفت: 21 ماه از زمانی که حساب ذخیره ارزی عملیاتی شده و قرارداد عاملیت با بانک‌های کشور به امضا رسیده است، می‌گذرد و در این مدت تا پایان مهرماه 1381 بانک‌ها 431 طرح را برای اعطای تسهیلات تصویب کردند که ارزش کل آنها یک میلیارد و 734 میلیون دلار برآورد می‌شود. تعداد قراردادهای منعقدشده از میان این طرح‌های مصوب 265 طرح بوده که ارزش آنها 954 میلیون دلار است و اعتبار گشایش یافته براساس این قراردادها 831 میلیون دلار بوده است.
دبیر هیات امنای حساب ذخیره ارزی با اشاره به اینکه تاکنون 355 میلیون دلار از تسهیلات بانک‌های عامل حساب ذخیره ارزی به متقاضیان پرداخت شده است، اضافه کرد: فاصله این 831 میلیون اعتبار گشایش یافته تا استفاده از تسهیلات مربوط به عملکرد، خرید از خارج و حمل ماشین‌آلات به‌صورت «ال‌سی» پرداخت می‌شود.
مردوخی خاطرنشان کرد: طبق تصمیم جدید هیات امنای حساب ذخیره ارزی سقف تسهیلات هر طرح برداشته شده است، یعنی بانک‌ها مجاز هستند برای هر طرحی که توجیه فنی و مالی دارد گشایش اعتبار کنند.
*س_20 آبان 1391؛ تولید برق در مرز مشترک ایران و ارمنستان_س*15 سال واردات برق در برابر 500 میلیون دلار سرمایه‌گذاری ازسوی ایران، توافق اصلی کلنگ‌زنی احداث سد و نیروگاه 130 مگاواتی «مگری» در نقطه مرزی رودخانه ارس در خاک ارمنستان است.
استفاده از منابع مشترک ازجمله رودخانه‌های مرزی همیشه یکی از اختلاف‌های بین ایران با کشورهای همسایه بوده که امضای موافقتنامه‌های دوجانبه مبنای بهره‌برداری از این منابع را فراهم کرده است.
موافقتنامه ایران و ارمنستان برای استفاده از رودخانه ارس و احداث سد و نیروگاه در حاشیه آن به سال 1342 (1963 میلادی) برمی‌گردد؛ اما به‌دلیل تحولات سیاسی در منطقه و تشکیل کشورهای تازه استقلال‌یافته (استقلال کشور ارمنستان در شوروی سابق) در آن زمان، اجرای طرح‌های اولیه به تاخیر افتاد تا اینکه از سال 1998 میلادی مجددا مطالعات اولیه برای ساخت نیروگاه برقابی ارس شروع شد.
براساس توافقات بین دو کشور ایران و ارمنستان به منظور استفاده از پتانسیل‌های رودخانه ارس برای تولید انرژی بین مرز مشترک دو کشور، قرار است دو نیروگاه مشابه، یکی در خاک ایران به نام «قره چیلر» و دیگری در خاک ارمنستان با نام «مگری» احداث می‌شود.
روز پنج‌شنبه (18 آبان) عملیات اجرایی نیروگاه «مگری» در مراسمی که با حضور «سرژ سرکیسیان» رئیس‌جمهور ارمنستان، مجید نامجو وزیر نیروی ایران، آرمن موسسیان وزیر انرژی ارمنستان و سایر مقام‌های محلی برگزار شد، نامه صلح و دوستی در محل احداث نیروگاه «مگری» ازسوی مقامات دو کشور به‌صورت نمادین دفن شد تا به‌طور رسمی کار احداث این نیروگاه به وسیله پیمانکاران ایرانی آغاز شود.
وزیر نیرو ایران در این مراسم مدت زمان لازم برای ساخت نیروگاه 500 میلیون دلاری «مگری» ازسوی ایران را پنج سال اعلام کرد و گفت: به مدت 15 سال برق این نیروگاه به ایران صادر می‌شود تا سرمایه‌گذاری که انجام شده به ایران بازگردد. سپس نیروگاه تحویل وزارت انرژی ارمنستان می‌شود تا برق را با خودشان مصرف یا به ایران صادر کنند.
بازپرداخت وام ارزی با نرخ مبادله‌ای
بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای به‌طور رسمی اعلام کرد که «بازپرداخت تسهیلات پرداخت‌شده از محل منابع حساب ذخیره ارزی، باید به نرخ مرکز مبادلات ارزی باشد.
به این ترتیب افرادی که پس از این از محل حساب ذخیره ارزی، وام دریافت کرده‌اند، باید با نرخ ارز مبادله‌ای آن را بازپرداخت کنند.»
موضوعی که با اعتراض فعالان بخش خصوصی و تسهیلات‌گیرندگان مواجه است؛ چراکه آنها اعتقاد دارند، در زمان دریافت وام، نرخ ارز بسیار پایین‌تر از نرخ کنونی بوده و اقدام به بازپرداخت با نرخ مرکز مبادلات که عمدتا دو درصد زیر قیمت بازار است، تعیین می‌شود «غیرقانونی است. محمد نهاوندیان، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در این باره گفته است که «فعالان اقتصادی اعتراضات بسیار داشته‌اند و مراتب اعتراض خود را به اتاق بازرگانی ایران ارائه کرده‌اند. تاکید ما هم بر این است که تعهدات قبلی باید میان بانک و تسهیلات‌گیرندگان محترم شمرده شود؛ چراکه برهم زدن یک طرفه قراردادهای سیستم بانکی با فعالان اقتصادی به اعتماد دو طرف لطمه می‌زند.»
به اعتقاد نهاوندیان «مجبور کردن تسهیلات‌گیرندگان به بازپرداخت با نرخی متفاوت از آنچه در قراردادها ذکر شده است، رفتارهای غیرمتعهدانه را تشویق می‌کند.»
بانک مرکزی در بخش دیگری از اطلاعیه خود، اختصاص ارز مرجع به واردات را فقط محدود به دارو و کالاهای اساسی کرده است. پیش از این دو اولویت 1 و 2 کالاهای وارداتی می‌توانستند که برای واردات کالا از ارز با نرخ 1226 تومانی استفاده کند؛ اما حالا بانک مرکزی با عبور از این دو اولویت کالایی اعلام کرده است که ارز مرجع 1226 تومانی را فقط به واردات «دارو و کالای اساسی» اختصاص خواهد داد. پیش از این در اولویت یک کالاهای وارداتی، کالاهای اساسی نظیر گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوسفند زنده، جو، ذرت، دانه سویا، کنجاله، روغن خام، شکر خام و شیر خشک صنعتی قرار داشته است.
همچنین بخوانید