جامعه پذیری مساله حجاب با رفتار قهری امکان پذیرنیست / شاهد سیاست گذاری دوگانه، در حوزه تبلیغ فرهنگی و اقتصاد فرهنگی هستیم

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ نشست دوم از سلسله نشست‌های مجازی بانوی وطن با (موضوع (حجاب آری یا خیر) با همکاری موسسه راوینو با حضور دکتر حسن بنیانیان برگزار شد.

در این جلسه، حسن بنیانیان عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به واکاوی بخشی از مسائل مبتلابه کشور در حوزه حجاب و عفاف پرداخت و گفت: 50 درصد بدحجابی تقصیر مردان است. چون به صورت‌های مختلف به زنان بی‌حجاب پاداش می‌دهیم.

بنیانیان در این نشست در واکنش به این پرسش که اساساً حجاب در کشور ما یک مساله فرهنگی است یا یک موضوع صرفاً قانونی گفت: اول باید مشخص کنیم که مساله حجاب فردی است یا اجتماعی. بعد لازم است بدانیم در برخورد با مساله حجاب مردم باید با کارهای فرهنگی و تربیتی متقاعد به رعایت آن شوند یا ضرورتش ایجاب می کند سریع وارد ضوابط قانونی اداره کشور شود؟

وی ادامه داد: پاسخ این است که مساله حجاب کاملا اجتماعی است و موقعی موضوعیت پیدا می‌کند که زن و مرد وارد جامعه می‌شوند و با هم ارتباط برقرار می‌کنند. حجاب یک حکم الهی است که با کمک عقل و فطرت و علم قابل اثبات است و رعایت آن به نفع ساختن و تداوم داشتن جامعه سالم می شود. پس از آن باید تبیین شود که حفظ حجاب چه تاثیراتی بر موفقیت‌ها و شکست‌ها و پرورش یا حبس استعدادها و ظرفیت‌های زن می‌شود.

بنیانیان افزود: علاوه بر این باید دید حجاب و پوششی که دین بر آن تاکید دارد چه تاثیری در استحکام و حفظ خانواده دارد و اگر نباشد چه آسیب‌هایی به خانواده وارد می‌شود و آیا می‌شود بدون حجاب آن آسیب‌ها را حذف کرد.

به گفته وی امروزه بخش بزرگی از جامعه زنان کشور تحصیلکرده هستند و در محیط‌های اجتماعی خدمات مختلف علمی، فنی و تولیدی ارائه می‌کنند که باید میزان اثربخشی حجاب در آرامش و روند این حضور فعال بررسی شود.

در این بخش از گفت و گو بنیانیان با اشاره به اینکه غربی‌ها نسبت به حجاب در جامعه ما حساس هستند و آن را رصد می‌کنند تصریح کرد: برای اینکه این حکم الهی را به یک چالش بین مردم و حکومت تبدیل کنند هزینه صرف می‌کنند. در حالی که مطالعات مختلف علمی و آکادمیک خودشان این تجربه اجتماعی و آموزه دینی ما را تایید می‌کنند که حجاب باعث پرورش متعادل استعدادهای نهفته در وجود انسان می‌شود.

عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با تاکید بر وجود انواع نیازها و تمایلات مادی و معنوی در ذات انسان، توجه یک جانبه به یکی از این نیازها را هدر رفت سرمایه‌هایی دانست که خداوند در وجود انسان به ودیعه قرار داده است.

این کارشناس فرهنگی تصریح کرد: اگر جوانان اعم از دختر و پسر در دهه‌های اول زندگی به جای تمرکز بر کشف و پرورش استعدادهای خود برای داشتن یک زندگی موفق وارد رقابت‌های بی‌انتهای جنسی و جسمی و مادی شوند از رشد سایر استعدادهای خود باز می‌مانند و از این مسیر نه تنها خودش بلکه جامعه نیز دچار آسیب و خسران می‌شود.

وی در عین حال اذعان کرد: علاوه بر این آنچه مساله حجاب را به یک چالش عمیق تبدیل می کند تاثیرات آن بر نهاد خانواده که اصلی ترین کانون یک جامعه سالم است.

بنیانیان با تاکید بر نقش رسانه‌ها بر شفاف‌سازی این مساله با زبان هنر گفت: وقتی مردی یک‌زن زیبا را در خیابان می‌بیند ناخودآگاه او را با همسر خود مقایسه می‌کند و چنانچه از نظر زیبایی ظاهری همسرش چیزی کم داشته باشد روی علاقه و تمایلش به همسرش تاثیر منفی می‌گذارد، لذا پوشاندن زیبایی‌های ظاهری به زنان توصیه می‌شود.

به اعتقاد وی زنان در طول تاریخ برای به دست آوردن امتیازاتی قید بخشی از پوشش خود را زده‌اند در حالی که عمیقا به مصالح خود بی اعتنا بوده‌اند و وارد رقابت با جنس مخالف شده‌اند. در نهایت هم وقتی به خودشان می‌آیند که سی، چهل سال از عمرشان را درگیر جسم‌شان بوده‌اند و با وجود انواع و اقسام جراحی‌های زیبایی و تهیه لوازم آرایش گران زیبایی‌شان آرام آرام از دست می‌رود.

رییس سابق کمیسیون پیوست‌نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود تشریح کرد: در همه جای دنیا به این نتیجه رسیده اند که وجود حریم منطقی و معقول بین زن و مرد در محیط‌های کار، بازده آن سازمان را بالا می‌برد.

وی در پاسخ به تناقض مطرح شده در مورد بی حجابی و رشد اقتصادی کشورهای غربی نیز افزود: در آن کشورها هم هر نوع لباس و آرایشی برای هر جایی مناسب نیست و این موضوع بین شهروندان پذیرفته شده است و قطعا نوع پوشش محیط کار با پوشش مهمانی و دورهمی فرق می کند.

• آزادی یا حس آزادی مساله این است!

بنیانیان در مورد وجود آزادی یا وجود حس آزادی نیز بیان کرد: باید روی آزادی قید بگذاریم. یک وقت آزادی برای تنوع بخشیدن به نیازهای جنسی و خوراک و پوشاک است که نفس را ارضا می‌کند، یک وقت آزادی برای شنیدن و خواندن حرف‌های دیگران و انتخاب بهترین آنها است که فارغ از هوای نفس است.

وی گفت: در کشورهای غربی هم شما آزاد نیستید مثلا در موجودیت اسرائیل چون و چرا کنید.

این کارشناس فرهنگی اضافه کرد: عدم کار عالمانه فرهنگی و تربیتی از کودکی و از آن طرف اجرای قانون حجاب و عفاف فضایی را به وجود آورده که افراد احساس آزادی نمی‌کنند. در حالی که باید اینقدر انباشت فکری و علایق در فرد شکل گرفته باشد که حس کند حجاب انتخاب خودش است.

بنیانیان به شرایط سال های ابتدایی پیروزی انقلاب اشاره و بیان کرد: اول انقلاب مجبور شدیم خیلی زود قانون اجباری شدن حجاب را تصویب کنیم و این کار باعث شد دستگاه‌های فرهنگی و آموزشی از جمله آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها کار عالمانه روی این مقوله را از اولویت خارج کنند.

وی تاکید کرد: حجاب یک اصل دینی است که سلیقه ما در طول تاریخ با آن قاطی شده است و در حال حاضر ما در نحوه جاری سازی این اصل شرعی بدسلیقگی کرده‌ایم. در حالی که با کار فرهنگی و تربیتی بالای 95 درصد دختران و پسران ما با حجاب همراه می‌شدند.

بنیانیان ادامه داد: همراه کردن خانواده و مدرسه در مسائل تربیتی، جلوگیری از ایجاد تضادها و تعارضات اعتقادی در کودکی و نوجوانی از جمله مهم‌ترین کارها است که حاکمیت می‌تواند در این مسیر انجام دهد.

وی همچنین تصریح کرد: اگر رییس جمهور هر ماه از وزیر آموزش و پرورش در مورد مسیر و روند تربیت در مدارس گزارش بخواهد، ثمره‌اش آغاز نهضت توجه به تربیت در مدارس است. همینطور وزیر علوم و ارشاد و تکرار این مساله باعث پشتیبانی ساختاری و هدفمند از یک مقوله فرهنگی مثل حجاب می‌شود و این مساله به مرور وارد معماری و شهرسازی و بهداشت و درمان و اقتصاد ما می‌شود.

بنیانیان تاکید کرد: ما از خانم‌ها می‌خواهیم در پوشش خود استانداردهایی را رعایت کنند اما تمام ویترین‌های لباس‌فروشی‌ها علیه این موضوع است و در مراکز خرید نوع دیگری از پوشش تبلیغ و به خریدار القا می‌شود.

وی گفت: یا عروسکی که دست کودک 5-6 ساله خود می‌دهیم نوع دیگری از پوشش را به کودک القا می‌کند.

این کارشناس فرهنگی با یادآوری تاکیدات مقام معظم رهبری در حوزه‌های تربیتی خاطرنشان کرد: این رهاشدگی تربیتی باعث شد ایشان ضرورت مهندسی فرهنگی را مطرح کنند و خواستار دخالت همه اجزای جامعه در فرهنگسازی شدند.

• روش درست برخورد قانونی

عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اضافه کرد: در امور فرهنگی مانند حجاب فشار و مجازات به اصل دین آسیب می‌زند و ما در این چهل و اندی سال از این اشتباهات بسیار داشته‌ایم. با این حال، این رافع این نیست که برای درصد کوچکی از جامعه که عناد دارند و به صورت سازمان یافته می‌خواهند برای جامعه مساله بیافرینند برخورد قانونی هم صورت بگیرد. البته قانونی که فلسفه‌اش را برای مردم توضیح بدهیم و در این برخورد روش‌های درست اتخاذ شود که خودش یک مساله است. به طوری که روح جامعه نیازارد.

بنیانیان تاکید کرد: بنابراین حجاب یک امر فرهنگی اجتماعی با محور اصلی کار تربیتی فرهنگی است و به همین واسطه همه در آن نقش دارند.

وی در بخش دیگری افزود: دلیل اینکه می‌بینیم کشورهای دیگر روی پوشش در کشور ما اینقدر حساس هستند و برای مدیریت آن به سبک خودشان هزینه می‌کنند این است که بخش مهمی از تمدن موجود در غرب مدیون برهنگی زنان است. هر کشور برای پیشرفت به دو متغیر تعیین کننده نیاز دارد. یکی مغزهای متفکر و دیگری سرمایه‌های اقتصادی. کشورهای غربی طی صد سال اخیر یک بهشت مادی شهوترانی ایجاد کرده‌اند و از این طریق سرمایه‌های انسانی و اقتصادی زیادی را سمت خود جلب می‌کنند. از طرفی نگران سرایت حجاب به جامعه خود و آگاهی زنان‌شان از فلسفه حجاب هستند.

این کارشناس فرهنگی اظهار کرد: علاوه براین می‌دانند که اگر بخواهند انقلاب اسلامی را به زانو در بیاورند باید خانواده را متلاشی کنند و برای این کار از زن ها شروع می‌کنند. مثلا القا می‌کنند که آزادی پوشش حق شماست.

عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت خاطرنشان کرد: چون حجاب امر اسلامی است و حاکمیت نمی‌تواند از آن بگذرد توده‌ای از دختران جوان تحصیلکرده مقابل حکومت می‌ایستند و کم‌کم مردان هم وارد این کارزار می‌شوند و به این وسیله اگر هم نتوانند حکومت ما را ساقط کنند، دائم برای ما بحران ایجاد می‌کنند و درگیری دائم حاکمیت با جوانان خود را به جای سازندگی تبدیل به مساله اصلی کشور کنند.

وی ادامه داد: در غفلت کار فرهنگی تا اندازه‌ای هم موفق شده‌اند و اقدامات آنها منحصر و محدود به حجاب نیست. بعد از آن به مشروبخواری، قمار و روابط جنسی آزاد تن می‌دهند و زیر سایه آن بحران‌هایی برای ما می‌سازند که امروز غرب با آنها دست به گریبان است.

بنیانیان یادآور شد: وقتی بدحجابی آمد، نیاز جوان ارضا نشد و با شرایط سخت اقتصادی و اشتغال به هم پیوند خورد جامعه از بین می‌رود.

وی گفت: کشورهای غربی مستقیم و غیر مستقیم می‌گویند بهترین راه برای منزوی کردن و جلوگیری از رشد نظام جمهوری اسلامی متلاشی کردن نهاد خانواده است که با مساله آفرینی در مقوله حجاب به راحتی ممکن می‌شود.

• جهانی شدن و‌حجاب

عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بر تاثیر جهانی شدن بر نوع پوشش جوامع نیز تاکید و بیان کرد: وقتی مساله اصلی ما مد و آرایش شد به یک بازار اقتصادی بزرگ تضمین شده برای کشورهای دیگر تبدیل می‌شویم و طراحی مدام مد کار را به ابتذال می‌کشاند.

این کارشناس فرهنگی اضافه کرد: غلط‌ترین کار ممکن نصیحت نوجوانان در سن بلوغ است. بیان مستقیم و نداشتن ابتکار عمل در این حوزه پاشنه آشیل نهادهای تربیتی ما است و خیلی از معلمان ما چیزی درباره فلسفه حجاب نمی دانند جز چند آیه و حدیث.

به اعتقاد وی تمدن و سبک زندگی اسلامی فقط با مناسکی مثل عاشورا و محرم به دست نمی‌آید.

اگرچه اینها اصل باورهای ما را تربیت می‌کنند، اما اگر نمود و بروز و ظهور رفتارهای دینی در سطح جامعه مستلزم نقش آفرینی همه آحاد است.

بنیانیان افزود: اگر دین را در تمام ابعاد وارد جامعه کردید برای نسل جوان هم شیرین می‌شود. مثلاً

اگر به موازاتی که از دختر جوان می‌خواهیم حجاب داشته باشد از راننده تاکسی هم خواستیم در سوار کردن مسافر تبعیض قایل نشود و مسافر بدحجاب را سوار نکند و از کنار مسافر محجبه رد نشود یا به فروشنده بگوییم تو رسالت داری با همه برخورد محترمانه داشته باشی نه اینکه خانم محجبه را تحقیر کنی خانم بدحجاب را تشویق کنی. بسیاری از مسائل حل می‌شود.

• همیشه پای یک مرد در میان است!

به باور عضو اندیشکده فرهنگ سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت 50 درصد بدحجابی تقصیر مردان است. چون به صورت‌های مختلف به زنان بی‌حجاب پاداش می‌دهیم.

وی ادامه داد: یک طراح لباس باید خود را در فرآیند حجاب مسئول بداند نه اینکه به دنبال فروش بیشتر و صرفا درآمد خود باشد. این باید تبیین شود که چنین درآمدی مثل درآمد حاصل از مشروب فروشی و قمار حرام است.

بنیانیان تاکید کرد: متاسفانه درک و توجه مدیران رسانه‌ها در سال‌های اخیر به این موضوع کم شده و به همین دلیل شاهد تولیدات رسانه‌ای که مخاطب را اقناع کند نیستیم.

وی در پایان تصریح کرد: اگر برای بانوان ما روشن شود که هزینه و خسارت خارج شدن روابط جنسی از محیط خانواده و انتقال آن به جامعه را فقط آنها می‌پردازند خود به جای نهادهای قانونی مدعی پوشش اسلامی می‌شوند.